Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü
Öğrenci Uygulama Haber Sitesi

Aydın’ın Yenipazar ilçesinde yaşayan Nedim Samancı, kültürel bir miras olarak nitelendirilebilecek sekiz köşe şapkayı üretiyor. Nedim Usta, yanında çırak yetişmediği için bu mirası gelecek kuşaklara aktaramayacağını belirtiyor. 

Emekli olduktan sonra baba mesleğini sürdüren 69 yaşındaki Nedim Samancı, Yenipazar’daki dükkanında sekiz köşe şapka üretimi yapıyor.  Kaybolmaya yüz tutmuş bir mesleği sürdüren Nedim Samancı, kendisinden sonra şapka üretimi yapacak birinin olmadığını dile getiriyor. Aydın’da 2017 yılında İl Ahisi seçilen Nedim Usta, kaybolmuş meslekleri anlatmak amacıyla Japonya’daki bir etkinliğe katıldığını söylüyor.

“Mesleği babamdan öğrendim” 

Yenipazar’daki dükkanında sekiz köşe şapka üretimine devam eden 69 yaşındaki Nedim Samancı, “Ben askerden geldikten sonra bankada çalışmaya başladım, hafta sonları babama yardım ederdim. Bu mesleği babamdan öğrendim. Bankadan emekli olunca ayrıldım ve babama yardım ettim. Babam vefat edince bu kültür yaşasın diye dükkanı kapatmadım. Şapka üretimine devam ettim.” söyledi.

“Yenipazar’da 20 yıl sonra esnaf kalmayacak”

Gençliğinde üç şapkacının olduğunu dile getiren Nedim Usta, “Benim gençliğimde babamla birlikte üç şapkacı vardı, 1980’lerde Yenipazar’da 15 terzi, 6 tane kunduracı vardı. Şu anda tek şapkacı benim; iki terzi var. Bunun yanı sıra bizim çırağımız da yok. Eğitim sistemi yüzünden birçok esnaf arkadaşımızda çırak yetişmiyor. Biz 18 yaşındaki birine el işi öğretemeyiz. Haliyle benden sonra sekiz köşe şapkayı üretecek biri olmayacak. Ben bu mirasın devam etmesini çok istedim ama maalesef üreten olmayacak. Baktığımızda, Yenipazar’da 20 yıl sonra esnaf kalmayacak çünkü hiç yetişen çırak yok. Çırak sadece pidecilerde var.” ifadelerini kullandı. 

“Kültürel bir miras”

Yaptığı zanaatın önemli olduğunu aktaran Nedim Usta, “Aydın’da sekiz köşe şapkayı önceden pamuk ağaları giyermiş, sonrasında deve güreşlerinde deve sahipleri giymeye başlamış. Deve sahipleri, sekiz köşe şapka, körüklü çizme ve külot pantolon giyerlermiş. Sekiz köşe şapka eskiden günümüze kadar takılan bir nesne. Bu yüzden aslında kültürel bir mirası devam ettirmekteyim. Bunun için çabalıyorum. Aydın Esnaf Odası, 2017 yılında beni İl Ahisi seçti. Türkiye’nin birçok şehrine şapkalar gönderdim.” diye belirtti.

“Japonya’da Türk kültürünü anlattık”

Japonya’ya giderek, kaybolmuş meslekleri tanıttıklarını dile getiren Nedim Usta, “Kaybolmuş meslekleri tanıtmak amacıyla şapkacı olarak beni 2014 yılında Japonya’ya götürdüler. Buradan Güney Ege Kalkınma Ajansı (GEKA) bizleri Japonya’ya götürdü. Kaybolmuş meslekler olarak çizmeci, el oyası yapan birisi, keçe ustası, yemeklerimizi tanıtan bir aşçı ve sekiz köşe şapka ustası olarak ben Japonya’da Türk kültürünü anlattık, tanıttık. Üniversite hocalarının da bulunduğu grup bizleri karşıladı, bizler orada stant açtık. Orada sekiz köşe şapkaya rağbet vardı, hediye ettik, satışlar yaptık. Japonlar gerçekten çok sıcak kanlılardı. Unutamadığım güzel anılarım oldu böyle. Şapkaları takınca herkes hatıra fotoğrafı çekildiler, yemeklerimizi sevdiler, şapkalarımızı öyle sevdiler. Biz de kültürümüzü Japonya’da tanıtmış olduk.” dedi.  

“Basınla birlikte şapkanın ünü arttı”

Yenipazarlı Nedim Samancı, sekiz köşe şapkanın her köşesinde anlam olduğunu söylerken bunların yiğitlik, mertlik, çalışkanlık, cömertlik, dürüstlük, misafirperverlik, alçak gönüllülük ve doğruluk olduğunu belirtti ve; “2009 yılından sonra Yenipazar’a basın girdi. Bir de Cittaslow (sakin şehir) unvanı alınca bizleri tanıdı basın. Basının şapkayı ele almasıyla birlikte şapkanın ünü de arttı. Babam zamanında sekiz köşe şapkayı sadece bu yöre biliyordu ama mesela şu an ben internet üzerinden Türkiye’nin bir çok şehrine şapka gönderiyorum. Üzüldüğüm tek şey, benden sonra bu kültürü devam ettirecek birinin olmaması.” diyerek sözlerini sonlandırdı.

Haber & Fotoğraf: Hüseyin Kuyucaklıoğlu