Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü
Öğrenci Uygulama Haber Sitesi

İnsanlar, gün geçtikçe daha değişik yollardan para kazanma yolları arıyor. Pandemiden sonra gelişen e-ticaret modelleriyle birlikte, kişiler oturduğu yerden ve yorulmadan para kazanma şansına sahip olabiliyor. E-ticaret hakkında bilinmeyen yönleri, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonomi ve Finans Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Yılmaz ve sosyal medya kanalı sahibi Muratcan Safyürek ve bizlere anlattı.  

İnternet üzerinden çeşitli ürünlerin satıldığı iş modeline e-ticaret denir. İnsanların fiziksel olarak bir yere sürüklenmeden zamandan kâr elde etmelerini sağlayan online alışveriş yöntemi, teknolojinin gelişmesiyle birlikte küresel boyutta bir çağ açmıştır. Yeni bir ticaret anlayışını ortaya çıkartan bu yöntem, yüz milyonlarca internet kullanıcısının harcamalarıyla büyük bir para havuzunu da ortaya çıkarmıştır. Arz-talep açısından da, yeni istihdam olanaklarının gelişmesine imkân sunan e-ticaret kullanıcı sayısında her geçen gün artış yaşanıyor.

“Ürün ve hizmetlerin internet üzerinden tüketici ile buluşturulduğu bir iş türü”

E-ticaret veya diğer adıyla elektronik ticareti tanımlayan Hüseyin Yılmaz, “Ürün ve hizmetlerin internet üzerinden tüketici ile buluşturulduğu bir iş türüdür. Çevrimiçi mağazada, ürünler internet üzerinden satılır, pazarlanır, ödenir ve reklamı yapılır. Belirli bir e-ticaret türü, geleneksel iş yöntemlerinin internet veya mobil platformlarda uygulanması olarak adlandırılır.” ifadeleriyle aktardı.

E-ticaretin dijital dönüşümle daha da büyümesi 

Yılmaz, internet ve mobil cihazların kullanıma girmesiyle birlikte kazandığı ivme hakkında, “E-ticaret 3-5 yılda yaşayacağı hızlı büyümeyi, Covid-19 sayesinde sadece 6 ay gibi kısa bir sürede başardı. Bu, e-ticaretin dijital dönüşümle büyüdüğünü gösteriyor.” diyerek e-ticaretin daha da büyüyeceğini ifade ediyor. 

“Türkiye’de genç nüfusun fazla olması”

Türkiye’deki e-ticaret ortamını olumlu etkileyen faktörlerler hakkında konuşan Yılmaz, “Nüfus fazlalığı, yüksek internet kullanımı ve sürekli büyüme, her geçen gün gelişen ve yaygınlaşan alternatif ödeme sistemleri ve gelişmiş bankacılık sistemleri sayılabilir. Ayrıca Türkiye’de genç nüfusun fazla olması ve bu genç nüfusun yeni teknolojiye kolay ve hızlı adapte olması da elektronik ticaretin gelişmesine katkı sağlamaktadır.” dedi.

“COVID-19 sürecinde dünya çapında büyüdüğünü gösteriyor”

Türkiye’deki e-ticaret sektörünün COVID-19 döneminde yaklaşık olarak yüzde 66 büyüdüğünü aktaran Yılmaz, “İnsanlar dışarı çıkamadığı dönemde ihtiyaçlarını Türkiye’deki e-ticaret  yapan kuruluşlardan sağladı. Küresel ölçekte yapılan araştırmalar, e-ticaretin COVID-19 sürecinde dünya çapında büyüdüğünü gösteriyor.” şeklinde konuşarak karantina döneminin e-ticarete oldukça fazla katkı söylediğini de ekliyor.

“Sonra bazı yasal prosedürler var”

Bu süreçte e-ticaret yapmaya karar verenler hakkında Yılmaz,  “Satabileceğiniz ürünler için bir web sitesi oluşturdunuz. Sonra bazı yasal prosedürler var. Bu kapsamda aşağıda belirtilen her bir yükümlülük, birden fazla olayın eş zamanlı olarak yürütülmesine bağlıdır.” dedi. 

