Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü
Öğrenci Uygulama Haber Sitesi

Tarihin ağır yükünü geleceğe taşıyan, önemli kişi ve olayları bir nevi ölümsüzleştiren anıtlar, geçmişe verilen bir selam, geleceğe tutulan bir ışıktır. 

Büyük çabalar sonucunda kurulan Türkiye Cumhuriyet’i, 100’üncü yılına ulaştı. Ulu Önderimiz Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarının göstermiş olduğu yüksek fedakârlık, 100’üncü yılında Efeler’de ölümsüzleşti. Cumhuriyetimizin 100’üncü yılı için Aydın’ın Efeler ilçesinde bulunan Uğur Mumcu Parkına, Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşları başta olmak üzere cumhuriyet tarihinde, farklı alanlarda faaliyet göstermiş, cumhuriyetimize değer katmış 100 önemli ismin yer aldığı bir anıt yaptırıldı. 

Efeler Belediyesinin, kurtuluş mücadelemizin köklü hatırasını yaşatmak üzere çıktığı bu yola Heykeltıraş Barış Direnç Altınay ortak oldu, Kuvayımilliye’yi ve cumhuriyetin 100’üncü yılını birleştiren bir anıt heykel yaptırma fikrini hayata geçirdi. 

1991 Uşak doğumlu Altınay, ilkokul ve liseyi Efeler İlkokulu ve Efeler Lisesinde okudu. 2009 yılında Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesinin yetenek sınavına girdi ve tek tercihi olan heykel bölümünü üçüncülükle kazandı. Mezun olduğu sırada İstanbul Madame Tussauds Müzesinin İstiklal Caddesinde açılacağını öğrendi. En yakın arkadaşı Onur Eray ile birlikte başvurdu ve studio artist olarak 9 ay görev yaptı. Bu sayede hiperrealist heykel üzerine Avrupa Sanat Direktörü Petra van der Meer’den gerçekçi boyama ve balmumu heykel restorasyonu eğitimi aldı. İstanbul’da kişisel heykellerini üretebilmek için zamanı ve atölyesin olmaması Anltınay’ı yeniden Ege Bölgesine götürdü. Altınay hem yüksek lisans eğitimine başlamak hem de atölye çalışmalarını ilerletmek amacı ile İzmir'e döndü ve anıt heykel çalışmalarına başladı. Şu an da anıt heykel çalışmaları dışında dekor, butafor, aksesuar üzerine çalışmalar yapmakta. Çoçukluğu Aydın’da geçen Altınay, Aydın’ın heykel tarihi açısından çok zengin bir şehir olmasının kendisini hep cezbettiğini ifade etti. 

Üç boyutlu bir arşiv niteliğinde

Altınay, projeyi duyduğu anın heyecanını şu şekilde aktardı: “Öncelikle projeyi duyduğumda çok heyecanlandığımı söyleyebilirim. Türkiye Cumhuriyeti’nin geride bıraktığı 100 yılı tarifleyecek ve gelecek kuşaklara bu yüzyılın onurlu kazanımlarını aktaracak bir çalışma yaratmam gerektiğini düşündüm. Bir nevi üç boyutlu arşiv görevi görecek, tarihî kahramanlarımızı onurlandıracak ve gençlere bu anlamda ışık tutacak bir proje olmalıydı. Büyük bir sorumluluk ve gurur kaynağıdır benim için.”

Anıttaki 6 kitap Atatürk’ün ilke ve inkılaplarını içermekte

100. Yıl Anıtı’nda, Kuvayımilliye mücadelesinde önemli rol oynamış başta Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere İsmet İnönü, Mareşal Fevzi Çakmak, Kâzım Karabekir, Albay Şefik Aker, Esat İleri, Yörük Ali Efe, Çete Ayşe, Demirci Mehmet Efe, Danişmentli İsmail Efe büstlerinin yer aldığını ifade eden Altınay, “Anıt tasarımı bu anlamda 100 yılda yaşamış cumhuriyet kahramanlarını hatırlatıcı bir görevi üstlenmekte. Tüm bu büstlerin önünde açık bir kitapta Atatürk’ün Türk gençlerine ithafen söylediği, ‘Ey yükselen yeni nesil! İstikbâl sizsiniz. Cumhuriyeti biz kurduk, onu yükseltecek ve yaşatacak sizsiniz.’ ve ‘Gençler! Cesaretimizi takviye ve idame eden sizlersiniz. Siz, almakta olduğunuz terbiye ve irfan ile insanlık ve medeniyetin, vatan sevgisinin, fikir hürriyetinin en kıymetli timsali olacaksınız.’ özdeyişleri yer alıyor.” dedi ve anıtta yer alan 6 kitabın Atatürk’ün ilke ve inkılaplarını içerdiğini belirtti. 

