Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü
Öğrenci Uygulama Haber Sitesi

Kadınların erkeklerin üzerinde domine ettiği bir diğer meslek ise otobüs şoförlüğü. Sık sık karşılaşılan bir durum olmamasının yanı sıra karşılaşıldığında ise halk tarafından büyük bir şaşkınlık ve sevinçle karşılanıyor. Kadın ve erkek mesleği olarak adlandırılan meslek grupları gün geçtikçe tabularını yıkıyor,  cinsiyet fark etmeksizin mesleklekler icra ediliyor.

İnsanoğlunun bir yerden bir yere gitmeyi isteme arzusu hiç bitmemiştir. 18. yüzyılın sonlarında toplu taşıma araçları hayatımıza girmeye başlamıştır. Sanayi devrimiyle birlikte kadın erkek işgücüne ihtiyaç duyulmuş ve taşımacılık hız kazanmıştır. İngilterede 2015 yılında yapılan bir araştırmaya göre kadın sürücülerin erkek sürücülerden daha başarılı olduğu tespit edilmiştir. Akabinde kadın sürücülerin trafik kurallarına uyma oranı erkeklere göre daha fazladır. Aydın Büyükşehir Belediyesi'nde otobüs şoförlüğü yapan Şanzimen Kırlıoğlu ile gerçekleştirdiğimiz röportajı sizler için derledik.

Öncelikle sizi kısaca tanıyabilir miyiz?

Ben Şanzimen Kırlıoğlu. Evliyim, 2 oğlum var. Aydın Büyükşehir Belediyesi’nde şehir içi otobüs şoförlüğü yapmaktayım. Eşimle beraber çalışıyoruz. O da benimle birlikte otobüs şoförlüğü yapıyor. İlköğretim mezunuyum ve 5 yıldır bu mesleği yapıyorum. Doğma büyüme Aydın’lıyım.

Neden bu mesleği tercih ettiniz ?

Kendimi çok iyi tanıyorum ve ehliyet aldığımdan beri araç kullanmayı çok seviyordum. Asıl mesleğim aşçılık, 9 yıl o sektördeydim. Çoğu işletmede deneyim ve bilgi sahibi oldum. Başıma iş esnasında talihsiz bir olay geldi. Ayaklarım ve kollarım yandı, ister istemez mesleğimden uzaklaşmak zorunda kaldım. Aydın Büyükşehir Belediyesi, kadınlar için böyle bir fırsattan söz ediyordu. Ben de iyileşmiştim ve neden olmasın diyerek bu mesleğe adım attım. Her insan gibi başlangıçta tereddütlerim oldu, sonuçta arkada 40-50 can taşıyorum ama kendime güvendim, işimi layıkıyla yapacağıma inandım ve otobüs şoförlüğü için belediyenin uygulamalı mülakatına katıldım. Mülakatta benimle birlikte 13 kadın arkadaşım daha vardı, mülakat sonucunda onlar elenmiş bir ben geçmiştim. Ailem, özellikle eşim çok destek oldu, yapabileceğime inandılar onlar inanınca ben daha çok kamçılandım ve artık benim de anlatabileceğim otobüs hikayelerim oldu.

Yaptığınız işin zorlukları nelerdir ?

Her meslekte olduğu gibi benim de yaptığım işin zorluğu oluyor. Ancak önce iyi tarafını sizlerle paylaşmak istiyorum. Otobüsün içinde olduğumuz için ne soğuk ne sıcak havayı hissetmek gibi bir problemimiz yok, en azından bu benim için konforlu oluyor. Yağmuru ve rüzgârı ben görmüyor olabilirim ama tekerleklerim görüyor. Özellikle sisli ve yağmurlu havalarda aracı olduğumdan çok daha dikkatli kullanmaya çalışıyorum. Bilirsiniz ki Aydın’ın yolları biraz dar ve motorlu sürücüler şehir içinde çok fazla. Motorlar yüzünden biraz sıkıntı yaşıyorum. Motoru aniden önüme kırabiliyorlar ya da aşırı hızla gittiklerinde kontrolü elimde tutmaya ve kazaya yol açmamaya çalışıyorum. Biz hep sağ şeritten gitmek zorundayız çünkü duraklarımız sağ tarafta. Bunun dışında durak hizasına kontrolsüz araç park edilmesi çok büyük sıkıntı. Yetiştirmem gereken öğrencileri ve çalışanları ayrı düşünüyorum, kendi açımdan ise uygulamada saatli ilerlediğimiz için beni bekleyen vatandaşı bekletmek istemiyorum. Fikrimce araç kullananların bu konuda daha duyarlı olması gerekiyor.

