Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü
Öğrenci Uygulama Haber Sitesi

Samos Adası’nda doğan Pisagor, Antik İyonya’nın en ünlü düşünürlerinden biridir. Felsefik öğretileriyle tüm dünyaya örnek olmuş filozofun, mucitliğini kullanarak keşfettiği bir icat mevcut.  İsmi “Adalet Kupası” olan bu icat, özellikle Samos Adası’na gelen turistlerin gözdesi durumunda. Temel olarak çalışma prensibi, kupaya konulan içeceğin belirli bir seviyeyi geçmesiyle kendini boşaltması şeklinde işliyor. Turistik bir hediye olmasından daha çok, hikayesi ve fiziksel tasarımı önemli olan bu kupanın ne olduğunu Pisagor’un vatanı Samos’ta tur rehberlerinden ve çömlek sanatçısından dinleyelim.

Kupanın ortaya çıkışındaki hikayenin altında açgözlülük yatıyor

Adalet Kupası’nın ortaya çıkışıyla ilgili ilk hikayeyi, bölgede kupayı yapabilen nadir çömlek sanatçılarından biri Timos Chatzilagos’dan dinleyelim. Sanatçı Timos, kupanın ortaya çıkış hikayesini “Antik Yunan’da açgözlülük insanların toplumdan dışlanmasının sebebiydi. Hiç hoş karşılanmazdı. Bu amaçla da Pisagor, insanları açgözlülükten korumak ve öğretilerini güçlendirmek için bu bardağı icat etme gereği duydu” şeklinde aktarıyor bizlere.

Bölgede tur rehberliği yapan Ahmet Tözman’sa kupanın ardında yatan hikayenin “Pisagor, bir gün inşaat işçilerinin denetlemesi için görevlendiriliyor. İşçiler bir anda kendilerine ödül olarak sunulan içeceğin, ‘sen daha çok içtin’ kavgasına tutuşuyor. Pisagor da bu olaydan sonra düşünüyor ve bu bardağı icat etme kararı alıyor. Böylece işçilerin bitmek bilmeyen içecek kavgası son buluyor ve hepsi içecekten eşit seviyede  içiyor” olduğunu paylaşıyor.

Kupaya içecek fazla konulduğunda sifonlanarak alttan boşalıyor

Çömlek sanatçısı Timos, kupanın çalışma prensibine de şu sözlerle değiniyor “Kupa sıradan bir görüntüye sahiptir fakat içindeki bütün sır sisteminde gizli. Çamurdan yaparken içine bir sütun koyuyorum. Bu sütunun tepesinde bir delik, içinde de bir kanal bulunuyor. İçecek bu kanalın seviyesine kadar konulduğunda herhangi bir sorun bulunmuyor. İçecek biraz bile fazla konulup, o delikten içeriye girdiğinde sifon etkisi kaçınılmaz oluyor. Bu sayede de bütün içecek alttan boşalıyor. Tekrar söylemek istiyorum, bu durum bize açgözlü olmamamız gerektiğini, açgözlü olursak elimizde bulunanları da kaybedebileceğimizi hatırlatıyor”.

Ufacık bir kupada bile açgözlülüğün zararlarını görebiliyorlen, hayatımızda da açgözlülük yaparsak ne kadar zarar görebileceğimiz aşikar. Bu yüzden de insanoğlu olarak açgözlü olmamalıyız.

Haber & Fotoğraf: Yankı Köseoğlu