Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü
Öğrenci Uygulama Haber Sitesi

Salatalık hemen hemen herkesin severek tükettiği bir meyvedir. Tarladan sofralarımıza gelene kadar birçok süreçten geçen salatalık, bu süreç içerisinde pek çok hastalıkla da mücadele halinde olur. Bu hastalıklar ve verilen mücadele hakkında detayları Ziraat Mühendisi Özgür Kılınç, salatalık yetiştiricisi çiftçiler Erdal Yavuz ve Samim Tetik’ten öğrendik.

Salatalık yetiştiricilerinin sıklıkla karşılaştığı mildiyö hastalığının belirtileri görülmeye başladığı andan itibaren önlem alınmazsa çiftçiyi oldukça zarara sürükleyen bir yola sokar. İşin sonunda çiftçi, ektiği salatalıktan verim alamaz hâle gelir. Hastalık nüks edip toprağın verimliliğini de azaltabilir. Ayrıca bu hastalık sadece salatalık tarımında değil, birçok toprak mahsulünde görülebilmektedir. 

“Yapraklarda sarı benek şeklinde olur”

Salatalıkta mildiyö, bir diğer adıyla sarı benek hastalığının fungal bir hastalık olduğunu dile getiren Kılınç, “Fungusitlerden kaynaklanan bir hastalık olan mildiyönün belirtileri  yapraklarda sarı benek şeklinde olur. Köşeli sarı benekler şeklinde yapraklarda görülür.” ifadelerini kullandı. Bu hastalığa önlem almak için ilaçlama yapmak zorunda olduklarını ifade eden Kılınç, “Hastalık belirtileri görülmeye başladığında fungusitlerle ilaçlama yapmaya başlarız. Önlemi ancak o şekilde olur.” dedi. 

"Güz, mevsiminde daha çok görülür"

Mildiyönün ekildiği topraktan kaynaklanan bir hastalık olmadığını dile getiren Kılınç,  “Hastalık havanın nemli olduğu zamanlarda ortaya çıkar. Bu hastalığın belirtisinde özellikle nem çok önemlidir. Toprak farkı yoktur. Genelde havanın nemi, fungisitlerin genel karakteristik yapısı ve özellikle kornişon bu hastalığı yapar. Mesela bu hastalık bahar mevsimine nazaran güz mevsiminde daha çok görülür. Çünkü hastalığın sebebi olan fungisitlerin gelişme ortamı güz mevsiminde, nemin fazla olduğu zamanlarda daha uygun hale gelir. Her yerde görülmesi çok yüksek bir ihtimaldir.” açıklamasını yaptı.

“Hastalık tekrar oluşabilir”                                                                    

Belirtiler görülmeye başladığı andan itibaren belirli periyotlar halinde, 7 veya 10 günde bir ilaçlama yapıldığına değinen Kılınç, “Hastalığın düzelmesi gerekli ilaçlamalar yapıldığı takdirde mümkündür. Çünkü bu hastalıkla sadece ilaçlama yöntemiyle mücadele edebiliyoruz. Hava şartları fungisitlerin gelişimine uygun olursa hastalık tekrar oluşabilir. Çünkü salatalık yeniden yaprak gösterip sürekli yapraklandığı için attığımız ilaçlar eski yapraklarda kalır. Yeni yapraklarda ilaç olmadığı için hava şartları uygun olursa fungusitler yine gelişme gösterir. Hastalık tekrar belirti vermeye başlar.” ifadeleriyle hastalığın tekrarının olmasının tamamen engellenemeyeceği hususuna dikkat çekti. 

“Bu hastalık o dönem ki mahsulün tamamını bitirebiliyor”

Sarı benek hastalığının tam verim alınacak zamanda meydana geldiğini belirten Tetik, “Biz çiftçiler bu hastalıkla karşı karşıya kalmamak için hava şartlarına göre ilaçlama yapıp önlem almaya çalışıyoruz. Havalar yağmurlu olduğunda bu hastalığın %90 geleceğini biliyoruz. Bilmeyen çiftçiler ise çok büyük zarar görüyor. Bu hastalık o dönemki mahsulün tamamını bitirebiliyor. Maddi olarak hem bizleri hem de tarlada çalışan işçileri zor durumda bırakabiliyor. Kısacası bizi çok büyük zarara uğratıyor. Tarlaya ekim yapıldıktan sonra sık sık takip etmeye çalışıyoruz çünkü hastalık varsa yayılmadan önce kurtulmak istiyoruz. Salatalık üretimi 3-4 ay sürüyor ve biz de bu süre içerisinde elimizden geldiğince önlem almaya çalışıyoruz.” dedi.

“Her ilaç tedavisi de fayda etmiyor”

Sarı benek hastalığının çiftçinin korkulu rüyası olduğunu dile getiren Yavuz, “Hastalıkla ilk karşılaştığımızda yapraklarının kurumaya başladığını görüyoruz. Bu zaten hastalığın başlangıcı diyebilirim. Hastalık tüm tarlaya yayılınca ekinlerden aldığımız verim düşmeye başlıyor. Tedavi olarak da ilaçlamalar yapıyoruz. Bazen yanlış ilaçlama yapılabiliyor ve durum daha kötü hale gelebiliyor. Doğru ilacı uzmanlara danışarak kullanmakta fayda var. Her ilaç tedavisi de fayda etmiyor. Yanlış ilaç kullanımı sonucu tüm mahsulümüz yok olabiliyor. Bu hastalığı güz döneminde daha çok görüyoruz. Bunun sebebi toprağın neminin fazlalığından oluyor. Doğru ve yeterli önlemleri alarak bu durumdan kurtulmaya çalışıyoruz.” açıklamalarında bulundu. 

Salatalık tarımı yapan çiftçinin elde edeceği verimin azalmaması ve zarara girmemesi için belirtiler görülmeye başlandığı andan itibaren, işin uzmanına danışılıp ilaçlama periyodunun uygulanmaya koyulması gerekmektedir. Bize salatalık tarımında görülen mildiyö hastalığı ile ilgili bilgiler veren ve açıklamalarda bulunan Ziraat Mühendisi Özgür Kılınç'a, Çiftçi Erdal Yavuz ve Samim Tetik’e teşekkürlerimizi sunuyoruz.

Haber: Melisa Kaygısız