Halk tarafından nasıl tepkiler alıyorsunuz ?

65 yaş üstü vatandaşlar özellikle bir kadın otobüs şoförü görünce mutlu oluyorlar onların iyi dileklerini duymak beni motive ediyor. Özellikle kız öğrenciler benimle fotoğraf çektirmek isteyince iyi ki bu meslekteyim diyorum. Aydın’da bir üniversite olduğu için burada yaşamayanlar ya da öğrencilerin aileleri geldiğinde benimle karşılaşınca şaşkınlıklarını dile getiriyorlar. Bir keresinde önümü bir araç kesmişti ve bana çok güzel dileklerde bulunmuştu. Her yerde kadının gücünü görmek çok güzel, iyi ki varsınız demişti, bu cümleyi mesleğimi bıraktığımda bile unutmam imkânsız. Gençlerimiz çok enerjik, çok dinamik bazen onlara yetişmeye çalışırken yoruluyorum ama beni ayakta tutan en önemli unsur öğrenciler. Öğrencilerin okula gitmesi, çalışanın işe gitmesi, hastanın hastaneye gitmesi, hepsi aslında bir amaca hizmet ediyor. Ben bu yapbozun parçası olduğum için çok mutluyum.

Trafikte kadın otobüs şoförü olmak size neler hissettiriyor ?

Çalıştığım 5 yıl içerisinde ben olumsuz herhangi bir tepki almadım. Ancak biz kadınlar araç kullanırken çok daha dikkatli davranıyoruz. Benim için bir kedi, köpek, yaya hepsi çok kıymetli. Bize mülakatta da verildiği gibi durak çizgilerimiz var ve bu zamana kadar hiç çizgimin dışında gitmedim. Bir kez ceza dahi almadım. Eğer ben bir araç kullanıyorsam hayatımda yaşadığım sıkıntıları ya da dalgınlığımı kapıda bırakıyorum. Meslekte ciddiyetin önemli olduğunu düşünüyorum. Otobüsün sığmadığı, dönemediği yerlerde, benim dışımda gelişen olaylarda karşı tarafla konuşmayı tercih ediyorum. Kavga veya tartışma hiçbir konuda hiçbir meslekte meseleyi çözüme kavuşturmuyor. Karşı tarafın gergin olduğunu anlayınca bu aracıma binen yolcu olabilir ya da başka bir şoför olabilir, hatta yaya olabilir sakinliğimi koruyor ve meseleyi orada çözmeye ileri taşımamaya çalışıyorum.

Kullandığınız otobüslerden memnun musunuz ?

Aracı kendi aracınızmış gibi görürseniz ve her şeyiyle siz ilgilenirseniz memnun olursunuz. Ben bu aracı 7 aydır kullanıyorum ve bakımından tutun temizliğine kadar her şeyiyle ben ilgileniyorum. En ufak bir eksiklikte veya arızada hemen baş şoförlüğe iletiyorum. Şimdi küçük olan bir problem beni hiç ummadığım bir zamanda yolda bırakabilir. Eğer bu benim hatam olursa ve benim yüzümden aracımdaki insanlar mağdur olursa ben üzülür, mahcup olurum. Bu meslek vurdumduymazlık yapılacak bir meslek değil, insan sağlığı, insan güvenliği her şeyden önce gelir. Bu araç, kullandığım müddetçe benim evim. Bakımına, temizliğine ve en önemlisi aracın güvenli gittiğinden emin olmam gerekiyor. 

Çoğumuzun hemen hemen her gün kullandığı otobüslerin içindeki yaşama farklı bir gözle bakmış olduk. Şanzimen Kırlıoğlu’na gerçekleştirdiğimiz röportaj için teşekkürlerimizi sunuyoruz.

Haber & Fotoğraf: Sude Anğiş