Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü
Öğrenci Uygulama Haber Sitesi

Seçimler, demokrasinin temel taşlarından biridir ancak geleneksel seçim sistemleri zaman zaman şeffaflık, güvenlik ve verimlilik konularında eleştirilere maruz kalmaktadır. İşte tam bu noktada blockchain teknolojisi devreye girerek seçim süreçlerini yeniden şekillendirme potansiyeli sunuyor.

Blockchain teknolojisini incelemek, blockchain teknolojisinin seçim sistemine nasıl entegre edilebileceğini öğrenebilmek ve sistemin avantajları ile dezavantajlarını tartışabilmek adına Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Dr. Öğretim Üyesi  Samsun Mustafa Başarıcı ile bir araya geldik.

Sistem tek bir merkeze bağlı değil 

Blockchain, Türkçede “blok zinciri” olarak adlandırılır. Blockchainin şeffaf ve güvenli bir veri tabanı teknolojisi olduğunu söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Başarıcı, “Basitçe ifade etmek gerekirse blockchain, verilerin bloklar halinde birbirine bağlı olarak saklandığı, dağıtık bir defterdir. Bu defter ağdaki tüm katılımcılar tarafından görülebilir ve değiştirilemez. Sistem tek bir merkeze bağlı kalmadığı gibi veriler sisteme bağlı birçok bilgisayarda saklanır. Bu sayede verilerin güvenliği sağlanabilir. Verilerin herkes tarafından görülebilmesi ise şeffaflık ilkesini daha anlamlı hale getirir.” dedi.

Her oy blockchain üzerine kaydedilir 

Blockchain tabanlı oy kullanma sisteminin birçok avantajı olduğunu aktaran Başarıcı, “Blockchain tarafından kaydedilen oylar herkes tarafından görülebilir ama kesinlikle değiştirilemez. Bu sayede seçim şeffaf bir şekilde gerçekleşir ve oy çalınma ihtimali imkansızlaşır. Kriptografik yöntemlerle korunan oylar, seçim üzerinden manipülasyon yapılmasına engel olabilir. Geleneksel seçim yöntemlerine göre çok daha pratik ve uzaktan oy kullanma imkanı verebilmesi, seçim katılım oranını da önemli düzeyde artırabilir. Ayrıca oylar dijital ortamda saklandığı için oy sayma süreci de kısalacaktır. Seçimlerde kullanılan kağıt, mühür gibi ürünlerin artık kullanılmaması da hem maliyet hem de çevre açısından ülkemize artı değer katacaktır.” dedi.

İyi ve güvenli bir altyapı gerektirir

Blockchain sisteminin sağladığı kolaylıklarının yanı sıra zor bir sistem olduğunu da sözlerine ekleyen Başarıcı, “Hayatta her şey bazı avantajları ve dezavantajları içerisinde barındırır. Blockchain sisteminin biraz da yeni olmasından kaynaklı son derece kritik dezavantajları var. Öncelikle bu sistem için çok güçlü bir altyapı gerekli. Bu da ekstra büyük bir maliyet demek ancak kesinlikle ülkemizin altından kalkamayacağı bir maliyet değil. Bu sistem seçimlere entegre edildiği takdirde Türkiye’ye, demokrasi anlamında artı değer katar. Blockchain çok güvenli olmasına rağmen siber saldırılara karşı henüz tam bağışıklık kazanamamıştır. İyi ve güvenli bir altyapı oluşturulmadan seçimlere gidilirse geri dönüşü olmayan kötü sonuçlar doğurabilir. Bir diğer önemli husus ise oy kullanacak olan seçmenlerin sistem hakkında eğitim almaları. Seçmenler bu konuda doğru eğitimi alamazlarsa yine en başa döneriz ve sistem elimizde patlar.” şeklinde konuştu.

Türk seçmen olumlu bakabilir 

Dünyanın farklı ülkelerinde blockchain tabanlı seçim sistemi hakkında çalışmalar yapıldığını söyleyen Başarıcı, “ABD, İsveç, Estonya ve bazı İskandinav ülkelerinde blockchain teknolojisi seçim süreçlerinde pilot proje olarak kullanıldı ve ilgili haberleri incelediğimizde, blockchain teknolojisinin başarılı ve geleceğinin parlak bir proje olduğunu gördük. Türkiye’de de geçmiş yıllarda yapılan bir araştırma sonucunda özellikle genç seçmenlerin, blockchain tabanlı oy kullanma sistemine doğru bir şekilde uygulanabildiği takdirde güvenebileceklerini gördük. Bu açıdan Türk bir seçmen böyle bir yeniliğe olumlu bakabilir.” dedi.

Engellerin aşılması gerekiyor 

Blockchain teknolojisinin seçim süreçlerini daha şeffaf yönetilmesi için büyük bir potansiyele sahip olduğunu yineleyen Başarıcı, “Ancak bu teknolojinin yaygın olarak kullanılabilmesi için teknik, yasal ve sosyal engellerin aşılması gerekiyor. Sonuç olarak blockchain tabanlı bir seçim sistemi, demokrasinin güçlü bir şekilde seyredilmesine yardımcı olabilir.” diyerek sözlerini bitirdi.

Blockchain tabanlı seçim sistemi son yıllarda hem Türkiye’de hem de Dünya’da büyük bir tartışma konusudur. Konu ile alakalı verdiği bilgilerden dolayı Dr. Öğr. Üyesi Samsun Mustafa Başarıcı’ya teşekkür eder, kariyerinde başarılar dileriz.

Haber: Mehmet Ayboğan