Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü
Öğrenci Uygulama Haber Sitesi

Siz de üniversite okurken aynı zamanda çalışıyor muydunuz? Ya da üniversite okuyup aynı zamanda çalışan bir çocuğunuz, kardeşiniz veya yeğeniniz var mı? Peki aldıkları ücret geçinmeleri için yeterli mi? İşte bunu öğrenmek adına Aydın’da part time olarak çalışan üniversite öğrencilerine sorduk. Bakalım kimler yettiğini kimler yetmediğini düşünüyor.

Aydın Adnan Menderes Üniversitesi (ADÜ) önceki yıllarda olduğu gibi bu yıl da birçok öğrencinin tercihi oldu. Aydın’a okumak için gelen öğrenciler her ne kadar Aydın’ı sevmiş olsalar da birçok öğrenci geçimini sağlamak ya da ekstra ihtiyaçlarını gidermek adına çalışmak zorunda kalıyor. Çalışma alanının çok geniş olmaması ve öğrencilere yönelik iş fırsatlarının çok fazla olmamasından dolayı genel olarak öğrenciler part time (yarı zamanlı) çalışmak zorunda kalıyorlar. Çalışan öğrencilerin aldıkları maaşların geçinmeleri için yeterli olup olmadığı ise tartışma konusu olmuştur. Kimi çalışan öğrenciler alınan maaşların yeterli olduklarını düşünürken kimi ise yeterli olmadığını düşünmektedir. Konuyu her iki açıdanda ele almaya çalıştık. Peki gerçekten part time çalışma maaşları ne kadar yeterli veya değil? Bu konu hakkında çalışan öğrencilerin görüşlerine ve işveren görüşlerine yer verdik.

Çalışmak zorunda olan öğrencileriz

Aydın’da farklı meslek alanlarında part time çalışan üniversite öğrencileri, aldıkları maaşların hiçbir şekilde yeterli olmadığını dile getirdi. Çalışan öğrencilerden Furkan Türk, “21 yaşındayım ve ADÜ Tıbbi Dokümantasyon ve Sekreterlik Bölümü 2. sınıf öğrencisiyim. Adana’dan buraya okumak için geldim ancak maddi olarak zorlandığım için aynı zamanda da part time garsonluk yapıyorum. Fakat part time adı altında saatlerce çalıştırılıyoruz ve ek mesaiye kaldığımızda dahi bunun karşılığını alamıyoruz. Mesai saatlerimiz part time olarak hesaplanıyor ama tam zamanlı çalışan insanlardan farkımız yok. Saatlik ücret üzerinden maaşlarımız hesaplanmakta ve çok az bir miktar veriliyor. Ortalama olarak saatlik 60 TL veya 65 TL üzerinden hesaplanan maaşlar göz önüne alındığında, bir öğrenci günlük olarak 300-325 TL arasında bir maaş alıyor. Bu maaşla ne ben ne de çalışan hiçbir öğrenci doğru düzgün geçimini sağlayamaz.” şeklinde düşüncelerini dile getirdi. 

Okumaya mı geldik, çalışmaya mı

Günlük bu maaş ile kim ne kadar süre boyunca geçinebilir? Çalışan öğrencilerden Mustafa Kıstı, “19 yaşındayım. ADÜ Germencik Yamantürk Meslek Yüksekokulu Elektrik Bölümü 1. sınıf öğrencisiyim. Okumak için geldiğim Aydın’da, geçinmekte zorluk çektiğim için çalışmak zorunda kalan öğrencilerden sadece biriyim. Aydın’a okumak için geldik ama geçimimizi sağlamak için çalışmak zorunda kalıyoruz. Hem bir yandan okula gidip hem de bir yandan çalışmak, bedenen ve psikolojik olarak bizi çok zorluyor. Karnımızı mı doyuracağız, özel ihtiyaçlarımızı mı gidereceğiz,  yol paramızı mı karşılayacağız yoksa bütün bunlar arasında, hangi ara dinlenip de okula gidip derslerimize katılım sağlayacağız? Umarım bu kadar çalışmamıza değer.” diyerek derdini anlattı. Çalışan bir diğer öğrenci, ADÜ Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Rekreasyon Bölümü 1. sınıf öğrencisi olan Ömer Kasap ise, “18 yaşındayım Aydın’a okumaya mı geldik, çalışmaya mı, belli değil. Şimdiden üniversite hayatımın bu şekilde başlayıp devam edebilecek olabilmesi ihtimali ile ister istemez stres içerisinde kalıyorum. Ne yapacağımı ben de bilmiyorum. Bunları düşünerek geçiyor üniversite hayatım. Üniversite hayatımın daha az zorluklarla geçmesini temenni ediyorum.” diyerek sitem etti. 

