Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü
Öğrenci Uygulama Haber Sitesi

Dövme sanatçısı, dövme yapma işlerini profesyonel olarak gerçekleştiren kişidir. Dövme sanatı, cilt üzerine sürekli olarak çeşitli tasarımların veya sembollerin uygulanmasını  sağlayan bir sanat biçimidir. Tarihsel olarak farklı kültürlerde farklı şekillerde uygulanan  dövme, bedene yönelik kalıcı tasarımların gerçekleştirilmesini içerir. 

Dövme sanatına yıllarını vermiş Nurben Özbalkan. Çocukluk yıllarında bebekler ile değil kalemler ile oynayarak resim çizmeye merak salmış olan 19 yıllık dövme sanatçısı Nurben Özbalkan ve aynı şekilde 6 yıldır profesyonel olarak bu işi yapan Bilgin Keskin ile dövme sanatında mesleğe dair  deneyimlerini, bilgi ve birikimlerini, bu özel sanatı nasıl icra ettiklerini bizlere aktardılar.

“Tattoo tattoo nidalarıyla yayılan bir sanat”

Dövme sanatının tarihsel süreci ve gelişimini Keskin bizlere şu sözleri ile ifade etti: “Aslında zaten dövmenin çıkış olayı tattoo isminin gelişi ile doğmuştur. Eski yıllarda insanlar, çivileri insan derisine çok fazla hasar vermeyecek şekilde inceltip, iğne şekline çevirip doğal mürekkepleri bambu çubuklarının ucuna yerleştirerek ve çivileri bambu çubuğuna vura vura halk arasında da tattoo tattoo seslenmesiyle yayılmıştır.” dedi.  O dönemdeki dövmelerin  amaçları ise kabilelerin farklılıklarını temsil etmek için yapılmıştır. Dövme sanatındaki tarzlara değinecek olursam da trash polka, realistik, mikro realizm,  neo traditional, old school ve new school vardır. Ben kendi çalışmalarımda ise en çok neo  traditional tarzı yapıyorum”. Türkiye’deki dövme kültürünün gelişimi ile ilgili ise; son 5,6 yılda geliştiğini ve bunun en önemli etkisinin, eski dönemlerde daha yeraltı bir etki yaratması olduğunu, şimdi ise daha resmi bir hale geldiğini bizlere aktardı.

“Dövme, sanatın önemli bir alanını kapsayan bir yapıya sahiptir” 

Bu sanatı en ince detayına kadar icra eden Keskin, “Dövme sanatı, temelini resimden alan ve  birçok açıdan da gölgesi, ışıklandırması ve boyutlandırması açısından resimi temel alan,  bunun insan bedeni üzerine dökülmüş bir hali olduğu için tabii ki bir sanattır.” dedi. Günümüzde rağbet görmeye başlayan bu  mesleği  yapan meslektaşlarının da nasıl bir donanıma sahip olmaları gerektiğini şöyle ifade etti: “Dövme  sanatçıları, bu tasarımları profesyonelce gerçekleştirmek ve estetik olarak çekici sonuçlar  elde etmek için özel yeteneklere ve estetik anlayışa sahip kişiler olmalıdırlar. Dövme  sanatının günümüzdeki popülerliği, son yıllarda büyümekte olup, bu sanatı daha geniş bir  topluluk tarafından benimsenmesine sebep olmuştur.” dedi. Dövme sanatının ciddi anlamda sanatın önemli bir alanını kapsayan bir yapıya sahip olduğuna da değindi. 

“Dövme işlemi sonrası  dikkat edilmesi gereken adımlar”

Dövme işlemini bitirdikten sonra gerekli tüm bakımlarda nelere dikkat etmemiz gerektiği konusunda Özbalkan, “İlk başta dövme yapılan bölgeyi streç filmle kapatıyoruz. Kapatmasının nedeni, toprakla hemen temasa geçmemesi, kanın durmaması, herhangi bir darbede iltihaplanmaması için korumak amaçlı streçle kapatılmalıdır. Streç film çıktıktan sonra ise dövmecinizin sizlere önerdiği dövme bakım kreminizi, dövme yapılan bölgeye yavaşça masaj yapar gibi sürüyoruz. En önemli nokta ise 3 gün boyunca dövme yapılan yere su değmemesi gerektiğidir. Sonrasında vazelin sürüp ılık suyla duş almalısınız. Duştan sonra ıslak peçeteyle vazelini temizledikten sonra kreminizi tekrar sürmelisiniz. Bu işlemi 15 gün boyunca anlattığım şekilde uygulanmalıdır.” dedi. 

Bu 15 gün içerisinde yapılmaması gereken şeylerin üzerinde duran Özbalkan, “Çok yoğun spor yapmamalıyız, sauna ve havuz gibi suyla iç içe bulunulan ortamlardan kaçınmalıyız, dövmemiz iyileşmeye başladığında kaşınmaya başlarsınız ama yeni oluşan deriyi zedelememek adına kaşımamalıyız. İşin teknik kısmından ziyade, dövme ustanız ile kesinlikle bakım yapılması ile ilgili konuşmalısınız. Kendi sağlığınızı ön plana alarak dövme yaptırmalısınız ve her aşamayı ince eleyip sık dokumalısınız.” diyerek dövme bakımının önemini vurguladı.