Elektronik ticarete ilişkin mevzuatlar şu şekilde özetlenebilir diyen Yılmaz, “Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunu, Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcıları ve Aracılarının Yönetmeliği, Elektronik Ticaret İş Kanunu, Ticari İletişim Ve Ticari Elektronik İletiler, Mesafeli Sözleşmeler Yasası, Elektronik Ticaret Güven Markası ve Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi ve Raporlama Yükümlülükleri gibi geçerli yasa ve düzenlemelerdir.” şeklinde konuşarak mevzuatları aktardı ve cümlelerini noktaladı. 

“Sunulan her hizmet ticarete giriyor”

En sade tanımıyla e- ticareti tanımlayan Safyürek, “E-ticaret, ürün veya hizmetlerin internet üzerinden alınıp satılmasıdır. Genel olarak ticaret denildiğinde insanın aklına fiziksel ürün gelir ama aslında sunulan her hizmet ticarete giriyor. Bunu, internet üzerinden sunuyorsan e-ticaret yapmış oluyorsun. Örnek vermek gerekirse online bir ders veriyorsanız, bu da e-ticaret kapsamına giriyor. Yani aslında ürün alıp satmak e-ticaretin tamamıdır diyemeyiz.” ifadeleriyle  e-ticareti anlattı.

“Büyük bir sermaye olmanız gerekir”

Safyürek, “E ticarette birçok metot var. Örneğin; stoklu e-ticaret ve  stoksuz e-ticaret metodları var. Stoklu e-ticaret yaparken, kendi markanızı oluşturmanızla birlikte çok daha güvenilir bir yöntemi tercih etmiş olursunuz. Ancak kendi markanızı veya ürününüzü sunmak için büyük bir sermaye olmanız gerekir. Bu işi yapmayı düşünen kişiye tavsiyem, bütçesi az ise stoksuz e-ticaret (Drop Shipping) modelini tercih etmelidir. Bu işte ilerlemek istiyorsanız, asla tek başınıza çalışmamalı ve kendinize işi bilen bir ekip oluşturmalısınız. Bu sayede işten ciddi paralar kazanabilirsiniz.” şeklindeki ifadeleriyle e-ticaretin metotlarına dikkat çekti.

“E-ticaret yaygınlaştıkça ürünlerin maliyeti azalıyor”

Türkiye’nin e-ticaret açısından gelişiminin iyi ve hızlı olduğuna dikkat çeken Safyürek, “Genel olarak baktığımızda, e-ticaretin hızlı bir şekilde geliştiğini söyleyebilirim. Ülkemizde bunun en büyük sebeplerinden biri, e-ticaret yaygınlaştıkça ürünlerin maliyetinin azalmasıdır. Çünkü normal şartlarda, fiziksel bir dükkan açıldığında, dükkanın personel, elektrik, doğalgaz gibi giderlerinin olması ürün fiyatlarına da yansıyor. E-ticarette maliyetler, fiziksel ticarete oranla daha düşüktür. E-ticarette müşteri çeşitliliği sonsuzdur ve oturduğunuz yerden istediğiniz ürünü rahat bir şekilde sipariş edip, evinizin önüne kadar getirtebilirsiniz. E-ticaretin en büyük dezavantajlarından biri de, son zamanlarda artan kargo ücretleridir. Bundan dolayı satıcılar, ürünün üstüne kargo masraflarını ekleyip, ürünün maliyetinden daha fazla kargo ücreti eklemek zorunda kalıyor.” dedi ve kargo fiyatlarının yüksek olması dışında, ülkede e-ticaret açısından pek bir problem olmadığını düşündüğünü ekledi. 

