Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü
Öğrenci Uygulama Haber Sitesi

Radyo, kablosuz iletişim teknolojisi kullanılarak ses yayınlarının iletimi için kullanılan bir iletişim aracıdır. Radyo geçmişten günümüze birçok amaç için kullanılmıştır. İlk radyo dönemlerinde, radyo iletişimi askeri ve denizcilik amaçları için kullanılmıştır. Ancak daha sonra radyo, halka açık yayınlar için kullanılmaya başlamıştır. 20. yüzyılın başlarından itibaren radyo programları popüler hale gelmiş ve dinleyicilere müzik, drama, haberler, konuşmalar ve eğlence imkanı sunmuştur. Radyo, iletişim ve eğlence alanında önemli bir araç olmuş ve günümüzde hala kullanılmaya devam etmektedir.

Radyo, iletişimin ve eğlencenin sözlü formda birleştiği büyülü bir dünyadır. İster uzun bir yolculukta araba radyonuzu açın, ister evde dinlenmek için radyonuzun başına geçin, radyo her zaman size eşlik eder. 32 yıllık tecrübesiyle geçmişten günümüze radyonun gelişimi hakkında tecrübelerini ve konu hakkında tüm bilinmeyenleri Radyo Flaş’ın sahibi Semra Şener bizimle paylaştı. 

Kendinizi tanıtır mısınız? 

Ben Semra Şener. 1972 yılında Afyon’da doğdum. Evliyim. 2 çocuk annesiyim. 1991 yılından beri Aydın’ın ilk özel radyosu olan Radyo Flaş’ın sahibiyim. Yaklaşık altı ay çalıştıktan sonra Radyo Flaşı devraldım. Trakya Üniversitesi Elektronik bölümü mezunuyum. Radyo Televizyon programcılığı bitirdim. Şu anda Aydın Adnan Menderes Üniversitesinde Halkla İlişkiler ve Reklamcılık bölümünde eğitim hayatım devam ediyor. Mesleğimi en iyi şekilde icra edebilmek için kendimi geliştirmeyi seviyorum.

Mesleğe ilginiz nasıl başladı?

Çocukluğumda radyo dinlemeyi çok severdim. Müziğe ve radyoya hep ilgim vardı. Özel radyolardan önce sadece TRT vardı. Özel radyoların açılmasıyla birlikte bu mesleğe ilgi arttı. Bir hafta sonu ailemle kahvaltıda radyo dinlerken tesadüfen Radyo Flaş’ın iş ilanına denk geldik. Radyo Flaş açıldığı zamanlarda benim eğitim hayatım devam ediyordu. Üniversite sınavlarım devam ettiği için kararsız kalmıştım. Babam radyodaki bir ilan ile iş bulmuştu. O iş sayesinde emekli oldu. Babamla birlikte iş başvurusuna gitmemiz hayatımın dönüm noktasıydı. Radyo programcılığı için iş başvurusu çok fazlaydı. Benim liseyi bitirdiğim yıllarda bilgisayar kursları popülerdi. Bilgisayar kursuna gitmiştim. Oradaki bir öğretmenim meğer Radyo Flaş’ın sahibiymiş. Sınavlarım bittikten sonra çalışabileceğimi belirtti. Ben işe başladıktan sonra özel radyoların yaygınlaşmasıyla birlikte Türkiye çok seslilik ile tanıştı. Farklı tarzlara hitap eden müzikler özellikle gençlerin ilgisini çekti. Hükümet hukuki altyapı olmaması sebebiyle özel radyoların kapatılmasını istedi. Bu süreçte patronumuz radyoyu satmak istedi. Kanun düzenlemesi olmadığı için devir almak riskliydi. Kimse yatırım yapmak istemiyordu. Bu riski göze alıp Radyo Flaşı satın aldım. Bu karar hayatımın kırılma noktasıydı. 

Radyonun toplum üzerindeki etkisi nelerdir?

