Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü
Öğrenci Uygulama Haber Sitesi

Grafik Tasarım, dijital ortamda kullanılan çeşitli programlar yardımıyla icra edilen bir meslektir. Teknoloji çağının yaşandığı günümüzde görsel iletişim ve sanat dünyasının en önemli mesleklerinden biri olarak bilinmektedir.

Tasarım serüvenine 1998 yılında başlayan ve 2019’dan bu yana Nevşehir Hacıbektaş Veli Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Görsel İletişim Tasarımı Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatih Özdemir ve Burdur Mehmet Âkif Ersoy Üniversitesi Grafik Tasarım Bölümü mezunu olan, yaklaşık 15 yıldır Grafik Tasarım ve 3D Modelleme Uzmanı olarak çalışan Ozan Bertan Baday ile Grafik Tasarım ve 3D Modelleme hakkında merak edilenleri ele aldık.

“Grafik tasarımın temel amacı, bilgiyi düzenleyip görsel bir formda sunarak izleyiciye anlamını iletmektir” 

Grafik tasarımın, görsel iletişim aracılığıyla bilgi iletimini amaçlayan disiplinlerarası bir sanat ve iletişim formu olduğunu ifade eden Prof. Dr. Fatih Özdemir, “Grafik tasarım, görsel unsurların metin, renk, şekil, görsel hiyerarşi ve tipografi gibi tasarım öğeleri ile bir araya getirilerek anlamlı ve etkili iletiler oluşturulması sürecini içerir. Bir mesajın hedef kitleye doğru bir şekilde iletilmesi ve anlaşılmasını sağlamak için estetik ve iletişim prensiplerini birleştirir. Grafik tasarımın temel amacı, bilgiyi düzenleyip görsel bir formda sunarak izleyiciye anlamını iletmektir. Bu süreçte tasarımcılar, belirli bir mesajın amacına uygun bir şekilde iletilmesini sağlamak için tasarımın estetik yönünü ve işlevselliğini dengelemek zorundadırlar. Aynı zamanda, hedef kitleyi etkilemek ve çağdaş görsel dil kullanarak özgün tasarımlar ortaya koymak da önemli bir hedef olarak karşımıza çıkar.” sözleriyle grafik tasarımı tanımladı. Grafik tasarımı bir sanat olarak tanımlayan Ozan Bertan Baday, “Grafik tasarım bir sanattır. Diğer tüm sanat dallarından en ayırt edici özelliği, iyi bir tasarım ve renk bilgisinin yanı sıra sağlıklı bir iletişim bilgisi de gerektiren önemli bir alan olmasıdır. Üretici ve tüketici arasında güçlü bir bağlantı sağlamayı amaçlayan, tüm bunların sağlıklı bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için de çeşitli programları olabildiğince profesyonel bir şekilde kullanarak gerçekleştirmeye çalıştığımız süreçlerin tamamıdır.” şeklinde konuştu. 

“Grafik tasarım programları, tasarımcılara dijital platformlarda çeşitli görsel içerikleri oluşturma imkânı sağlar”

Grafik tasarım alanında kullanılan birçok program olduğuna değinen Özdemir, “Grafik tasarım programları, tasarımcılara dijital platformlarda çeşitli görsel içerikleri oluşturma imkânı sağlar. Bu programlar, geniş bir yelpazede tasarım projeleri için kullanılabilir ve kullanıcıya çeşitli araçlar sunarak yaratıcılıklarını ifade etmelerine olanak tanır. Vektör tabanlı, piksel tabanlı, 3 boyutlu gibi amaca uygun olarak tercih edilebilecek birçok program vardır. En sık kullanılan programlar arasında Adobe firmasının piyasaya sürdüğü Photoshop, Illustrator ve InDesign programlarının olduğu söylenebilir. Bu programlar tasarımın ihtiyaçları doğrultusunda kullanılırlar.” şeklinde konuştu. Programların nasıl kullanıldığı hakkında bilgi veren Baday ise, “Kısaca bahsedecek olursam CorelDraw, grafik tasarım denildiğinde ilk akla gelen programdır. Vektör tabanlı tasarımlar yapmak için oldukça kullanışlıdır. Adobe Photoshop, post prodüksiyon ve fotoğraf düzenlemek için oldukça kapsamlı ve kullanışlı bir programdır. Adobe Illustrator, vektörel çizimler yapabilmek için kullanılır. Bu, biraz daha teknik bilgi gerektiren bir programdır. Adobe InDesign ise basılı medya için kullanılır. Son olarak Adobe After Effect adı verilen program ise animasyon, video gibi içeriklerin kapsamlı bir şekilde hazırlanabilmesine olanak sağlayan bir programdır.” ifadelerini kullandı.