Söylenecek çok söz var

Gerçekten bunca sorun arasında ne kadar kaliteli yaşanılabilir? Düşüncesi bile insanı yorarken bir de bunu neredeyse her gün yaşadığınızı düşünün. Bununla birlikte çalışan öğrencilerden Nazar Koçbaşı, “Iğdırlıyım ve buraya okumaya geldim. 20 yaşındayım ve ADÜ Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu İlk ve Acil Yardım Bölümü 2. sınıf öğrencisiyim. Ben de çalışmak zorunda olan öğrencilerden biriyim. Aydın’da işverenler genel olarak çalışmak zorunda kaldığımızı bildikleri için birçoğu bu durumu fırsata çevirip, fazladan çalıştırıp aynı zamanda eksik maaşlar veriyorlar. Hiçbir şekilde emeğimizin karşılığını alamadığımızı düşünüyorum. Umarım bu durum değişir ve en azından hiç yoktan emeğimizin karşılığını alırız.” diyerek bu durum hakkındaki memnuniyetsizliğini bizimle paylaştı. Çalışan öğrencilerden Yağmur Çelik ise, “20 yaşındayım ve Denizli’den Aydın’a okumak için geldim. ADÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizyoterapi 2. sınıf öğrencisiyim. Ben de geçimimi sağlayabilmek için çalışıyorum. Çünkü ailem her ne kadar maddi olarak bana destek verseler de, zorlanıyorum. Çünkü en basitinden sadece bir öğün yemek yemek istesek bile, ortalama 150 TL bir ücret tutuyor. Bunu aylık düşününce, diğer özel ihtiyaçlarımızla birlikte maddi açısından yetmiyor. Bu yüzden ben de diğer birçok öğrenci gibi çalışmak zorunda kaldım ve üniversiteye geldiğimden beri de çalışıyorum. Söylenecek çok şey var ama Aydın halkından ve işverenlerinden buraya okumaya gelen ve ailelerinden kilometrelerce uzakta olan öğrencilere sahip çıkmalarını, çalışmak zorunda kalan öğrencilerin durumlarından faydalanmamalarını istiyorum.” diyerek, Aydın halkına seslendi.

Bilinçli harcama yapılmalı

Tabii ki sadece aldıkları maaşlardan memnun olmayan öğrenciler olduğu kadar memnun olan öğrenciler de bulunmaktadır. Bunlardan biri de ADÜ Sağlık Bilimleri Meslek Yüksekokulu’nda Radyoloji Bölümü 2. sınıf öğrencilerinden Sueda Tunç’tur. Kendisi konu hakkında, “20 yaşındayım ve Aydın’a Adana’dan okumak için geldim. Aynı zamanda hem okuyor hem de birçok öğrenci gibi part time olarak çalışıyorum. Her ne kadar çoğu part time çalışan üniversite öğrencisi aldıkları maaştan memnun olmasa da ben tam tersine memnunum çünkü Aydın’a geldiğimden beri birçok alanda çalışma deneyimim oldu. En alt seviyeden komilikten tutunda baristalık mesleğine kadar iş alanlarının hepsinde çalıştım. Bu çalışma alanlarından bir kısmında aldığım maaşlar evet çok yüksek meblağlar değildi ancak yine de geçinmeme yetecek kadar kazanıyordum. Şu an da aldığım maaşı şahsen yeterli buluyorum çünkü çoğu part time çalışma alanında verilen ücretler belli. Ben ve diğer birçok çalışan kişinin de, bu verilen maaşların ne kadar olabileceği ve nelere yetip yetemeyeceği hakkında az çok bir düşünceye sahip olduklarını düşünüyorum. Her ne kadar mecburiyetten çalışılıyor olsa da alınan maaşlara göre harcama yapılması gerektiğini ve bu bilinçle bir işe başlanılması gerektiğini düşünüyorum. Bu şekilde olursa eğer bence alınan maaşlarla geçinilebilir.” diyerek düşüncelerini aktardı. Bu da alınan maaşların geçinebilmek için yeterli olabileceğini gösteren örneklerden biridir. Konu hakkında bir diğer olumlu yönde görüşü olan kişi, ADÜ İletişim Fakültesi Halkla İlişkiler ve Reklamcılık Bölümü 2. sınıf öğrencisi olan Yusuf Demir. Kendisi konu hakkındaki düşüncesini şu şekilde dile getirdi, “20 yaşındayım ve Eskişehir’den buraya geldim. İki yıldır part time olarak çalışıyorum. Şu an baristalık yapıyorum. Daha önce garsonluk yaparak da çalıştığım yerler oldu. Kendi açımdan bakacak olursam eğer part time çalışma maaşlarının ben şuan yeterli bir miktarda olduğunu düşünüyorum çünkü öğrenci evinde kalmayıp, devlet yurdunda kalıp aynı zamanda çalışan bir öğrencinin öğrenci evinde kalan bir öğrenciye göre aldığı maaşın daha çok yeteceğini düşünüyorum. Öğrenci evinde yaşayan bir öğrenciye oranla kira, fatura, mutfak masrafları gibi ekstra gideri olmayan bir öğrenciye göre part time olarak çalıştığı yerden aldığı maaş bence geçinmesi için gayet yeterli olur.” diyerek bizimle düşüncelerini paylaştı.