Radyonun toplum üzerindeki etkisini ben şöyle açıklayabilirim. Terör örgütü elebaşı Abdullah Öcalan, yakalandığı zaman ben onu radyodan aktardım. Bu haberi Türkiye'de ilk yayınlayanlardanım. Toplumu ilgilendiren bir haberdi. Dinleyicilere anında ulaştığı için geri dönüşler almıştım. O gün telefonlar hiç susmadı. Arayıp teşekkür edenler oldu. Radyo toplumla iç içedir. Bir bütündür. O yüzden olumlu veya olumsuz her haberde benzer duygular yaşanabiliyor.

Radyonun yaygınlaşmasıyla birlikte radyo programları nasıl gelişti? 

İlk bu mesleğe başladığım zamanlarda ekip arkadaşlarımla oldukça eğlenceli yayınlar yapıyorduk. Açılışımız Aydın Adnan Menderes Üniversitesi ile aynı döneme denk geldi. Bu sebeple üniversite öğrencileri ile birlikte çalıştığımız zamanlar da oldu. İlk dönemlerde yabancı, arabesk, pop, rock gibi çeşitli müzik türleri ile radyo sektörü çeşitlendi. Yeni çıkan albümleri tanıtan yayınlar da vardı. Sonrasında internetin de katkısıyla radyo daha fazla kitlelere ulaşabildi. İnternet sayesinde yerel radyolar ülke sınırlarını aşan kitlelere ulaşma imkanı buldu. İster geleneksel radyo dalgalarıyla ister çevrimiçi platformlar aracılığıyla dinleyin, radyo her zaman size keyifli ve ilgi çekici bir deneyim sunar. Birkaç düğmeyle dünyanın farklı köşelerinden gelen sesleri dinleyebilir, farklı müzik türlerini keşfedebilir ve yeni yetenekleri öğrenebilirsiniz. Radyo hitap eden herkesin kolaylıkla ulaşabileceği bir kitle iletişim aracı haline geldi. Örneğin Denizli ve İzmir illeri arasında yayın yapan Radyo Flaş, internet sayesinde tüm Türkiye ve diğer ülkelerde dinlenebilir hale geldi. Radyo, teknolojik ilerlemelere rağmen hala popülerliğini korumaktadır. İnternet üzerinden yayın yapabilen çevrimiçi radyolar, podcastler ve radyo uygulamaları, kişiselleştirilmiş radyo deneyimi sunarak herkese hitap etmektedir. Mobil cihazlar sayesinde istediğiniz zaman, istediğiniz yerde radyo dinleyebilirsiniz.

Radyo programları toplumun eğitim seviyesini nasıl etkilemiştir? 

Eğitim aracı olarak da görülebilir fakat hoş vakit geçirmek için daha fazla tercih edilir. Eğitim açısından da örneğin uzmanlarımız ile görüşüp, pandemi döneminde hijyen ile ilgili radyo aracılığıyla bilgiler aktardık. Aydın tarım şehri olduğu için tarımda doğru uygulamalar hakkında bilgiler paylaşıyoruz. Ebeveynlere çocuklar ile sağlıklı ilişkiler kurabilmeleri için önerilerde bulunuyoruz.  Radyo eğlenirken öğrenme imkanı sunmaktadır. Radyo bilgi kaynağı olarak önemli bir rol oynar. Haber, hava durumu, trafik ve diğer güncel bilgilere hızlı bir şekilde erişebilirsiniz.  

Radyo diğer iletişim araçlarıyla nasıl bir rekabete girmiştir? 

