Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü
Öğrenci Uygulama Haber Sitesi

Hayvan yetiştiriciliği ve üretimi ile ilgili bir bilim dalı olan zootekni, Veteriner ve Ziraat Fakülteleri çatısı altında olduğu için pek fazla bilinmemektedir. Zooteknistler hayvanların sağlıklı yetiştirilmesi, doğru beslenme ve üremesi için gerekli teknikleri uygulayarak hayvan yetiştiriciliğine katkıda bulunmaktadırlar.

Günümüzde zootekni hayvancılık alanındaki tüm gelişmeleri uygulamaya aktaran bilim dalıdır. Zootekni Ana Bilim Dalı broiler (etlik piliç), bıldırcın, pekin ördeği, sülün gibi kanatlı hayvanlar; sığır, koyun, keçi, at, domuz gibi çiftlik hayvanları ve kedi köpek gibi pet hayvanlarında araştırma yapar. Aynı zamanda tüm bu hayvanlardan toplanan bilginin analizi ve ekonomisi ile de ilgilenir. “Biz işin ekonomisinden yetiştiriciliğine, genetiğinden deney hayvanlarına, çiftlik hayvanlarından kedi, köpeğe çok farklı dallarda eğitim veriyoruz. Bu bağlamda zootekni çok renkli, multidisipliner bir bilim dalıdır.” diyen Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Zootekni Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Hüsnü Erbay Bardakçıoğlu ile zootekni konulu bir röportaj gerçekleştirdik.

Zootekni nedir ve zooteknisyenler ne iş yapar?

Zootekni iki türlü değerlendirilebilir. Ziraat Fakülteleri ve Veteriner Fakülteleri kapsamında Zootekni Bölümü bulunmaktadır. Zootekni temel olarak, hayvan yetiştiriciliği ve ıslahını kapsayan bir konudur. Bunun dışında genetik, biyoistatistik, hayvancılık işletme ekonomisi gibi alt dalları da mevcuttur. Bu kapsamda verimlerinden yararlandığımız çiftlik hayvanları olan sığır, koyun, keçi, tavuğun yanı sıra günümüzde öne çıkan kedi-köpek yetiştiriciliği gibi konular da bu disiplinin içine girmektedir. Fare, domuz, koyun, keçi, maymun gibi deney hayvanlarının yetiştiriciliği, bakımı, beslenmesi, üretimi, genetik ıslahı gibi çalışmalar da yapılmaktadır. Üretim sistemleri, gıda güvenliği, biyogüvenlik, hayvan refahı gibi alt konular da bölüme dahildir.

Zootekni olarak isimlendirilen bu disiplinin vizyon ve misyonu nedir?

Uluslararası standartlarda eğitim veren, zootekni bilimi ile ilgili tüm konularda araştırma ve yorum yapabilen, hayvancılık alanında yetkin, çağdaş, verimli veteriner hekimler yetiştirmektir. Bu bilimin hem hayvancılık, yetiştiricilik kısmı hem de veteriner hekimlik kısmı vardır. Hayvansal üretim sorunlarına çözümler geliştirerek, ulusal ve uluslararası düzeyde donanımlı zooteknistler yetiştirmektir.

Veteriner hekimliği ile zooteknist arasındaki farklardan bahseder misiniz?

Veteriner hekimlik sağlık alanını kapsar, hayvan hastalıkları ile ilgilenir. Hayvan hastalıklarının tanısı, hayvanlardan insanlara bulaşabilecek hastalıklar gibi konular veteriner hekimlerinin görev tanımına girer. Zootekni ise hayvan yetiştirir ve hayvanın ıslahı, bakımı, beslenmesi ile ilgilenir. Koruyucu hekimlik yani sağlıklı hayvanı hasta etmemeye çalışmak anabilim dalımızın en büyük görevlerinden birisidir çünkü zooteknistler anatomiyi, fizyolojiyi, patojenleri, mikropları, hastalıkları çok iyi bilip, hayvanların hasta olmaması için uğraş vermektedir. 

Aydın'da hayvancılığın durumunu nasıl değerlendiriyorsunuz? Hayvancılık sektörü hangi sorunlarla mücadele ediyor?

Aydın hayvan varlığı ve hayvandan alınan verim bakımından Türkiye'deki en iyi illerden bir tanesidir. Koyun, keçi gibi birçok hayvan Aydın'ın dağ köylerinde yerel halk tarafından yetiştiriliyor. Ovalarda entegre denilen sığırcılık işletmeleri var. Bu işletmeler son derece modern bir şekilde hayvanlara bakıyor, verim elde ediyor ve bunları süt, peynir gibi market ürünü haline getiriyorlar. Aydın, Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği ve Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği içerisinde en çok faaliyet gösteren illerden biridir. Düzenli ve sistemli bir şekilde soy kütük, ön soy kütük çalışmaları gerçekleştirilmektedir. Yapay tohumlama çalışmaları neredeyse her yerde yapılmaktadır. Aydın hayvancılık anlamında gayet iyi bir durumdadır.

Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi'nin hayvansal ürünlerini sattığı bir çiftliği var mı?

Sığır yetiştiriciliği, deney hayvanları ve kanatlı ünitelerimiz mevcut. Süt verimleri gayet iyi olan Holstein ve Simmental ırkı sığırlarımız var. Elimizdeki koyunlarla, özellikle yapay tohumlama ile ilgili çalışmalar yürütülmektedir. Kanatlı ünitesinde, bıldırcın ve araştırma amaçlı tavuk yetiştiriciliği yapılıyor. Az miktarda olsa da bıldırcın yumurtası ile süt bizlere sunulmaktadır.

Bölüm mezunlarının iş imkanları hakkında bilgi verir misiniz?

Veteriner Fakültesi'nin iş olanakları oldukça geniş. 1994 yılı zamanlarında özel veterinerlik yok gibiydi, o dönemde herkes devlete çok rahat girer, tarım il ve ilçe müdürlüklerinde veteriner hekim olarak çalışırlardı. Günümüzde devlet sektöründe veteriner hekim olarak çalışma imkanı zaten var. Pet sektörünün genişlemesi ile klinikler açılmaya başladı. Artık devlet sektöründe araştırma enstitülerinde, yem fabrikalarında, yem katkı maddesi fabrikalarında, balık çiftliklerinde veteriner hekim olarak çalışma olanakları mevcut. Klinikler hastaneleşmeye başladı, kişiler buralarda serbest veteriner hekim olarak çalışabilir. Sucuk, salam, sosis üreten entegre fabrikalarda, mezbahalarda da bölüm mezunu iş bulabilir. Türkiye'de zootekni mezunlarına çok ihtiyaç var. 

Zootekni çok geniş kapsamlı bir disiplin diyen mesleğini tutkuyla icra eden Prof. Dr. Hüsnü Erbay Bardakçıoğlu'na kıymetli zamanını bize ayırdığı ve verdiği bilgiler için çok teşekkür ediyoruz.

Haber: Harika Kahraman