Grafik tasarım birçok sektörde önemli bir rol oynamaktadır

Grafik tasarımın kullanım alanının geniş olduğunu ve birçok sektörde önemli rol oynadığını ifade eden Özdemir, “Grafik tasarım, reklam kampanyalarının oluşturulması, afişlerin tasarlanması, broşürlerin hazırlanması ve diğer pazarlama materyallerinin geliştirilmesi için kullanılır. Görsel olarak çekici tasarımlar, ürün veya hizmetin etkili bir şekilde tanıtılmasına yardımcı olur. Markaların kendilerini ifade etmeleri için kullanılır. Logo tasarımı ve marka renk paletleri gibi unsurlar, bir markanın tanınırlığını arttırabilir ve güçlü bir marka kimliği oluşturabilir. Web sitelerinin tasarımı, kullanıcı arayüzü (UI) ve kullanıcı deneyimi (UX) tasarımı gibi alanlarda grafik tasarım önemli bir rol oynar. Ürün ambalajları, tüketici ürünleri, eğitim materyalleri, kitap kapakları, ders kitapları, eğitim sunumları ve öğrenim materyalleri gibi unsurlar grafik tasarım ile oluşturulur. Film afişleri, animasyon karakter tasarımları, film jenerikleri ve diğer görsel unsurların oluşturulması için sinema ve animasyon endüstrisinde kullanılır. Sanat ve illüstrasyonun dijital ortamlarda yaratılması için kullanılır. Çizgi romanlar, dijital sanat eserleri ve diğer yaratıcı projeler grafik tasarımın etkileşimli yönlerini gösterir. Mobil uygulamaların arayüz tasarımı, kullanıcı dostu deneyimler sunmak için grafik tasarımı içerir. Uygulama simgeleri, ekran düzenleri ve gezinme elemanları tasarlanarak kullanıcıların uygulamayı etkili bir şekilde kullanmaları hedeflenir.” sözleriyle grafik tasarımın kullanım alanlarından bahsetti.

“3D modellemenin grafik tasarım üzerindeki etkilerini anlamak önemlidir” 

Grafik tasarım alanında 3D modellemenin önemine vurgu yapan Özdemir, “Grafik tasarım alanında 3D modellemenin giderek artan önemi, görsel iletişimde derinlik ve etkileşim katmanını genişleterek tasarımların daha çarpıcı ve çağdaş hâle gelmesine katkı sağlamaktadır. 3D modellemenin grafik tasarım üzerindeki etkilerini anlamak önemlidir.” sözlerini kullanırken, konu hakkında detaylı bilgi aktaran Baday ise, “3D modelleme: Kütlesi ve boyutu olan her şeyin dijital ortamlara belirli teknik ve yöntemlerle aktarılmasıdır. Yani grafik tasarıma derinlik algısı katan ve daha gerçekçi bir görünüm kazandıran üçüncü bir boyutun söz konusu olduğu bir tekniktir. Örneğin, elinize bir kâğıt bir de kalem alın ve büyük bir ‘A’ harfi çizin. Bu çizdiğiniz harfi hiçbir zaman yanlardan, alttan veya üstten göremezsiniz. Sürekli olarak size bakar ve tek yönden görebilirsiniz. İşte biz buna 2D diyoruz. Fakat üçüncü bir boyut eklediğinizde -ki bunu dijital ortamda yaptığınızı düşünelim- derinlik algısı oluşur ve bu harfi 360 derece görebilme imkânınız olur. Bunu da anlık olarak görüntüleyebilirsiniz. Sanki gerçekten elinizde bir ‘A’ harfi varmış gibi simüle etmiş olursunuz.” dedi. 

