Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü
Öğrenci Uygulama Haber Sitesi

Kadın sağlığında fizyoterapi, kadınların hayat boyu ihtiyaç duydukları bir tedavi yöntemidir. Yüzyıllar öncesine dayanan bu tedavinin yaşamdaki rolü benzersizdir.

Kökeni, M.Ö. 460'lı yıllara dayanan fizyoterapi, Hipokrat ile birlikte başlamıştır. Manuel terapi teknikleri ve hidroterapi ile başlayan tedavi, 18. yüzyılda ortopedinin gelişmesi ile birlikte Almanya, Norveç gibi ülkelerde, sağlığı korumak için tıbbî masaj olarak uygulanmıştır. 1920'lerde çocuk felci salgının artması ile fizyoterapistlerin tedavi yöntemleri büyük bir hızla değişim ve gelişim göstermiştir. Hastaların, kanser gibi ölümcül hastalıkların teşhisi konulduğu andan itibaren fizyoterapi almaları gerekmektedir. Hastalar bu konularda bilinçli olmalıdır. Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü mezunu, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Kardiyopulmoner Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı Dr. Öğretim Üyesi Sercan Aykar ile kadın sağlığında fizyoterapi ve rehabilitasyon hakkında konuştuk.

Kadın sağlığında fizyoterapi ve rehabilitasyon nedir?

Fizyoterapi ve rehabilitasyon kadın ve erkek sağlığında da mevcuttur. Fakat kadın sağlığı bu alanda daha ön planda. Kadın sağlığı denmesinin sebebi, kadınların yaşam döngüleri boyunca farklı fizyolojik durumlarından ve hormonal değişikliklerinden kaynaklı biraz daha yatkın olmasıdır. Kadınlarda, gebelik durumunda fiziksel egzersizlere dikkat etmek gerekiyor. Anne-çocuk sağlığı için bu çok önemli. Kadınlarda gebelikten kaynaklı oluşan fizyolojik değişiklikler bazı problemlere sebep olabiliyor. Doğumun meydana getirdiği en riskli faktörlerden biri de kadınlarda inkontinans dediğimiz idrar kaçırmaya belirli bir yaşın üstünde sıkça rastlanılır. İnsanların, bu konuda farkındalığı yeterince yok ne yazık ki. Reklamlar bile bu bağlamda bilinçsiz yapılıyor. Örneğin, yaşlılar için bez reklamı, idrar kaçırma olayını normalleştiriyor. İdrar kaçırma, tedavi edilmesi gereken bir hastalık değilmiş gibi gösteriliyor. Kadının menstrual dönemindeki ağrılı durumlar da dahil olmak üzere bahsettiklerim, fizyoterapi yaklaşımının içine girmektedir. Hacettepe'de Kadın Sağlığı Ünitesi var. Şu anda lenf ödem fizyoterapistleri, inkontinans ile özelleşmiş pelvik taban fizyoterapistleri mevcut. Pelvik taban fizyoterapisi kadına özgü değildir sadece. Bu fizyoterapinin içine çocukların gece altını ıslatması da girmektedir. Erkeklerde de idrar kaçırma olabiliyor. Onların bu durumu da pelvik taban fizyoterapisi içine girer.

En çok karşılaşılan bir diğer sağlık problemlerinden biri ise meme kanseridir. Meme dokusunun alınması kadınlarda psikolojik bir etki bırakıyor. Kanserin ileri evrelerinde lenf nodlarının alınması gerekiyor. Biyopsi alındığında, kanserin temizlenmesi için cerrahi müdahalenin üzerine bir de radyoterapi görülmesi gerekiyor. Lenf ödem denilen kolda lenf nodlarının zarar görmesine bağlı şişliğe sebep olabiliyor. Eğer cerrahi bir müdahale olduysa kadınların o kola ömür boyu dikkat etmesi gerekiyor. 

Fizyoterapi ve rehabilitasyon ilk olarak ne zaman uygulanmaya başlandı?

Fizyoterapinin kökeni, M.Ö. 460'lı yıllara dayanmaktadır. Hipokrat ve Bergamalı Galen, hidroterapi ve manuel terapi tekniklerini hastalar için uygulayan ilk kişilerdir. Savaş dönemlerinde oluşan sakatlıklardan dolayı elektro terapiler kullanılmaya başlanıyor.  "Helyoterapi" olarak adlandırılan, sıcağın tedavi amaçlı kullanılması da fizyoterapi yöntemlerinden biridir.  Ayrıca güneşin tedavi amaçlı kullanılması da öyle. Sıcak, soğuk ajanlar (uygulamalar) da fizyoterapi yöntemlerinden. Bu tedavilerin tarihçesi, Antik Çağ’a dayanmaktadır.

Fizyoterapi ve rehabilitasyonun amacı nedir?

Kadınların yaşam döngülerinde gebelik, menstrual dönemlerin getirdiği ek problemlerin farkında olmaları ve bu problemlere yönelik tedavi yollarının var olduğunu bilmelerini sağlamaktır. Kadınların bilinçli bir şekilde, kendilerindeki hastalıkların farkına varıp çözüm yoluna başvurabilmelerine yardımcı olmaktır. Fizyoterapinin amaçlarından biri de annenin bilinçlenmesidir. Annenin farkındalığının artması, çocuk ölümlerinin azaltılması bakımından hayati önem taşımaktadır.

Kadın sağlığı fizyoterapisinin uygulamalarına hangi durumlarda başvurulur? 

Menstrual dönemdeki ağrılı dönemler için başvurulabilir. Kadınlara özgü kanserlerde, kadınların kanser teşhisi aldıkları andan itibaren fizyoterapi almaları gerekiyor. Fizyoterapi, yaşam kalitelerini arttırıyor. Hastanın eğitilmesi bile ileride en basit olarak lenf ödeme yakalanmasına mani olur. Fizyoterapistler, bu süreçlerde hastalara rehber olmakta ve hastanın yaşam kalitesini arttırmasına yardımcı olmaktadır.

Son olarak neler söylemek istersiniz?

Bu alanda çalışan insanların daha bilinçli, daha farkındalıklı olmaları gerekmektedir. Kadınlar, daha bilinçli olmalı ve bu durumların önlenebilir olduğunu bilmeli. Bu konu çok bilinmeyen bir konu. Kadın Sağlığında Fizyoterapi ve Rehabilitasyon konusunu seçtiğin için çok teşekkür ederim, bizim sesimiz oldun.

Haber: Elif Erbay