Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü
Öğrenci Uygulama Haber Sitesi

Şüphesiz ki milyonları tek bir yürek halinde ekran başına toplayabilen popüler spor dallarından biri futboldur. Futbol, ülkemizde ve dünyada oldukça tercih edilen bir spor dalı olarak karşımıza çıkmaktadır. Dünya genelinde bu kadar popüler olan bir spor dalının etik değerler altında oynanması gerekmektedir. Herhangi bir spor dalında holiganlaşmak, taraftarlığı aşarak şiddeti beraberinde getirmektedir. Son dönemlerde Türk futbolunda ve Dünya futbolunda artan şiddetin acı tablosunu sizler için ele aldık.

Aydın Büyükşehir Belediye Sporda aktif olarak futbol hayatına devam eden, aynı zamanda İbrahim Gülümser Genç Efe Sporda ise antrenörlük yapan Ferdi Altuner ve 7 Eylül Gençlik Spor Kulübünde stoper (defans) mevkinde oynayan Gamze Tan ile futbolda şiddetin önüne nasıl geçilir, tribün kültürü nasıl olmalıdır, sporda doğru fanatiklik gibi önemli konuları ele aldık. 10 yıldır Aydın’da yerel bir gazetede Spor Muhabiri olan Mustafa Çelik ile de medyanın spordaki önemini ve sporda şiddet konusunda medyanın nasıl bir tutum sergilemesi gerektiği hakkında söyleşi gerçekleştirdik.

Günden güne artan şiddet Türk futbolunu baltalamaktadır.

Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Antrenörlük Bölümü mezunu olan Ferdi Altuner, 16 yıldır profesyonel olarak futbolun içinde olduğunu dile getirdi. Hem aktif bir futbolcu hem de bir eğitimci olan Altuner, futbolun onun için ‘Aşk ve Tutkudan’ ibaret olduğunu vurguladı ve sözlerine şu şekilde devam etti: “Benim futbol serüvenim küçükken mahalle arasında abilerimiz ile oynadığımız maçlarda başladı. Mahalle kültüründe yetişmiş bir insan olarak abilerimizin futbol oynayışını izleyerek büyüdük. Ailemin de desteği ile futbol hayatına giriş yaptığımı söyleyebilirim.” Sporda özellikle futbolda şiddetin önüne geçilmesi gerektiğini savunan Altuner, yeni nesil antrenör olarak öğrencilerine ilk aşıladığı şeyin saygı olduğunu belirtti. Şiddetin her türlüsüne karşı olduğunu vurgulayan Altuner, “Maalesef ki ülkemizde ve dünyada son dönemde futbolda şiddet giderek artış göstermektedir. Günden güne artan şiddetin Türk futbolunu baltaladığını açıkça görmekteyiz. Ülkemizde oynayan yabancı ve millî futbolcuların aynı zamanda bu işi profesyonel yapan herkesin bu konuda örnek teşkil etmesi taraftarıyım. Çünkü milyonların önünde futbol oynarken sizleri yaşlısından gencine her yaş grubu izlemektedir. Siz etik kurallar çerçevesinde oynarsanız rakipleriniz de ona göre şekil alır ve bu şekilde zincirleme ilerler” dedi.

19 yaşında İstanbul'da play-off maçı sonrasında fiziksel ve sözlü şiddete maruz kaldığını dile getiren Altuner, takımın en küçüğü olduğundan dolayı olaylardan bizzat etkilendiğini aktardı. Bu gibi üzücü olayların hiçbir futbolcunun yaşamamasını temenni eden Altuner sözlerini şu şekilde sürdürdü: Tribün kültürü her spor dalında olduğu gibi futbolda da çok önemli bir yere sahiptir. Profesyonel ligde alınan önlemlerin amatör ligde de alınması gerekmektedir. Maalesef ki fiziksel veyahut sözlü şiddet amatör ligde daha fazladır, bunun bir an önce önüne geçilmesi gerekmektedir. Yeni neslin futbolu değiştireceği gibi aynı neslin tribün kültürünü de değiştirebileceği inanıyorum.” 

 Arjantin, Brezilya, Venezuela ve Kuzey Amerika liglerinde holiganlaşma ciddi boyutta

Arjantin, Brezilya, Venezuela ve Kuzey Amerika liglerinde özellikle futbolda aşırı holiganlaşma durumunun olduğuna değinen Altuner, o liglerde denetimlerin neredeyse hiç olmadığına vurgu yaptı. Altuner, 22 Kasım 2023 tarihinde 2026 Dünya Kupası Güney Amerika elemelerinde Brezilya ile Arjantin arasında oynanan maç öncesi Maracana Stadyumu'nda istenmeyen olayların yaşandığına vurgu yaptı. 6 Mart 2022 de Meksika Ligi’nde Queretaro ile Atlas takımları arasında oynanan maçın 63’üncü dakikasında ciddi olayların yaşandığını ve bu olaylar sırasında yaralı ve ölülerin olduğunu dile getiren Altuner, bu durumun spor ile alakası olmadığını, tamamen vahşet olduğunu aktardı ve sözlerini noktaladı.

