Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü
Öğrenci Uygulama Haber Sitesi

Bir çalışma neden yapılır, ne anlatır, ne bulur ve nasıl bir etki bırakır? Bilimsel bir çalışmanın “yayınlanabilir” olabilmesi, bu dört sorunun net cevapları ile başlar. Günümüzde akademik yayıncılıkta yalnızca bilimsellik değil, toplumsal etki ve düzgün bilgi akışı da temel kriterler arasında bulunuyor. 

Springer Nature’da lisanslama müdürü olarak görev yapan Selin Şencanlı, araştırmacıların konu seçimi, yazım süreci, çalışmanın yayınlanabilirliği ve görünürlüğü konularında dikkat etmeleri gereken noktaları anlattı. 

Multidisipliner yaklaşım ve görünürlük 

Multidisipliner yaklaşımların öneminden bahseden ve bu yaklaşımın katkılarının önemini vurgulayan Şencanlı, “Herkes kendi alanında çalışmalar yapmalı ve bilimsel yayınlar çıkarmalıdır. Fakat günümüzde multidisipliner çalışmalar oldukça artmış durumda. Dolayısıyla araştırmacıların, kendi alanlarına çok yakın farklı çalışma alanları ve konular seçmeleri; görünürlükleri ve daha fazla okuyucuya ulaşmaları açısından daha faydalı olacaktır.  Spesifik olarak kendi alanlarında değil, ilgili başka alanlarda çalışmalar sürdürmek önemlidir.” ifadelerini kullandı.

Yayınlanabilirlik açısından belirleyici unsurlar

Bir çalışmanın yayınlanabilir olması için bazı temel unsurlar bulunmaktadır. Araştırmacılara bu unsurlardan bahseden Şencanlı, “Bir makalede düzgün bir bilgi akışı olması gerekiyor. Okunabilirliği yüksek ve düzgün bir iletişim diline sahip olmalıdır. Akademik yayının kalitesi ve içeriğin gündemi belirleyicidir. Bu noktada bilgi akışının nasıl sağlandığı önemlidir. Makalenin bilgi akışının düzgün olması için şu dört sorunun cevabı olması gerekir: Neden bu çalışmayı yapıyorum? Ne buldum? Ne yaptım? Bunun nasıl bir etkisi olacak? Bu dört ana sorunun cevabı, çalışmanın hem genelinde hem de özet kısmında düzgün bir ifade sağlar ve okuyucuya vermek istediği bilgiyi kusursuz olarak işlemiş olur.” şeklinde aktardı. 

Akademik yayınlarda toplumsal etki

Toplumsal etki yaratma konusunda, sürdürülebilir kalkınma ve erişilebilirlik hedefleri olan yayınların küresel anlamda ses getirdiğini aktaran Şencanlı, “Günümüzde toplumsal konularda, sürdürülebilir kalkınma ve toplumsal ulaşılabilirlik hedefleri doğrultusunda çıkarılan yayınlar bulunuyor. Bu yayınlar topluma küresel anlamda büyük sesler getiriyor. Bu konularda yayın yapan kişiler de topluma katkı sağlamış oluyor. Bizler gibi evrensel yayınlar yapan şirketler, bu tür çalışmaların görünürlüğünü artırıyor ve hedeflenen okuyucu kitlesine daha kolay erişim sağlıyor. Bizler de toplumsal etkinin artmasına bu şekilde katkı sağlamış oluyoruz.” dedi. 

“Yazılar ilgi çekmek için değil, bilgi vermek için yazılmalı”

Dil bilgisi, anlam bütünlüğü ve İngilizce kullanımında yapılan hatalar, yayın sürecini olumsuz etkilemektedir. Bu yazım hataları ve editörlerin yaklaşımı hakkında konuşan Şencanlı, “Editörler bu durumlara çok sıkı yaklaşıyor. Dil bilgisi ve anlam bütünlüğü kesinlikle hatasız olmalı. Düzgün bir İngilizce ile yazılmalı; Türkçe gibi düşünüp İngilizce’ye çevirmek doğru bir adım değildir. Kısa ve net açıklamalar olmalı. Bir cümlede 15’ten fazla kelime kullanılmamalı ve karışık cümleler olmamalıdır. Yazım kılavuzlarına kesinlikle hakim olmak gerekiyor ve düzenli olarak yazıların kontrol edilmesi gerekiyor. Yazılar ilgi çekmek için değil, bilgi vermek için yazılmalıdır. Bu tür hatalarla sık sık karşılaşıyoruz.” diye belirtti.

Üniversite dergilerine yayın kalitesi önerileri

Akademik dergilerin erişilebilirliğini artırabilmeleri ve kaliteli yayınlar yapabilmeleri için önerilerde bulunan Şencanlı, “Düzenli olarak yayın yapmalısınız ve içeriklerinizin bahsettiğim dört ana soruya cevap vermesi gerekiyor. Dergi olarak bir standartınız ve tavrınız olmalı. Hedef bir okuyucu kitleniz olmalı. ‘Ben okuyucuya ne vermek istiyorum?’ sorusunu rahatlıkla cevaplayabilmeniz gerekiyor. Belli dönemlerde belirli konulara odaklanıp sadece o konular üzerinde çalışmalar yapabilirsiniz. Bu durum hem içerik kalitenizi artırır hem de o alanlarda daha başarılı ve görünür hale gelebilmenizi sağlar.” sözleriyle açıkladı.

Bizlere aktardığı değerli bilgiler için Springer Nature Lisanslama Müdürü Selin Şencanlı’ya teşekkürlerimizi sunarız.

Haber: Azra Gönül Filikçi