Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü
Öğrenci Uygulama Haber Sitesi

Geçmişten günümüze ulaşabilmiş, dönem dönem popülerliğini sürdürmekte olan kanaviçe, el işleri arasında en kıymetlisi olmayı başarmıştır. 27 yıldır mesleğin içinde olan Nevin Burçak, manevi değerleri temsil ederken, altında hikayeler de barındıran bu nakış türü hakkındaki bilgi ve birikimlerini anlattı. 

Kanaviçenin Türk tarihinde önemli bir yeri bulunmaktadır. Yıllardır yapılmakta olan kanaviçe ürünleri, ev dekorasyonunda ve çeyiz ürünlerinde kullanılmaktadır. Hayatımızda hem kültürel  hem de mesleki bir yeri bulunan bu motifler, genellikle büyüklerimiz tarafından bizlere kaldığı için de manevi yönü ağır basmaktadır. Nevin Burçak bize kanaviçenin kültürümüzdeki yerini anlattı.

“Bakış açısı çok önemli”

Birbirinden farklı renklerde ve şekillerde motiflerin işlenmiş olduğu kumaşlar, masa örtüleri, yastık kılıfları tarafından karşılanıyorum atölyede. “Özenle işlenmiş olan bu motiflerin tarihi oldukça eskiye dayanıyor” diyen Burçak “Çok eskiden yapılmış ve neredeyse antika sayılabilecek bu motifleri günümüze uygun bir şekilde farklı tasarımlara dönüştürerek isteğe göre şekillendirebiliyoruz. Eskiden yapılmış olan bu işlemeler günümüzde pek fazla kullanılmıyor fakat biz onları modernize edip tekrar kullanılabilir hale getiriyoruz. Geçmişi günümüze uyarlamak, ürünü güncel tutabilmek pek de kolay değildir. Günümüze uyarlanmaya çalışılan bu ürünler kanaviçe gibi elli, yüz yıllık motifler olunca daha da hassas davranmak gerekiyor. İşte işin bu kısmında da yaratıcılık devreye giriyor. Modernize etme süreci yeterince özenli ve dikkatli bir şekilde ilerlerse ortaya harika işler çıkabiliyor. Gerekli olan şey motifi farklı noktalarıyla ele alabilmektir. Bakış açısı çok önemli. Ayrıca bu ürünlerin korunmasında titiz davranmak ve düzenli aralıklarla havalandırmak gerekmektedir” dedi.

Kanaviçenin kullanım alanları

Kanaviçe çalışmalarına günümüzde hala ilginin yüksek olduğunu söyleyen Burçak, “Müşteriler, büyüklerinden kalmış olan işleme ve motifleri getirerek değerlendirmek istediklerini söylüyorlar. Bu motifler genellikle yatak örtüleri, masa örtüleri, koltuk kırlentleri ve pike takımları olarak değerlendiriliyor. Güncellediğimiz çalışmaları evin her alanında kullanılabilecek şekilde işliyoruz. Masa örtüsü olarak işlenmiş bir motifi bile bambaşka bir şeye çevirip, dönüştürebiliriz. Kanaviçelerin zarar görmesinden çekinip, daha dekoratif bir şekilde kullanmak isteyen müşteriler ise ürünü çerçeveleterek tablo şeklinde kullanmayı tercih ediyorlar” diyerek yenilenen kanaviçelerin kullanım alanlarını anlattı.

Motiflerin günümüze ulaşma hikayesi

İnsanların bu motifleri işlediği zamanın koşulları ile şimdiki zamanın koşulları arasındaki farkın oldukça fazla olduğunu belirten Burçak, “Makineleşmenin olmadığı, her şeyin elde yapıldığı o yıllarda insanların zor şartlar altında, gaz lambası ışığında bu motifleri işlemiş olması bu ürünleri daha da kıymetlendiriyor. Aynı zamanda internetin olmadığı ve kaynakların çok kısıtlı olduğu bu zamanlarda çiçek böcek gibi çevrede olan canlılarla hayal güçlerini harmanlayarak ortaya örnekler çıkarıp, çevresiyle paylaşarak çoğalmasını sağlamışlar. Eski zamanlardaki imkansızlıklara rağmen ortaya çıkmış bu el sanatlarını görünce, ister istemez günümüzdeki imkan çokluğuna rağmen yaratıcılığın bu denli düşük olmasını, üretimin ve zanaat ürünlerinin azalmasını, hatta eskiyi korumayı bile beceremediğimizi görüyorum” diyerek antika değeri taşıyan motif işlerinin bütünlüğünü ve tarihini koruyabilmeyi başarabilmiş, maneviyata kıymet veren insanları hatta bu gibi meslek gruplarını daha da sahiplenmemiz, desteklememiz ve korumamız gerektiğini bizlere hatırlatmış oluyor.

Haber: Mehmet Umutcan Kaya

Fotoğraf: Gülistan Akdemir