“Online alışveriş, zaman ve mekan arasındaki farkı ortadan kaldırır”

Pandemi döneminin, e-ticaretin kullanımını inanılmaz derecede artırdığını söyleyen Safyürek, “Bu süreçte, e-ticarette çok hızlı bir gelişim yaşandı. İnsanlar, karantina sürecinde tüm ihtiyaçlarını online mağazalardan satın almaya başladı. Online alışveriş, zaman ve mekan arasındaki farkı ortadan kaldırır. Türkiye’de e-ticaret kapsamında firmaların satış kanalları da genişledi. Rakip firmaların çok olması, hem rekabet piyasası ve ürün çeşitliliği hem de ürünlerde fiyat karşılaştırma imkanını sunduğundan önemlidir.” ifadeleriyle e-ticaret ile birlikte firmaların satış kanallarının genişlediğinin altını çiziyor.

“Dikkatinizi dağıtarak almayacağınız ürünleri aldırıyorlar”

E-ticaretin dezavantajları da olduğunu ifade eden Safyürek, “Dezavantaj, aldığınız ürünü fiziki olarak görmemenizdir. Sitede kullanılan fotoğraflar, yanıltıcı olabiliyor. Dolayısıyla eve gelen ürün, fotoğraftaki üründen farklı çıkabiliyor. E-ticaret için kargo ücretlerinin fazla olması dışında bir dezavantaj görmüyorum.” dedi.  Safyürek, e-ticaretin en büyük avantajı hakkında, “Kişilerin dikkatini dağıtmamasıdır. Çünkü bir ürün almak için fiziksel bir yere gittiğimde çok fazla dikkatim dağılıyor. Örneğin; bardak almaya gittiğinde başka bir ürün hoşuna gidiyor ve o ürünü alıp eve dönüyorsun ancak asıl alman gerekeni, yani bardağı unutuyorsun. Dikkatinizi dağıtarak almayacağınız ürünleri aldırıyorlar. Ama e- ticarette, alacağınız ürünü aratıp, hemen sepete ekleyip alabiliyorsunuz. Hem fiziksel olarak bir yere gidip yorulmuyor ve zamandan kar ediyorsunuz, hem de gereksiz ürün almayarak fazla para harcamamış oluyorsunuz.” sözleriyle e-ticaretin avantajları ve dezavantajları hakkındaki düşüncelerini dile getirdi.

“Diğer iş modellerine göre maliyetinin daha az olmasıdır”

“Drop shipping’in”, e ticarette çok yaygın bir iş modeli olduğunu aktaran Safyürek, “Bu kadar yaygın olmasının sebebi de diğer iş modellerine göre maliyetinin daha az olmasıdır. Drop shipping, çevrimiçi satış yapmanızı sağlayan bir e-ticaret modelidir. Bu yöntemde müşteri ürünü veya hizmeti satıcıdan sipariş eder ve tedarikçi veya üretici ürünü doğrudan alıcıya teslim eder. Gelir, satıcı ve tedarikçi arasında paylaşılır.” şeklinde aktardı.

“İyi araştırmaları ve  iyi öğrenmeleridir”

E-ticaret yapmak isteyenler kişiler hakkında konuşan Safyürek, “Vereceğim ilk tavsiye, iyi araştırmaları ve  iyi öğrenmeleridir. Derinlemesine araştırma yapın, birkaç ayınızı verin ve e-ticaret hakkında bulabileceğiniz bütün kaynakları tüketin. Bu noktada sosyal medya uygulamalarında çok fazla ücretsiz videolar var.  Benim kanalımda da bu konuyla alakalı videolar mevcut. Bunları izleyip, bir şeyler öğrendiğinizi hissettiğiniz zaman yavaş yavaş düşük sermayelerle bir şeyler yapmanızı tavsiye ederim. İşler istediğiniz gibi gittiği zaman sermayenizi yükseltip, kar marjı daha yüksek modelli ticaret yapabilirsiniz.” ifadeleriyle sözlerini tamamladı.

Prof. Dr. Hüseyin Yılmaz’a ve Muratcan Safyürek   röportajımıza vakit ayırdıkları ve aktardığı değerli bilgileri için teşekkürlerimizi sunuyoruz. 

Haber: Kerem Cabbar