Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü
Öğrenci Uygulama Haber Sitesi

İngiltere ve Fransa’da, son 3 ay içinde çocuk ölümlerine yol açan Strep A bakterisi, Türkiye’de de görülüyor. Ankara Etlik Şehir Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölüm Başkanı Doç. Dr. Fatma Zehra Özteh Çelebi, küresel endişeye yol açan Strep A bakterisinin, ağırlıklı olarak 5-15 yaş arasındaki bireylerde görüldüğünü belirti.

“Beta” olarak da bilinen bir bakteri olan Strep A, başta İngiltere olmak üzere Avrupa’da onlarca çocuğun hayatını kaybetmesine sebep oldu. Strep A bakterisinin vakalarının, Türkiye’de de görülmeye başlaması endişe yarattı. Strep A enfeksiyonu, damlacık yoluyla (hapşırma, öksürük ve yakın temas) bulaşıyor. Tüm dünyadaki insanları etkileyen bu bakteriyi, Doç. Dr. Fatma Zehra Özteh Çelebi, bizlere anlattı. 

Strep A nedir? 

Strep A’nın tam adı, “Streptococcus pyogenes”tir. Genellikle çocuklarda ve büyüklerde boğaz enfeksiyonuna neden olan bakteriyel bir enfeksiyondur. Boğaz enfeksiyonu dışında, deri ve akciğer enfeksiyonlarına da neden olabilir. Streptococcus pyogenes ismiyle bilinen bu enfeksiyon, tedavisi ve teşhisi geciktiği zaman istenmeyen yan etkilere ve düşük oranda da olsa, hastalarda ölüme neden olabilir. Bu hastalık her yaşta görülebilir ancak ağırlıklı olarak 5-15 yaş arası bireylerde görülmektedir. 

Strep A nasıl bulaşır?

Damlacık yoluyla yani hapşırma, öksürük ve yakın temasla gibi yollarla bulaşabilir. Hastalığı yayılma hızının fazla olduğu dönemler ilkbahar ve yaz aylarıdır. Strep A, gribal bir enfeksiyon gibi değildir. Hastalık ciddiye alınmaz ve bir sağlık kuruluşuna gidilmez ise hastada yan etki bırakabilir ve az bir ihtimal de olsa ölüm riskiyle karşılaşabilir. 

Strep A bakterisinin belirtileri ve sebep olduğu hastalıklar nelerdir?

Strep A, çoğunlukla, şiddetli boğaz ağrısı ve ani başlayan ateşle kendini belli eder. Genelde 5 yaşın  altındaki çocuklarda bu belirtileri görmeyiz. Yeni ortaya çıkan bu enfeksiyonla beraber çocuklarda da ağır enfeksiyonlara neden olabileceği Dünya Sağlık Örgütü tarafından ispatlanmıştır.

Strep A hastalığı, hangi yaş gruplarını etkiler?

Genel olarak 5 yaşından itibaren herkesin, bu hastalığa yakalanma ihtimali olduğunu görüyoruz. Ancak ağırlıklı olarak 5-15 yaş grubunu etkiliyor. 15 yaşından büyük bireylerin, metabolizmasının ve vücudunun çok güçsüz kalması durumunda, virüsün bulaşması daha çok kolaylaşıyor.

Erken teşhis önemli mi?

Semptomların başlamasından itibaren, hastalığın 9 gün içinde tedavi edilmesi gerekmektedir. Diğer boğaz ağrıları için antibiyotik gerekli değildir ancak BETA tedavisi, romatizma ve nefrit (yüksek ateş, titreme) komplikasyonlarını önlemeyi amaçlar. Tedavide (alerji olmadan), tek doz penisilin enjekte edilebilir ve 20 dozdan fazla olmamak üzere 10 gün boyunca antibiyotik kullanılabilir.

Strep A hastalığından korunma yolları nelerdir?

Strep A hastalığına maruz kalan çoğu insan, semptom geliştirmez. Hastalığa neden olan bakteriler için ilk kural, mikrobun hasta bir kişiden hasta olmayan birine bulaşması olduğu için, öksürdüğünüzde ağzınızı kapatmanız, ellerinizi yıkamanız ve maske takmanız Strep A  riskini azaltmak için önemlidir. Tartışmasız, hastalıktan korunmanın en önemli faktörü ise temizlik ve sosyal mesafedir.

Strep A hastalığının tedavi süreci nasıl ilerliyor?

Strep A hastalığının, Covid-19 gibi bir aşısı yok. Strep A virüsünün tedavisinde, penisilin ilk tercihtir. Oral penisilin tedavisi, en az 10 gün süreyle uygulanır. Antibiyotikler de alternatif bir tedavidir. Destekleyici bakım olarak da hastanın dinlenmesi, bol sıvı alması ve yumuşak yiyecekler yemesi önerilir. Şurup, hastalara yüksek ateş ve ağrıyı kontrol altına almak için verilir. Daha ağır vakalarda destekleyici bakım ile birlikte yoğun bakımda tedavi uygulanır.

Son olarak eklemek istediğiniz bir şey var mı?

Son dönemde görülen enfeksiyondan korunmak için kapalı ortamlarda çok bulunmamak gerekiyor. Aynı zamanda hijyen kurallarına da çok dikkat etmemiz gerekiyor. Covid-19 ile beraber yaşamayı öğrendiğimiz gibi Strep A hastalığıyla da yaşamayı öğrenmek zorundayız.

Doç. Dr. Fatma Zehra Özteh Çelebi, röportajımıza vakit ayırdığı ve aktardığı değerli bilgileri için teşekkürlerimizi sunuyoruz.

Haber: Kerem Cabbar