Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü
Öğrenci Uygulama Haber Sitesi

Bursa’nın Mustafakemalpaşa ilçesinin vazgeçilmez tadı Kemalpaşa tatlısı, çok uzun yıllardan beri özenle sadece Türkiye’de değil dünyada da kendini tanıtmayı başarmıştır.

Yapımında kullanılan peynirden dolayı “peynir tatlısı” olarak bilinen ve İzmir Kemalpaşa’ya ait olarak bilinse de Bursa’ya ait olan bu tatlı, tam adıyla “Kemalpaşa peynir tatlısı”dır. Kemalpaşa peynir tatlısının nasıl yapılmaya başlandığını, neler kullanılarak yapıldığını, nasıl hazırlandığını ve tarihini bu tatlının 40-45 senelik ustaları Orhan Gültaş ve İrfan Dikerler’den dinledik.

“Koyun sütü dışında bir sütle yapılmıyordu”

Fabrikasyon ve orijinal tatlının farklı olduğunu anlatan Orhan Gültaş, “İlk zamanlarda birkaç lokantada sadece sezonluk olarak yani sadece koyun sütünün bulunduğu zamanlarda yapılmaktaydı. Koyun sütü dışında bir sütle yapılmıyordu. Daha sonra farklı kişiler bu tatlı için dükkânlar açıp yaz-kış bu tatlıyı yapmaya ve inek sütünü de kullanmaya başlamışlar. Bu tatlı Trakya bölgesindeki ev hanımlarının, göçmenlerin başta kurabiye olarak yakın malzemelerle yaptığı bir tatlıydı. Fakat Kemalpaşa tatlısı Trakya’dakinden farklı olarak özel fırınlarda fırınlanarak, daha sonra şerbetlenip isteğe göre dondurma ya da kaymak ile servis edilebilen bir tatlı olarak yapılmaktadır. Taze olarak yapılan tatlı ise asıl tatlıdır. Çünkü içindeki peynir oranı daha yoğundur ve dayanma süresi en fazla 3-4 gün olduğu için sadece Bursa ve yakın çevresindeki illerde satılmaktadır. Daha uzun ömürlü olan tatlının ise içinde daha az peynir olduğu için raf ömrü daha uzundur. Fakat Bursa’da tüketilen tatlı ile arasında büyük tat farkları vardır.” dedi.

Şerbet tatlıya dökülmez, tatlı kaynayan şerbete atılır

Tatlının en önemli özelliğinin içindeki peynir oranı olduğunu da söyleyen Gültaş, “Tatlı her ne kadar tat olarak zamanla değişmiş olsa da içerisindeki malzemeler hâlâ aynıdır. Asıl bu tatlıyı yapan ustalar şu anda hayatta olmadıkları için çocuklarına, torunlarına el vermişlerdir. İçerisinde peynir, irmik, un ve yumurta kullanılıyor. Eğer bahar sezonu ise koyun sütünden özel olarak yapılan peynir kullanılıyor. Bu malzemeler hamur hâline getirildikten sonra özel makineler yardımıyla kesilip fırınlanıyor. Eğer koyun sütü sezonu değilse, peynir inek sütünden yapılıyor. Yanlış bilinen şeylerden biri de tatlıya şerbet dökülerek yapılması. Asıl tatlı şerbetiyle beraber kaynatılarak yapılmaktadır. Uzun ömürlü fabrikasyon tatlılar ise daha fazla dayanabilmesi için iki kez fırınlanıp nemi iyice çekiliyor. Böylelikle tatlı iyice kurutulmuş ve raf ömrü uzatılmış oluyor. Bursa ve çevresinde satılan tatlı ise bir kez fırınlanıp daha yoğun peynir kullanıldığı için direkt satışa çıkarılıp 2-3 gün içinde tüketiliyor. Taze tatlı ilk fırına verildiğinde içerisindeki peynir yoğunluğundan dolayı şişer ve sonrasında küçülmeye başlar. Tıpkı meyvelerin şekli bozuk olanların en olgunları olduğu gibi Kemalpaşa tatlısı da şekli bozuksa güzel bir tada sahiptir.” diye belirtti.

İzmir’in değil Bursa’nın Kemalpaşa’sı

Tatlının aslen Bursa’ya ait olduğunu anlatan Gültaş, “Tatlı Bursa Mustafakemalpaşa ilçesine aittir. Fakat çoğu kişi bunu İzmir Kemalpaşa sanmaktadır. 2021 yılı itibariyle tatlı, ‘Bursa Mustafakemalpaşa peynir tatlısı’ olarak geçmeye başlamış ve coğrafî işareti alınmıştır.” dedi.

Birçok turisti ilçemizde misafir ettik

Tatlıdan yemek için insanların farklı şehir ve ülkelerden geldiğine vurgu yapan İrfan Dikerler, “Bu tatlı çok uzun yıllardır farklı şehirlerden otobüs seferlerinin mola verdiği zamanlarda yolcuların inip özellikle bu tatlıdan yemek istemeleri sayesinde de ün kazanmaya başlamıştır. Bu yolculardan yıllar sonra gelip eskiden çok sevdiğini ve tadının hâlâ aynı olup olmadığını merak edenler bile olmaktadır. Tatlı yaklaşık 50-60 yıldır tadını kaybetmeden yapılmaya devam etmektedir. Bu tatlıyı hâlâ eski usul fırınlarda yapan Bursalı ustalar da vardır.” şeklinde konuştu.

Şerbetli tatlı aslında başta sadece kurabiyeydi

Tatlının dünyada ün kazandığını bize anlatan Dikerler, “İlk başlarda savaş ve yokluk dönemlerinde ev hanımları tarafından fırında kurabiye şeklinde yapılmaya başlanmış. Fakat bu kurabiye geliştirilip süthanelerde ve lokantalarda şerbet ile yapılmaya başladıktan sonra, önce çevre illerde sonra Türkiye’nin her yerinde tanınmaya başlanmıştır. Yurt dışında birçok ülkede de bu tatlının satışı yapılmaktadır. Yurt dışından gelip Kemalpaşa tatlısı yemeden gitmeyen birçok turist de Mustafakemalpaşa ilçesinde misafir edilmiştir.” diyerek sözlerini noktaladı.

Bizimle bu bilgileri paylaştıkları için tatlı ve fırın ustaları Orhan Gültaş ve İrfan Dikerler’e teşekkür ederiz.

Haber: Sude Nil Koparal