3D modelleme için kullanılan tekniklerden bahseden Baday sözlerine şunları da ekledi: “İlk olarak vektörlerle ve formüllerle modellemeden bahsedebiliriz. Bu yöntem genellikle üretim bandındaki ürünler için geçerlidir. Örneğin CNC makinelerinden kesilerek üretilmesi gereken ürünlerin tasarım ve çizimleri bu tekniklerle yapılmaktadır ve AutoCAD, SolidWorks gibi programlar kullanılır. Bu yöntem mimarî çizimler için de geçerlidir. Bir diğer yöntem ise poligonal modelleme dediğimiz ve quadlardan oluşan dörtgen tabanlı yüzey çizimleridir ve en yaygın yöntemlerden biridir. Bu yöntemle hazırlanan bir model birçok programda ortak dosya formatlarıyla desteklenmektedir, modifiye edilebilir ve görüntülenebilir. Blender, 3DS Max, Maya gibi programlar örnek gösterilebilir. Üçüncü yöntem ise sculpting (organik) modellemedir. Bu yöntemle canlılık özelliği taşıyan ya da daha yumuşak hatların söz konusu olduğu varlıkların tüm detaylarını modellemek mümkündür. Genellikle oyun, film, animasyon gibi alanlarda görsel etkiyi gerçekçi ve doğru bir şekilde aktarmak için kullanılır. ZBrush programı bu yöntem için son derece kullanışlıdır. Son olarak photogrammetry (tarama) yöntemi. Çok yeni bir yöntem sayılmamakla birlikte daha önceleri sağlık sektöründe, arkeolojik çalışmalarda ve askerî teknolojilerde kullanılan, zamanla sivil hayata da taşınmış, bir dizi fotoğrafın birleştirilerek gerçek ve 3 boyutlu veriler elde edilmesini sağlayan bir yöntemdir. Henüz her alanda kullanılamıyor fakat bunun için bazı çalışmalar devam ediyor.” 

Negatif filmlerin karanlık odada banyo edildiği dönemden yapay zekâya ulaşan evrim

Grafik tasarım alanındaki teknolojik gelişmelerin hızla ilerlemesinin memnuniyet verici bir durum olduğuna dikkat çeken Özdemir, “Başlangıçta, şablon kesme ve tamamen el işçiliğiyle tabelaların yapıldığı, negatif filmlerin karanlık odada banyo edildiği dönemden geldiğim için bu evrimin, işimizi önemli ölçüde kolaylaştıran unsurlar içerdiğinin bilincindeyim. Gelişen teknoloji, tasarım süreçlerini daha verimli ve yaratıcı kılma potansiyeli sunuyor. Bu bağlamda, grafik tasarım dünyasındaki gelişmeleri yakından takip ediyor, yeni programlar ve teknolojik araçları deneyimleyerek kendimi sürekli olarak güncelliyorum. Değişen teknolojilere hızla uyum sağlama çabalarım, tasarımlarımda ve öğretimde öğrencilere en güncel bilgileri aktarma amacı taşır. Bu, öğrencilere sadece temel tasarım prensiplerini değil, aynı zamanda sektöre hâkim olmalarını sağlayacak pratik becerileri de kazandırmak için önemlidir.” dedi ve son olarak yapay zekânın son dönemlerde yarattığı etkiye dikkat çekti: “Mevcut durumda yapay zekâ, grafik tasarım süreçlerinde bir araç olarak kullanılmakta ve tasarımcıların yaratıcılıklarını destekleme amacı taşımaktadır. Yapay zekâ, tekrarlayan görevleri otomatikleştirme, veri analiziyle kişiselleştirilmiş tasarımlar oluşturma, tasarım önerileri sunma, stil uyumlarını analiz etme ve kullanıcı geri bildirimlerini değerlendirme gibi görevlerde tasarımcılara yardımcı olabilir. Ancak şu anki aşamada yapay zekâ, insan elinin yerini tamamen alacak düzeyde değildir. Yaratıcılık, duygusal bağlam, estetik anlayış gibi konularda insanın el becerileri hâlâ kritik öneme sahiptir. Grafik tasarım, sanatsal vizyon ve özgün yaratıcılık gerektiren bir sanat formu olduğu için yapay zekâ ile tasarımcıların iş birliği, daha etkili ve verimli tasarım süreçlerini mümkün kılabilir.”

Grafik Tasarım ve 3D Modelleme ile ilgili aktardığı bilgiler ve yaptığı özgün modelleme çalışmalarını bizimle paylaştığı için Ozan Bertan Baday’a ve yaklaşık 18 yıldır görüntü estetiği ve göstergebilim alanlarında araştırmalar yapan Prof. Dr. Fatih Özdemir’e verdiği detaylı bilgiler ve ayırdığı zaman için teşekkür ederiz. 

Haber: Berçem Baday