Hakemlerin maç içerisinde verdiği kritik kararların karşılığı şiddet olmamalı

Yedi Eylül Gençlik Spor Kulübünde aktif olarak spor hayatına devam ettiğini ifade eden Gamze Tan, 16 yıldır profesyonel futbolcu olduğunu belirtti. 8 yıl boyunca altyapılarda ve spor okullarında erkek takımların antrenörü olarak görevini sürdürdüğüne değinen Tan, hiçbir sporcunun herhangi bir şiddet olayı ile karşı karşıya gelmemesi temennisinde bulundu. 11 Aralık 2023 tarihinde maç sonunda hakem Halil Umut Meler’e fiziksel saldırı olayını şiddetle kınadığını ifade eden Tan, bir sporcu olarak hakemin yanında olduğunu dile getirdi. Şiddetin çözüm olmadığına vurgu yapan Tan, “Hakemlerin maç içerisinde verdiği kritik kararlar doğru olsun veyahut olmasın bunun çözümü asla şiddet değildir. Maç içerisinde yanlış verilen kartlar, pozisyon hataları ilgili kurumlar tarafından değerlendirilir ve ona göre bir yol haritası çizilir ve unutmayalım ki çok profesyonel olan futbolcularımız bile hata yaparken hakemlerimizin de hata yapabileceğini kabullenmemiz gerekmektedir. Benim her zaman savunduğum bir söz vardır: Eğer takım topu güzel oynuyorsa hakeme kalmadan da maçı kazanabilir.” diye konuştu.

2017-2018 sezonunda Afyonkarahisar da 2. lig final maçlarında tribün tarafından sözlü şiddete maruz kaldıklarına değinen Tan, sakinliğin her zaman bir futbolcuya artı puan getireceğini belirtmeden geçemedi. Kariyeri boyunca herhangi bir olaya karışmadığına vurgu yapan Tan, bu durumu profesyonel oluşuna bağladı ve şu görüşlere yer verdi:  “Ayrıca bir konuya daha değinmek istiyorum. Futbolun cinsiyeti yoktur. Kadınlar olarak birçok spor dalında aktif olarak oynamaktayız. Bu durumdan oldukça mutluluk duymaktayım. Kadınlar olarak yapamayacağımız hiçbir meslek grubu, başarılı olamayacağımız hiçbir spor dalı yoktur.”  Dünya çapında spor etiğine uygun hareket eden takımın Real Madrid olduğunu belirten Tan, Real Madrid’in rakip takıma saygısı ile gönüllere taht kurduğunu ifade etti ve sözlerini noktaladı.

“Yaşanan üzücü hadiseler Türk futbolunun marka değerini düşürmektedir”

10 yıldır Aydın’da yerel bir gazetede spor muhabirliği yapan Mustafa Çelik, futbolun sert bir spor olduğuna değindi. Çelik, futbolun mücadeleci yanının yok sayılamayacağına vurgu yaptı. Çelik, sporda özellikle futbolda şiddetin varlığını oldukça hissettiğimiz bu dönemlerde artan şiddet olaylarının kulüp yöneticileri ile doğrudan ilişkisi olduğunu ifade etti. Maç öncesi veya sonrasında basına verdikleri röportajların her anlamda örnek teşkil etmesi gerektiğini dile getiren Çelik sözlerine şu şekilde devam etti: “Yaşanan üzücü hadiseler Türk futbolunun marka değerini düşürmektedir. Baktığımız zaman sporda özellikle futbolu baz aldığımızda dünya basının takip ettiği bir ülkeyiz. Herhangi bir olayda prestijimizin zedelenmesi söz konusudur.”

Basın hiçbir şekilde susturulmamalı

Medyanın herhangi bir şiddet olayında susmaması gerektiğini söyleyen Çelik, gazeteciliğin temelinde kamuoyuna mal olan bir olayı doğrudan medyada yansıtmanın etik bir davranış olduğunu savundu. Çelik, basının her zaman olanı yansıtması gerektiğine vurgu yaptı ve sözlerine şunları ekledi: “İster hakem isterse futbolcuya yapılan şiddet olsun, medya bunu es geçemez. Yapılan yanlışların tekrarı olmaması adına basının olaya seyirci kalmaması gerekmektedir.  Eğer Halil Umut Meler’e basın önünde o tokat atılmasa idi biz şiddetin bu denli büyük oluşunu göremeyecektik.”

Aktif olarak görev başında iken saha içinde veya sonrasında fiziksel veyahut sözlü şiddete şahit olduğunu dile getiren Çelik, bu gibi olayların spor etiğine uymadığını belirtti. Çelik, geçtiğimiz sezon Göztepe-Altay maçında taraftarlar arasında çıkan olayda bir vatandaşımızın çok ciddi yaralandığını ifade etti. Ulusal ve yerel basında bu olayın büyük yankı uyandırdığına değinen Çelik, basının öneminin bir kez daha altını çizdi. Sporda Şiddet Yasasının varlığına vurgu yapan Çelik, bu yasanın çıktığı andan itibaren Türkiye’de birçok şeyin değiştiğine değindi. Çelik, 6222 sayılı Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun ve Uygulamasının ciddi derecede yaptırımları şiddeti önleyebilecek düzeyde olduğunu belirtti ve sözlerini noktaladı.

Yapmış olduğumuz röportaj sonucunda dünya geneline baktığımızda futbolda aşırı derecede holiganlaşma mevcuttur. Holiganlaşma beraberinde aşırı fanatikliği ve şiddeti getirdiğini açıkça görmekteyiz. Ülkemiz ve dünya genelinde spor baz altında şiddet olaylarının yaşanmasını doğru bulmuyor Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün sözünü her bir bireyin örnek almasını umut ediyoruz: “Açık ve kat’i olarak söyleyeyim ki, sporda muvaffak olabilmek için her türlü yardımdan ziyade, bütün milletçe sporun mahiyetinin ve değerinin anlaşılmış olması gerekmekte, onu kalpte muhabbet ve vatani bir vazife olarak telakki eylemek lazımdır.”

Haber : Çilem Boğacı