Bana göre radyonun rakibi yoktur. Bunun sebebi ise diğer kitle iletişim araçlarına göre sürekliliğinin daha fazla olmasıdır. Radyo dinlemenin kısıtlı bir zaman aralığı yoktur. Bu sebeple de diğer kitle iletişim araçlarından daha avantajlıdır. Radyoya tüm gün ulaşabilirsiniz. Gazete için bayiden gidip satın almanız gerekiyor. Televizyon için belirli zaman aralıklarında ekran karşısında bulunmanız gerekiyor. Bir haberi sosyal medyada veya internet sitelerinde görebilmeniz için o sayfayı veya siteyi takip etmeniz gerekiyor. Radyoya ise istediğiniz her an ulaşabilirsiniz. İçerikler dinleyiciler için özenle seçiliyor. Dinleyicilerin gün içerisindeki ruh hallerine göre müzik türünü seçiyoruz. Örneğin akşam daha duygusal müzikler seçiyoruz. Günün yorgunluğunu hafifletmek için öğleden sonra daha hareketli müzikler yayınlıyoruz. Bunların haricinde radyo etkin bir propaganda aracıdır. Doğal afetlerde radyo vazgeçilmez bir kitle iletişim aracıdır. Reklam açısından da radyo daha avantajlıdır. Prime time kavramı olarak adlandırdığımız zaman içerisinde reklamlar daha fazla talep görüyor. Çünkü insanların birçoğu aracıyla işe giderken veya dönerken aracın içerisinde radyo dinlemeyi tercih ediyorlar. 

Radyo yerel toplumların bir araya gelmesini nasıl sağlamıştır?

Bir örnekle anlatmak istiyorum. Aydın merkezde farklı konseptlerde festivaller düzenleniyor. Örneğin sinema günleri, konserler, yemek festivalleri, ünlü yazarların katıldığı festivaller yapılıyor. Radyo aracılığıyla bu festivalleri halka duyuruyoruz. Bu duyurular aracılığıyla halk birbiriyle daha yakın iletişim kurabiliyor. İçinde bulunduğumuz topluma göre halkın da tepkileri değişiyor. Bana göre gazetecilik ve radyo programcılığı tarafsız olmalıdır. Radyoda haber sunarken insanların manevi duygularını zedelememeye rencide etmemeye dikkat edilmelidir.

Radyo istasyonları müzik türlerinin yaygınlaşmasında nasıl bir rol oynamıştır?

Aydın Efeler’de şu anda 6 tane yerel radyo yayın yapmaktadır. Bu radyoların hepsinin yayın tarzı birbirinden farklıdır. Yabancı müzik, arabesk müzik, Türkçe pop örnek verilebilir. İnsanların dinlediği müzik tarzları da birbirinden farklıdır. Şu anda Radyo Flaş Türkçe pop ağırlıklı yayın yapmaktadır. Yaklaşık 32 yıldır da günün belirli saatlerinde türkü programı yayınlıyoruz. Yıllardır bu programı dinleyen, yayın saatinde radyonun başında olan ve programı asla kaçırmayan birçok dinleyicimiz bulunmaktadır. Türkü geleneğini devam ettiriyoruz. Türkü milli kültürümüz olduğu için koruyarak gelecek nesillere aktarmak istiyoruz.

Radyonun kâr amacı gütmeyen yayınlarına örnekler verebilir misiniz? 

Darüşşafaka ebeveynlerini kaybetmiş çocukların burslu olarak üniversiteye kadar okutulduğu bir kurumdur. Yıllardır ilanlarını ücretsiz olarak yayınlarım. Kızılay, LÖSEV, Mehmetçik Vakfı gibi sivil toplum kuruluşlarının ilanlarını da herhangi bir kar amacı gütmeden yayınlıyorum. Yaklaşık 20 yıldır yayıncılık duyarlılığıyla hareket ediyorum. Toplum için yararlı işler yapan kurum ve kuruluşları değerli görüyorum. Topluma karşı sorumluluğumuz olduğunu düşünüyorum. Acil kan ihtiyacı olan hastalarda öncelik vererek duyuruyoruz. 

Semra Şener bunları tamamen gönüllü olarak yaptıklarını belirterek sözlerini noktaladı. Fikirlerini ve tecrübelerini bizimle paylaştığı için kendisine çok teşekkür ederiz.

Haber: Esra Yiğen