Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü
Öğrenci Uygulama Haber Sitesi

Ergenlik dönemi çocukluk ile yetişkinlik arasındaki geçişi ifade eder. Fiziksel, duygusal ve psikolojik değişimlerin yoğun olarak yaşandığı bir dönemdir. Bu dönem, bireyin kendini bulma, sorumluluk alma ve yetişkinlik rollerini öğrenme sürecini içerir. 

Ergenlik dönemindeki çocuklar fiziksel, ruhsal ve duygusal olarak 3 üç ana başlık şeklinde ele alınabilir. Fiziksel olarak sesin kalınlaşması, ciltte sivilce oluşumu, vücutta ve yüzde tüylenme gibi gelişmeler görülmektedir. Psikolojik özelliklerin en belirgin görüldüğü kısım özerkliğin gelişmesidir. Ergenlik döneminde bireyler ebeveynlerden ziyade arkadaş çevresinden etkilenirler. Karşı cinsi tanıma ihtiyacı oluşmaya başlar. Ruhsal kırılmalar, depresyon, kaygı, takıntı gibi hastalıklar ortaya çıkabilir. Zor bir dönemdir çünkü soyut kavramları fark etme dönemine denk gelir. Bunlara ölüm ve ölüm sonrası hayat örnek verilebilir. Öfke,saldırganlık ve bunalım sık sık görülebilir. Ergenlik dönemi ve ergen psikolojisi üzerine Uzm. Dr. İsmail Yasir Kırtıl ile keyifli bir röportaj gerçekleştirdik. 

Kendinizi tanıtır mısınız?

Ben İsmail Yasir Kırtıl. 1987 yılında doğdum. Çocuk ve ergen psikiyatri uzmanıyım. Evliyim. Bir tane çocuğum var. İstanbul Tıp Fakültesinde 6 yıl süren eğitimimi tamamladım. Uludağ Üniversitesi’nde çocuk ve ergen psikiyatri anabilim dalında asistanlık yaptım. Yaklaşık 5 sene sürdü. Ardından Bitlis'te 2 yıl zorunlu hizmetimi tamamladım. Zorunlu hizmet durumum bittikten sonra Aydın’a geldim. Aydın'da Kadın Doğum Hastanesi’nde çalıştım. Yaklaşık 4 yıldır kendi özel işletmemde  hizmet veriyorum. Aydın’da özel muayenesi olan 3 tane çocuk ve ergen psikiyatri uzmanı bulunmaktadır.

Ergenlerin kimlik oluşturma süreçleri nasıl ilerler? 

Kimlik oluşturma süreci erkeklerde daha belirgin görülür. Rekabet üzerinden kimlik oluşur. Kızlarda kabullenici ve içe kapanık ilerler. Ergenler kimlik oluşturma sürecinde toplumdan ve bulunduğu ortamlardan etkilenirler. Kimlik şekillenirken rol modeller önemlidir. İzledikleri dizi ve filmlerden bir kişiyi, yakın çevresinden ya da aile bireylerinden birini taklit ederler. Taklit ederek kimlik oluştururlar. Daha sonrasında bu kimliği içselleştirirler. 

Aileler ergenlik dönemindeki çocukların psikolojik gelişimini nasıl takip etmelidir?

Öncelikle ebeveynler kilit noktadır. Çünkü anne babanın mutlu ve huzurlu olduğu ev ortamında çocuklar daha mutludur. Eşini seven ve kendine değer veren kişiler aynı zamanda bunu çocuklarına da yansıtmaktadır. Ebeveynlerin çocukları dinlemesi oldukça önemlidir. Ailelerin, sevdiğini söylemesi, ilgi göstermesi, kabullenmesi, fikirlerini önemsemesi gerekir.  Nasihat etmek ergenlerde olumsuz etki yaratır. Bu süreçte sınır konulmasına da ihtiyaç vardır. Örneğin ergenlik dönemindeki bir bireyin odasına kapısını çalmadan girilmesini önermiyorum ama uzaktan takip edilmesini kesinlikle tavsiye ediyorum. Çünkü günümüzde internet ortamı yararlı olduğu kadar kötü örnekleri de barındırır. Arkadaş ilişkilerinde de koruma amacıyla sınırlandırma gerekebilir. 

Ergenlerde depresyon ve anksiyete gibi yaygın sorunlar hakkında nasıl bir yaklaşım önerirsiniz?

Birçok sebebi olabilir ama öncelikle anne babanın kendi kaygısını fark etmesi gerekir. Çünkü kaygı ile yaklaşan bir anne baba koruyucu, kollayıcı kontrolcü tutum sergileyebilir. Kaygı ergenlik döneminde normaldir. Ev içinde kendini ifade edebiliyorsa ve fikirleri önemseniyorsa  sorun kolaylıkla çözülür. 

Ergenlik dönemindeki kişilerde öz saygı ve benlik saygısı gelişimi hakkında ne gibi stratejiler önerirseniz? 

Genellikle ergenlik dönemindeki çocukların anne babasının kendisine öz saygısı olması çok önemlidir. Çocuklara kendini ifade edebileceği ortam sağlanmalıdır. Aile ortamında sorun yaşamayan çocuklarda ergenlik dönemi daha sağlıklı geçiyor. Ergenlik dönemindeki çocuklarda okuldaki etkinlik ve gruplarda yer alması, sportif aktiviteler, model alabileceği bir yetişkinle kurabileceği bağ özgüveni desteklemektedir. Bu süreçte yargılamadan, koşulsuz kabul etmek önemlidir fakat sınırları da belirlemek gerekir. Özellikle teknoloji çocukların özgüvenini olumsuz etkilemektedir. 

Ergenlerin okul stresi ve başarı beklentileriyle başa çıkmalarına nasıl yardımcı oluyorsunuz? 

Okul stresi çok normal ve sağlıklıdır. Duygularının fark edilmesi gerekir. Örneğin bir öğretmeni ile sorun yaşayabilir. Öğretmen sert bir kişiliğe sahip olabilir. Çocuk baskı altında hissedebilir. Duygusunu içine atması travma etkisi yaratabilir. Sürekli sınav ve ders içerikli  konulardan bahsedilmesi bunaltıcı olabilir. Okullar sadece öğretim değil eğitim öğretim yeri olmalıdır. Çocuklar etkinliklerde kendini ifade edebilmeli ve cesaretlendirilmelidir. Sosyal sorumluluk projeleri başarı açısından etkili olmaktadır. Küçük gibi görünen sorunlar büyük travmalara ve başarısızlıklara sebep olabilmektedir. Çocuklara akran zorbalığı durumunda nerede ve kime başvurabileceği anlatılmalıdır. 

Ergenlerin intihar düşünceleri için hangi tedavileri önerirsiniz? 

İntihar düşüncesi kesinlikle ciddiye alınmaktadır. Fark edildiğinde doktora başvurulmasını  öneriyorum. Sebebi depresyon, akran zorbalığı, anksiyete gibi sebepler yer alabilir. İntihar haberlerinin medyada yer alması intiharı arttırabilmektedir. Kesinlikle uzmana başvurulmalıdır. 

Tecrübelerini ve önerilerini bizimle paylaştığı için kendisine teşekkür ederiz. 

Haber: Esra Yiğen