Tasarım aşamasının heykeltıraşın vurgulamak istediği noktaları, kompozisyon dinamizmini ve suskun bir objenin ne anlatmak istediğinin kurgulandığı aşama olduğunu belirten Altınay, “Kuvayımilliye mücadelesinin ve cumhuriyetin kahramanlarının tek bir dağı oluşturduğunu, bir kayanın üzerinde güçlü ve sağlam durduğunu vurgulamak için kompozisyonu kayanın üzerinde kurguladım.” diyerek anıtın silüet görünümünün bir rakamını oluşturduğunu, bunun da birinci yüzyılı ve birlik beraberliği simgeleyen bir detay olduğunu belirtti. Tasarlanan heykel alanında anıt ve platform ile verilmek istenen mesaj hakkında ise; “Cumhuriyetin kazanımlarını bir sorumluluk olarak kabul edip toplumumuzun her bireyini daha ileriye taşımak, daha özgürlükçü ve yenilikçi, bilimsel bir gelecek inşa etmek, ne iş yaparsak yapalım ne ile uğraşırsak uğraşalım dünya standartlarına ulaştırmak bizim elimizde. Yeter ki inanalım, araştıralım, kendimize düşen görevi bir adım öteye taşımak için uğraşalım. Mustafa Kemal Atatürk’ün cumhuriyet gençlerinden beklediği şey budur.” ifadelerine yer verdi.

Türk kadınının başarıları arşivlendi

Tasarım aşamasında öncelikle verilmek istenilen mesajlara ve heykelin bu mesajları içermesi gerektiğine karar verdiğini ifade eden Altınay, “Verilen kararlar neticesinde mekandaki dağılıma göre konumlandırılması için bilgisayar ortamında ‘Blander’ programında çizimlerini yaptım. 100 isimden oluşan platformda önceliği, elbette Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk ve Kuvayımilliye Dönemi’nde kilit rol oynamış, askerî kanatta bulunmuş Aydınlı isimlere verdik. Geriye kalan 90 isim ise tiyatro, bilim, sanat, havacılık, siyaset, tıp ve edebiyat gibi konularda öncü olmuş isimlerden seçildi. Tüm alanlarda Türk kadınının büyük bir rolü olduğu platform üzerine işlenmiş ve bu sayede Türk kadınının birçok branşta gösterdiği başarıların da bir arşivi oluşturulmuş oldu.” şeklinde konuştu.

İki cephede gurur verici bir mücadele verdik

Projenin sunulma ve hayata geçirilme sürecinden bahseden Altınay, “Projeyi sunduktan sonra konuyla ilgili alanlarında uzman Peyzaj Mimarı Özgül Barlas, Mimar Anıl Doygun ve Yazar Serkan Fırtına’nın bulunduğu bir komisyon oluşturuldu. Bu süreçte kaide ve peyzaj üzerine teknik unsurlar, anıtı aktaran metinler ve platformdaki yüz kişinin kimler olacağı üzerine bir beyin fırtınası yapma şansı yakaladık ve oluşturduğum tasarım üzerinden disiplinlerarası bir planlama ile park alanındaki inşanın kurgusunu oluşturmuş olduk. Tüm bu toplantılardan sonra üç aylık bir süreç vardı. Belediye ekipleri tasarım üzerinden ölçeklendirilmiş kaide ve platformların imalâtına başladı.” dedi. Kendisi gibi heykeltıraş olan eşi Selin Altınay ile birbirlerine gönüllü olarak yardım ettiklerini belirten Altınay, eşinin bu anıt üzerindeki emeklerine de değindi: “Ben büstleri modelledikten sonra eşim Heykeltıraş Selin Altınay ile tüm büstlerin birleşeceği ana kayayı oluşturduk. 29 Ekim'e görkemli bir iş çıkması için iki cephede, yani belediye ekipleri inşaat kısmında, biz de eşimle heykel atölyemizde modelleme kısmında gurur verici bir mücadele verdik. Emeği geçen herkese tekrardan çok teşekkür ediyorum.” diyerek sözlerini noktaladı. 

Haber: Nazlıcan Yalçın

Fotoğraf: Emine Kaçar