Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü
Öğrenci Uygulama Haber Sitesi

Alzheimer hastalığı, sık görülen nörolojik hastalıklardan biridir ve beyinde protein birikimine bağlı olarak oluşur. Genellikle 60’lı yaşlardan sonra görüldüğünden yaşlılık hastalığı olarak da bilinir. Alzheimer, çoğunlukla yaşlılıkta görülür ancak genetik yatkınlık sebebiyle orta yaşlı kişilerde de görülmektedir. Başlangıçta basit unutkanlıklarla kendini gösteren hastalık, hafıza kabiliyetinin bozulmasıyla ortaya çıkar.

Kanuni Sultan Süleyman Hastanesinde Nöroloji Uzmanı olan Doç. Dr. Tamer Yazar’a alzheimer hastalığı hakkında merak edilenleri sorduk. Alzheimer hastalığının belirtileri nelerdir? Hangi yaşlarda görülür? Genetik midir, yoksa sonradan mı oluşur? Hastaların hatırlama endeksi nedir? Tamer Yazar, konu hakkında sorularımızı cevapladı.

Öncelikle sizi kısaca tanıyabilir miyiz?

Ben Doç. Dr. Tamer Yazar, Nöroloji uzmanıyım. İstanbul Çapa Tıp Fakültesi mezunuyum. Uzmanlığımı Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesinde aldım. Yaklaşık 5 yıldır Kanuni Sultan Süleyman Hastanesinde Nöroloji kliniğinde çalışıyorum.

Alzheimer hastalığının ne olduğunu bize anlatır mısınız?

Alzheimer hastalığı, toplumda “bunama” diye tarif edilen bir unutkanlık hastalığıdır. Özellikle ileri yaşlarda ortaya çıkan bu hastalığın en büyük sebebi, hafıza kabiliyetinin bozulmasıdır. “Yakın bellek kusuru” dediğimiz yani, son dönemlerde yaşadıklarımızın kaydedilememesiyle ilgili, kişide oluşan rahatsızlık, alzheimer hastalığıdır.

Alzheimer hastalığı hangi yaşlarda görülür?

Alzheimer hastalığı için beklenti, 60’lı yaşlardan sonra görülmesidir. Fakat hastalık, 40’lı ve 50’li yaşlardan sonra da ortaya çıkabiliyor. Genel olarak senilite (yaşlılık) dediğimiz 65 yaş üstü kişilerde alzheimer daha sık görülüyor.

Alzheimer hastalığı genetik midir yoksa sonradan mı oluşur?

Bu hastalığın genetik temeli çok azdır. Alzheimer hastalığı olan ailelerin yaklaşık yüzde 4 ya da 5’inde, hastalık kalıtsal özellik gösterir. Yani, aile bireylerinde anne, baba veya dede de olan alzheimer hastalığı, daha alt kuşaklara da kalıtılarak gidebilir. Bu durum, belirli genetik varyasyonlar ya da mutasyonlar sonucu ortaya çıkar. Bunların dışında bazı çevresel faktörler, bellek fonksiyonlarının bozulması, sigara kullanımı veya yetersiz fiziksel aktivite, hastalığın oluşma sebeplerindendir.

Alzheimer hastasının hatırlama endeksi nedir?

Bu durum, hastalığın evrelerine göre değişir. Erken evrede isim bulmakta zorlanılır. Örneğin, hasta bu evrede çocuğunun ismini hatırlamakta güçlük çeker. Bu dönemde geçmiş, çocukluk veya gençlik yılları daha iyi hatırlanır. Çünkü hastanın o dönemde geçmişle değil, yakın bellekle ilgili bir rahatsızlığı olur. İlerleyen evrelerle birlikte özellikle ağır evreye gelindiğinde, hasta çocuğunu dahi hatırlamayabilir. Aslında bu durum, hastalığın sürecine ve evresine göre değişiklik gösterir.

Alzheimer hastalığının belirtileri nelerdir?

Bu hastalığın en büyük belirtisi, bellek kusurudur. Yani, kişinin yakın zamanlarda yaşadığı olayları hafızasına kaydetmesiyle ilgili sorun yaşamasıdır. Kafa karışıklığı, karar verememe, sürekli aynı şeylerden bahsetme, olayları unutma, kişilerin isimlerini hatırlayamama, kaygılı hissetme veya heyecanlı davranışlar sergileme alzheimer hastalığı ile ilgili diğer belirtilerdir.

Tedavisi nasıl ve hangi şartlarda yapılır?

Alzheimer hastalığının hafif, orta ve ağır olmak üzere 3 farklı evresi vardır. Dolayısıyla şu anda, en erken dönemde hastalığı teşhis etmeye ve ondan sonra da vücutta eksik olduğunu düşündüğümüz proteinleri ya da aracı biyokimyasal maddeleri, yerine koymaya çalışıyoruz. Bunların dışında hastalara, bilişsel semptomları ve etkilenen psikolojiyi düzenlemek için bazı ilaç tedavileri uyguluyoruz.

Tedavi sürecinde nelere dikkat edilmelidir?

Tedavi sürecinde en çok dikkat edilmesi gereken konular, hasta bakımı ve yönetimidir. Dolayısıyla bu süreçte hastanın yakınları tarafından alzheimer hastası olduğunun kabul edilmesi oldukça önemlidir. Hastanın ilaçlarının düzenli kullanılması, günlük yaşam aktivitelerinin planlanması, hayata adapte edilmesi ve belirli zaman aralıklarında doktor muayenesi, tedavi sürecinde takip edilmesi gereken konulardır.

Tedavi sürecinde kullanılan ilaçların yan etkileri nelerdir?

Öncelikle ilaçların, doğru zamanda ve doğru dozda kullanılması gerekir. İlaçlar, düzenli kullanıldığı zaman hastada çok ciddi yan etkiler gözükmüyor. Tabii ki bazen ilaçların, kusma, ishal, kabızlık, hazımsızlık, uykusuzluk, baş ağrısı veya öksürük gibi yan etkileri olabiliyor. Ancak bu yan etkiler, ilaç değişimiyle ve doktor muayenesiyle önlenebilir etkilerdir.

Tedavi sürecinden sonra alzheimer hastalığı nüks eder mi?

Alzheimer hastalığı için kesin bir tedavi yöntemi yoktur. Çünkü bu hastalık, yaşlılığın belirtisidir. Beyin hücreleri olan nöronların sürekli bir hasarı vardır. Bu hasarlar, belirli bir seviyeyi geçtikten sonra hastada alzheimera ait bulgular ortaya çıkıyor. Verdiğimiz ilaçlar ve tedavi yöntemleri, bu bulguların bir miktar stabilize olmasına ya da gerilemesine yardımcı oluyor. Dolayısıyla hastalığın kesin bir tedavisi olmadığı için nüks etme ihtimali de yok.

Kanuni Sultan Süleyman Hastanesinde Nöroloji Uzmanı olarak görev yapan Doç. Dr. Tamer Yazar’a, alzheimer hastalığı hakkında merak edilenleri sorduk. Röportajımızı kabul edip, bizi bu önemli konuda bilgilendirdiği için kendisine teşekkür ederiz.

Haber & Fotoğraf: Yusuf Palta