Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü

Öğrenci Uygulama Haber Sitesi


ISLIK DİLİ’NİN ANAVATANI: KUŞKÖY

07.04.2022
Kültür Sanat

Tarihin başlangıcından bu yana anlaşabilme isteği  ile dolup taşan insanlar, her zaman bir arayış içinde olmuşlardır. Doğası gereği kendini ifade edip, karşı taraf ile diyalog kurabilme çabası sayesinde bugün dünyada mevcut olan binlerce dil ortaya çıkmıştır. Milli kültürün önemli bir unsuru olan dil, bireyler için iletişimin doğal bir aracıdır. Bu dillerden bir tanesi, kuşlardan esinlenerek oluşan ‘Islık Dili’dir. Anavatanı Kuşköy olan bu dil, 500 yıldır varlığını sürdürmekle birlikte yöre halkının en değerli mirasıdır. Giresun’un Çanakçı ilçesinde yer alan Kuşköy, Karadeniz Bölgesi’nin doğusunda yer almaktadır. Vadi eteklerine konumlanmış evleri ile beraber engebeli yapısı da göz önünde bulundurulunca, haberleşmede kolaylık sağlayan bu dil UNESCO tarafından korumaya alınmıştır.

‘‘Beynin sınırlarını zorlayan iletişim aracı’’
Islık Dili tarihinin en az 300 en fazla 500 yıla dayandığını fakat net bir tarihinin olmadığını  ifade eden Islık Dili eğitmeni Rıfat Köçek, “Bu dilin tarihi oldukça geçmişe dayanıyor. Türkiye’de ve yabancı basında bilinirliği ise 1963 yılında, köydeki  okulun açılışında gerçekleşmiştir. Kuşlar gibi ses çıkaran insanlar, açılışa gelen herkesin dikkatini çekmişti. Basın tarafından keşfedilip büyük bir yankı uyandırmasının ardından çeşitli gazetelerde yazılar çıktı ve köyümüze heyetler gelerek incelemeler başlattı.” dedi. 

 

Karadeniz’in  dağlık ve ormanlık alanlarında, arazilerin engebeli, evlerin ise birbirine uzak olan konumundan dolayı, bölgede yaşayan insanların  Islık Dili’ni  kullandıklarını söyleyen Rıfat Köçek, “Bölgemizdeki yerleşim çok dağınık, iki vadi arasında olan köyümüzde insanların birbirine gitmesi için bazen uzun yol mesafelerine katlanmak gerekiyor. İşte burada yaşayan insanlar, ıslığın yüksek ses frekansından faydalanarak kilometrelerce uzaklıktaki bir kişiyle iletişim kurarak haberleşebiliyor. Bu dilin ortaya çıkış sebebi tamamen hayat koşullarının zor ve teknolojinin olmadığı dönemlerdir.” diyerek sözlerine şöyle devam etti: “Dedelerimizin anlattı hikayeye göre, bu dili sadece köyde yaşayanlar anladığı için, Rus işgalleri sırasında birbirleriyle haberleşmede ve iletişim kurarak hareket etmede oldukça faydalı olmuş ve saldırılar bitene kadar da kullanılmış. Dolayısıyla, bu dil bizim için çok önemli bir mirastır.”

