Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü

Öğrenci Uygulama Haber Sitesi


KAZ DAĞLARININ SAKLI CENNETİ: TAHTAKUŞLAR

16.11.2023
Kültür Sanat

 

Alp Dağları’ndan sonra dünyanın en önemli ikinci oksijen kaynağı olan, Kaz Dağları’nın eteklerinde,  Balıkesir ilinin Edremit ilçesinde yer alan Tahtakuşlar köyü,  Toroslar’dan Kaz Dağlarına gelen Türkmenlerinin yaşadıkları hayatı ve bıraktıkları tarihi eserleri gözler önüne sermektedir.

 

Tahtakuşlar Etnografya Müzesi Müdürü Hasan Kudar’dan  Tahtakuşlar köyünün en önemli iki parçası olan Tahtakuşlar Etnografya Müzesi ve köyün simgesi haline gelen Anıt Ağaç’ın hikayesi hakkında bizlere bilgiler verdi.

 

Orta Asya’dan Anadolu’ya göç

Orta Asya’dan Anadolu’ya göç eden Tahtacı Türkmenlerinin eserlerini toplayarak müze oluşturulduğunu belirten Kudar, “Kavimler göçünden sonra Orta Asya’dan Toroslara göç eden Tahtacı Türkmenleri, geldikleri zaman Oğuz boylarının mezar taşlarındaki Salur boyuna ait simgeyi, Kaz Dağları’nda yaptırdıkları mezar taşlarında da kullanmışlar. Bu simgelerden yola çıkarak 1200’lü yıllardan itibaren Tahtacı Türkmenlerinin Kaz Dağlarına geldiğini  anlıyoruz.” diye belirtti.

 

Salur Boyu için yaban kazları simgesel bir tür

Tahtacı Türkmenlerinin inancına göre yaban kazlarının çok önemli bir hayvan olduğunu belirten Kudar, “Orta Asya’dan beri Şamanizm ve Gök Tanrı inancına sahip olan Tahtacı Türkmenleri,  dinlerini Anadolu’ya gelince de devam ettirirler. İnançları gereği yaratıcıyı göğün en tepesinde kabul ettikleri için dağların en yüksek tepelerine çıkarlar ve çıktıkları yükseklikte uçan sadece yaban kazlarının olduğunu görürler. Bu yüzden dağa ‘Kaz Dağları’ adını verirler.” diye ifade etti.

 

Türkiye’de açılan ilk köy müzesi

Müzelerinin 1991 yılında açıldığını ifade eden Kudar, “Bölgede olan kültürel değişim görülünce 1945’li yıllarda ortaya çıkan fikir 1991 yılında Etnografya Müzesi’nin açılmasıyla sonuçlanıyor. İlk olarak dedemin abisi ‘Tahtacı Türkmenleri’nden kalma olan eşyaları atmayalım saklayalım, etnografya müzesi açalım eğer müze açamazsak koruma altına alırız.’ diyor. Fakat ailede yaşanan maddi imkansızlıklardan dolayı müze ancak 1991 yılında açılabiliyor.” şeklinde konuştu. Kudar ayrıca Tahtakuşlar Etnografya Müzesinin Türkiye’de açılan ilk köy müzesi ve 1936’da açılan Ankara Etnografya Müzesinden sonra Türk halk kültürünü işleyen ikinci müze olduğunu belirtti.

 

Müzede ayrıca sanat galerisi, deniz galerisi ve kütüphane mevcut

Kudar, müzelerinde 1992’de sanat galerisi ve 1994’te kütüphane ile deniz galerisinin ilave edildiğini söyledi ve sözlerine şu şekilde devam etti: “Sanat galerimizde 22 ülkeden yaklaşık bin 400’den fazla karma sergi gerçekleştirdik. Kütüphane bölümümüzde 10 bini aşkın çeşitli konularda kitaplarımız mevcut. Deniz bölümümüzde bizzat babam Mustafa Selim Kudar tarafından işlem yapılıp dünyada ilk kez bir galeride sergilenen, sırf deri ‘Deri Sırtlı Deniz Kaplumbağası’ var ve bu, dinozorlar çağından kalan tek canlı.”

 

Tahtakuşlar köyünde ayrıca geçmişten bir miras olan köyün simgesi olmuş  Anıt Ağaç mevcut 

Kudar, Tahtakuşlar köyünde Etnografya müzesi dışında köyün simgesi olan bir Anıt Ağaç bulunduğunu ve bu ağacın yaklaşık 180 yıllık bir mazı meşe ağacı olduğunu belirtti. Köyde zamanında Şamanizm dinine inanıldığından köy halkı için ağacın çok önemli bir simge olduğunu ancak zaman ilerledikçe Şamanizm dininin etkisinin azalmaya başlamasıyla ağacın dini simge olmaktan çıktığını da ekledi.      

 

Kaz dağlarında bulunan Tahtakuşlar Köyü’nün doğal ve tarihi güzelliklerini, Tahtakuşlar Etnografya Müzesini ve köyün simgesi olmuş Anıt Ağacı bizlere anlatan Tahtakuşlar Etnografya Müzesi Müdürü Hasan Kudar’a  teşekkür ederiz.

 

Haber: Atahan Aker

 

EN ÇOK OKUNANLAR

DÜNYA ŞAMPİYONU MÜCAHİT KULAK: “DURMAK YOK, RİNGE DEVAM”

  Dünya şampiyonluğu, spor dalında en iyi olanın taşıdığı prestij ve ...

TARİHE TANIKLIK EDEN MÜZE ‘‘ULUCANLAR CEZAEVİ MÜZESİ’’

Ankara Merkez Kapalı Ceza ve Tutukevi (Ulucanlar Cezaevi), 1925 ve 2006 yılları ...

HAYVAN DOSTLARIMIZDA KAN PARAZİTİ HASTALIĞI

  Her canlı dönem dönem sağlık sorunları yaşamaktadır. Bu sağlık sorunlarının ...

TOPRAĞIN BİLİMİ PEDOLOJİ

  İnsan ve diğer tüm canlıların hayatına devam edebilmesi için toprak ...

KADINLARIN VAZGEÇİLMEZ GİYSİSİ: KIRAS-FİSTAN

  Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ne ait birçok yerde yıllardır ...

HAMAMÖNÜ EVLERİ

Türkiye’nin birçok şehrinde birbirinden güzel evler bulunmaktadır. Peki ya Ankara’nın ...

SIK RASTLANIP AZ BİLİNEN HASTALIK: KURDEŞEN

  Vücudumuzda bir bölge kaşındığı zaman hafife alır, kaşıyıp geçmesini bekleriz. ...

DÜNDEN BUGÜNE: URLA SANAT SOKAĞI

  Asıl adı Zafer Caddesi olan sokak, 2010 yılından sonra bir ...

CUMHURİYET’İN İLK KADIN MUHTARI: GÜL ESİN

Mustafa Kemal Atatürk, her zaman Türk kadınını modern toplumun simgesi ...

İNCİR BİR MEYVE Mİ ÇİÇEK Mİ?

  Aydın deyince aklımıza ilk incir, incir deyince de aklımıza ilk ...

Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü

Öğrenci Uygulama Haber Sitesi
+90 256 218 20 00