“Sanatın estetiği yanında sağlık eğitimi ve güvenilirlik”

Dövme yaptırmanın  hassas ciltler için hangi problemlere  sebep olabileceği konusunda Özbalkan, “Dövme ustaları tüm sağlık eğitimlerinden geçip belge alıyorlar. Dövme ustasının cilt dokularına hakim olabilmeleri için güvenliğiniz açısından belgeleri kontrol edip işlemlerinizi yaptırmalısınız. Örneğin  ciltte skar doku ( yara izi) oluştuğunda keloid (kabarık, sert iz) problemlerine kadar gidebilen yaralarda deformasyona sebep olursanız oradaki et tabakası kendini iyileştirmek için et büyütmeye başlıyor. Bu durum da skar oluşumuna sebep oluyor. Dövme işleminde ise yara izi olan bölgeye iğnenin ne kadar girmesi gerektiğini aldığı eğitimlerle dövme ustası ayarlayıp o dokuya zarar vermeden işlemi gerçekleştirir. Bir diğer örnek ise  orjinal boyalar yerine sahte ürünler kullanılarak ciltte alerjik reaksiyonlara ve kanserojen hücrelerin çoğalmasını sebep olabiliyor. Bu konular çok önemli olduğu için bedeninizi emanet edebileceğiniz, güvenilir dövme sanatçılarına yaptırmalısınız.” diyerek dövme yaptırırken sadece sanatın estetiğine değil, aynı zamanda dövme ustasının sağlık eğitimine ve güvenilirliğine de özel bir önem vermemiz gerektiğini söyledi.

“Dövme yaptırmanın sağlık üzerindeki olası riskleri ve önlemleri”

Dövme yaptırmanın  genel sağlık üzerindeki herhangi bir olumsuz etkilerden nelere sebep olabileceği hakkında Özbalkan, “Dövme işlemi sırasında steril olmayan ekipman veya ortamın kullanılması enfeksiyon riskini artırabilir. Dövme yapılan bölgenin anatomik özelliklerine ve cilt tipine bağlı olarak, örneğin hassas ciltlerde tahriş, kabarma veya kaşıntı gibi reaksiyonlar görülebilir. Kişinin sağlık durumuna, dövme uygulamasının kalitesine ve kişisel hijyen önlemlerine bağlı olarak değişiklik gösterir. Dövme yaptırmadan önce dikkatlice seçilmiş bir dövme sanatçısıyla çalışmak, hijyen kurallarına uymak ve önerilen bakım talimatlarına riayet etmek önemlidir. Ayrıca, herhangi bir sağlık sorunu veya alerjiniz varsa, dövme yaptırmadan önce bir sağlık profesyoneli ile görüşmeyi öneriyorum.” dedi.

“Dövme sanatı bir yetenektir” 

Bilgin Keskin dövme sanatının bir yetenek olup olmadığı ile ilgisi ise, “Aslında yetenek  kısmı orada kişinin isteğiyle bağlantılıdır. Şahsen ben her yaptığım dövmeden sonra kendime  yeni yeni parçalar, fikirler ediniyorum.” diye konuştu. Keskin'e göre, “Sürekli resim çizerek alışkanlık kazanmak ve her ayrıntısına dikkat eden estetik bir göze sahip olunması gerekiyor. Bu işin sevdiğim kısmı olarak müşterimin isteğiyle kendi hayal gücümü birleştirip dövme işlemine geçiyorum. Dövme yaparken kullanılan iğneler, boyalar, setup aletleri sterilizasyon  açısından tek kullanımlık oluyor.” dedi. 

Bir diğer klişe soru ise dövme yaptırmak acıtıyor mu sorusuna, “Aslında büyük olan ve el  üstü, boyun, koltuk altı kolun iç kısımları daha çok acıtan yerlerdir.” şeklinde cevap verdi.

“Her dövme bir hikâye anlatır, her dövme sahibi ise bir kitap gibidir”

Dövme sanatçısı olmak isteyenlere ise tavsiye olarak Keskin, “Hobi gözüyle bakarak  yapanlar ağırlıklı ama ciddi anlamda meslek icra etmek için her şeyini öğrenip bu işe  atılmalarını tavsiye ediyorum.” dedi. Dövme sanatını hayatının en önemli parçalarından biri haline getiren Keskin, “Her  dövme bir hikâye anlatır, her dövme sahibi ise bir kitap gibidir.” diyerek ufkumuzu açan bu sözleri dile getirdi. 

Son olarak hem zanaatkâr hem sanatkâr olduğunu belirten Keskin, “Daha yolun başındayım  her gün yenilikçi adımlarla her çalışmamda kendime bir şeyler katıyorum, örnek aldığım sanatçıların çalışmalarını inceliyorum ve hayrete düştüğümde oluyor ama aslında bu durum beni bu işin içine daha çok çekiyor.’’  diye dile getiren  Keskin’in kendisine özgü, “Dövme, parasını verip mezara götüreceğiniz tek  şey.” sözü ile bu güzel sohbetimizi sonlandırdık. 

Bilgin Keskin ve Nurben Özbalkan’a bize vakit ayırıp sorularımızı cevapladığı için teşekkür ediyoruz.

Haber: Mustafa Çölyen