Alfabesiz dil
Kuşköy’de konuşulan Islık Dili’nin herhangi bir alfabeye dayanmadığını ve çıkarılan seslerin tamamen Türkçe’de telaffuz edilen seslere karşılık geldiğini dile getiren Islık Dili Kültür ve Turizm Derneği Başkanı Şeref Başkan, “Türkçedeki kelimeler ne ise, Islık Dili de o kelimeye benzer şekilde çıkarılıyor. Herhangi bir alfabesi yok.” dedi. Islık Dili ile ilgili bazı noktalara değinen Rıfat Köçek, “Bu dil öğrenilirken, kelimelerin daha rahat bir şekilde telaffuz edilebilmesi için parmak ve dudak arasında dilin duruş ve  şekli oldukça önemlidir. Parmak ne çok ağız içerisinde ne de çok dışarıda olmalıdır. Bunu konuşmak bir nevi yetenek işidir. Ama bu köyde doğup büyüyen herkes genel anlamda rahatlıkla konuşabiliyor.’’ dedi. Köyde hala Islık Dili kullanımının yaygın olduğunu söyleyen Köçek, “Burada özellikle kadınlarda okuma yazma oranı çok  olmadığı için bu dilin kullanımı hala çok fazladır. Tarlada, bahçede telefon taşımak zor olduğu için ya da evinin aşağısında çay ve fındık toplarken gerekli bir şeyi ailesinden istemek için direkt bu dile yönelip hemen iletişime geçebiliyor. Ayrıca dilin kullanım sırasında kime seslenilecekse karışıklığa sebep olmaması açısından cümleye  onun ismiyle başlanılıyor, isimleri aynı olan kişiler ise sesin nereden geldiğine bakarak kime seslenildiğini anlayabiliyor.” dedi.

Islık dili üniversitede seçmeli ders oldu
Giresun Üniversitesi, Turizm Fakültesi’nin yaptığı açıklamada asırlardır köyde kullanılan dilin,  artık öğrencilere ‘Türkçe Islık Dili’ seçmeli ders olarak okutulmasının kabul edildiği duyuruldu. Buna ek olarak, bu dili yaşatmak için kurulan ‘Islık Dili Kültür ve Turizm Derneği’ her yıl düzenlediği festivaller ile dillerini tanıtıyorlar. Bu dili öğrenmeye dışarıdan çok talep olduğunu dile getiren Şeref Başkan, “Diğer şehirlerdeki insanlar, Islık Dili’ni öğrenebilecekleri kurslar açmamızı istiyor. Yakın zamanda İstanbul’da bir kurs açacağız. Özellikle gençler çok istekli, düzenlediğimiz etkinliklerle beraber verdiğimiz ödüller çocuk ve gençleri heyecanlandırıyor.” diyerek sözlerini noktaladı.

 

Haber: Zübeyde Kaya

EN ÇOK OKUNANLAR

DÜNYA ŞAMPİYONU MÜCAHİT KULAK: “DURMAK YOK, RİNGE DEVAM”

  Dünya şampiyonluğu, spor dalında en iyi olanın taşıdığı prestij ve ...

TARİHE TANIKLIK EDEN MÜZE ‘‘ULUCANLAR CEZAEVİ MÜZESİ’’

Ankara Merkez Kapalı Ceza ve Tutukevi (Ulucanlar Cezaevi), 1925 ve 2006 yılları ...

HAYVAN DOSTLARIMIZDA KAN PARAZİTİ HASTALIĞI

  Her canlı dönem dönem sağlık sorunları yaşamaktadır. Bu sağlık sorunlarının ...

TOPRAĞIN BİLİMİ PEDOLOJİ

  İnsan ve diğer tüm canlıların hayatına devam edebilmesi için toprak ...

CUMHURİYET’İN İLK KADIN MUHTARI: GÜL ESİN

Mustafa Kemal Atatürk, her zaman Türk kadınını modern toplumun simgesi ...

HAMAMÖNÜ EVLERİ

Türkiye’nin birçok şehrinde birbirinden güzel evler bulunmaktadır. Peki ya Ankara’nın ...

KADINLARIN VAZGEÇİLMEZ GİYSİSİ: KIRAS-FİSTAN

  Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ne ait birçok yerde yıllardır ...

DÜNDEN BUGÜNE: URLA SANAT SOKAĞI

  Asıl adı Zafer Caddesi olan sokak, 2010 yılından sonra bir ...

TÜRKİYE'NİN İLK MATEMATİK MÜZESİ

Aydın'ın Efeler ilçesinde, Türkiye'nin ilk matematik müzesi olma özelliğine sahip ...

HAMUR YAĞI MUCİZESİ

Zeytinyağı mucizesini bilmeyen yoktur. Kalp ve damar sağlığı başta olmak ...

Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü

Öğrenci Uygulama Haber Sitesi
+90 256 218 20 00