İşveren gözünden

Çalışan öğrencilerin görüşlerine yer vermekle kalmayıp bir de işverenlerin gözündende bakabilmek adına Ayşen Evcil ile de konu hakkında görüştük. Kendisi konu hakkındaki görüşlerini şu şekilde aktardı, “28 yaşındayım. Aydınlıyım ve 6 yıldır şubemizde çalışmaktayım. İki yıldır da şubemizde müdürlük yapmaktayım. Part time çalışma arkadaşlarımızı verilen CV’ler ile eleyerek seçmekteyiz. Bir işveren gözünden konuya değinecek olursam eğer bence alınan maaşlar bir üniversite öğrencisi için yeterli miktarda çünkü genel olarak bize çalışmak için başvuran kişiler yurtta kalan öğrenciler oluyor. Aynı zamanda da genellikle burslu öğrenciler oluyor. Bununla birlikte de ailelerinden maddi destek alanlar da oluyor ancak genel gözlemlerim sonucunda çoğu kişinin evde kalan bir öğrenciye oranla ekstra kira, fatura vb. giderleri olmadığından dolayı gezmek için çalışmayı tercih ettiklerini gözlemledim. Eğer ki öğrenciler bunlar dışında aldıkları bursları, ailelerinden aldıkları maddi desteği ve part time iş ücretlerini bilinçli bir şekilde harcarlarsa, part time çalışma ücretlerinin bu açıdan yeterli olacağını düşünüyorum.” diyerek düşüncelerini ifade etti.  

Hepimiz bir şekilde hayatın olağan akışında, yaşamımızı idame edebilmek için çeşitli mücadeleler veriyoruz. Kimimiz gece gündüz demeden taksi sürüyor, kimimiz hiç tanımadığı insanların evini temizliyoruz. Ya da uykusuz kalarak insanların hayatlarına katkıda bulunmak için veya hayat kurtarmak için hastanelerde canla başla çalışan sağlık ekiplerinden biri oluyoruz. Bunlar arasında da bir de ailelerinden kilometrelerce uzakta olup Aydın’a okumaya gelip ancak çalışmak zorunda kalan üniversite öğrencileri de bulunuyor. Bütün bu örnekler aslında hepimizin tamamen kendi hayatını yaşamak için belli bir gelir ile bir şekilde hayata tutunma ve geçinme çabasının sonucunda gerçekleştiğinin birer göstergesidir. Aydın’a okumaya gelen öğrencilerin, çalışmak zorunda kalmaları ve aldıkları maaşların da geçinmeleri için yeterli olup olmadığını merak ediyorduk. Röportajımızda aldığımız cevaplar ışığında, part time çalışan öğrencilerin aldıkları ücretlerin yeterli olmadığını düşünenler kadar, yeterli olduğunu düşünen öğrenciler de bulunmakta. Bununla birlikte sadece öğrenci gözünden değil işveren açısından da değerlendirme yapıldığında aynı şekilde yeterli olduğu da düşünülmekte olduğunu görüyoruz. Bize zaman ayırıp sorumuza cevap verdikleri için çalışan üniversite öğrencilerimize ve işveren Ayşen Evcil’e teşekkür ederiz.

Haber: Ahmet Çetin