Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü
Öğrenci Uygulama Haber Sitesi

İlk Türk kadın gazetecidir Selma Rıza Feraceli. Yazdığı “Uhuvvet” romanıyla kadın haklarına dikkat çeken ve duruşuyla kadınlara ilham olan, kimine göre asi kimine göreyse kendinden emin bir kadındır o. 

“İnsan kendi cinsine de esir! Dine, şeriata, düzene, adetlere de esir! Esir!
Her şeye esir. Bu hal nedir ya Rab, kurtuluş yok mu? Ah uçmak!
Bu esaret zincirinden kurtulmak… Özgürlük…” demiş. 

Özgürlüğe, sosyal hayatta kadının yerine, varoluş mücadelesine dikkat çekmiş yazılarında. Biz de bu yazımızda Selma Rıza’ya ve onun bugünlere gelen mücadelesine dikkat çekeceğiz.

İstanbul’da kadınlar için okullar açılması adına mücadele eden ve bu savaşı kazanan Selma Rıza’nın ödülü, günümüzde Boğaziçi'nin Anadolu yakasında konumlanan Adile Sultan Sarayı’dır. Tek ve en büyük destekçisi olan ağabeyinin desteğiyle 1916 yılında kız öğrenciler için Türkiye'nin ilk yatılı kız lisesinin açılmasını sağladı. Topluma kazandırılan bu okul bugüne dek binlerce mezun verdi. Bu mezunlardan olan Neslihan Seçkiner bize Adile Sultan’ın bilinmeyenlerini anlattı. Gelin hep birlikte Selma Rıza’nın nasıl bir eğitime olanak sağladığına tanık olalım.

Çağdaş, çalışkan ve eşit öğrenciler

Okulun tarihine bakacak olursak; büyük bir boğaz manzarasına sahip olan saray devlete bağışlandıktan sonra Selma Rıza’nın adımlarıyla yatılı kız lisesine dönüştürülmüştür. Eğitime, daha doğrusu kadınlar için eğitimin önemine vurgu yapan Selma Rıza, bu okul sayesinde geleceğe ışık tutan birçok öğrenci yetiştirilmesine vesile olmuştur. 1947 doğumlu ve 1966 Kandili Kız Lisesi mezunu olan Neslihan Seçkiner, mezun olduğu yıl dahil 3 yıl boyunca edebiyat kolu talebe başkanlığı yapmıştır. 

Okulun nitelikli kadrosuna değinen Seçkiner, “Her bir hocamız birbirinden kıymetliydi. Bize bildikleri her şeyi aktarmak için çırpınıyorlardı. Cumhuriyet’i, sanatı ön plana koyarlardı. Molalarda klasik müzik dinlerdik. Okulumuzda yanlış hatırlamıyorsam 3 tane piyano vardı.” dedi. Okullarında dans salonunun olduğunu ekleyen Neslihan Seçkiner akşam yemekhaneden çıktıklarında bu salona gidip dans ettiklerini söyledi. Burslu ve paralı olarak gelen karma öğrencilerin ayrıcalık gözetmeksizin aynı eğitime tabi tutulduğu bu okulda bir aile olduklarını vurguladı.

“Kandilli Kız Lisesi’nden mezun olmak bir ayrıcalıktı”

Sarayın merkez bölümü olarak adlandırılan oval salonda yataklar olduğunu ve orada uyuduklarını söyleyen Seçkiner, “Çamaşırları elimizde yıkardık, yattığımız yerler taş ve topraktandı. Belki konforlu değildi ama biz çok mutluyduk. Kandilli Kız Lisesi’nden mezun olmak bir ayrıcalıktı. Bu tarihin parçası olmak inanılmaz. Sanki okul değil evimiz gibiydi. 60 senelik bir dostluğumuz var, her sene görüşüyoruz ve bağlarımız kopmadı.” diyerek okulunun kendisi için ne anlama geldiğini anlattı.

“Okulum yandığında çok ağladım”

Seçkiner mezun olduktan 20 yıl sonra okulda çıkan yangın sonucu saray dört duvar halini almış. Okulunun yandığına inanamayan Seçkiner çok ağlamış fakat restore edildikten sonra gittiğinde, “Eski duygularım, arkadaşlarımla attığımız kahkahalar gözümde canlandı. Okulumu bu şekilde yenilenmiş gördüğümde daha da mutlu oldum. Tüm güzelliği ile okulum meydana çıkmıştı.” dedi.

İlk kadın gazetecimiz Selma Rıza’nın sayesinde sadece 60 yıllık dostluklar değil, yıllarca unutulmayacak bilgiler ve nesillere aktarılacak ilimler ortaya çıkmış. Bizlere anılarını anlatırken gözleri dolan Kandilli Kız Lisesi mezunu değerli Neslihan Seçkiner’e teşekkür ederiz.

Haber: Şevval Kalkan