Çocuklarda yeme bozukluğu, sosyal yaşamlarını olumsuz etkileyen bir sağlık sorunudur. 0-1 yaş aralığında doğru gıdaları alamayan çocukların zihinsel ve fiziksel gelişimi olumsuz etkileniyor. Yeme bozuklukları, çocukların sağlığını, duygularını, davranışlarını ve yaşamın önemli alanlarını olumsuz yönde etkileyen ciddi bir hastalıktır. Çocukluk döneminde yeme bozuklukları çok sık gözlenebilmektedir. Çocuklarda yeme bozukluklarının birçok nedeni vardır ve bunlar psikolojik, sosyal ve genetik temelli etkenlerin bir araya gelmesi ile oluşmaktadır.
Çocuklarda yeme bozuklukları kendini şöyle gösterebilir: Yemek seçme, hiç yememe, yemek zamanı gelen öfke patlamaları, katı gıdalara geçememe. Yapılan araştırmalarda kız çocuklarının erkek çocuklara oranla daha fazla yeme bozukluğuna sahip olduğu anlaşılmıştır. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Çocuk Bakımı ve Gençlik Hizmetleri Bölümü Çocuk Gelişimi Pr. Öğr. Gör. Dr. Hilal Hatice Ülkü ile çocukluk döneminde beslenme ve yeme bozukluğu üzerine röportaj gerçekleştirdik.
Çocuklarda yeme bozukluğu nedir?
Çocuklarda yeme bozukluğunu kavrayabilmek için öncelikle yeme alışkanlıklarını ve beslenmeyi konuşmak gerekir. Çocukluk dönemindeki beslenmeyi konuşurken 3 aşamadan bahsediyoruz: 0-1 yaş arası süt çocuğu beslenmesi, 1-6 yaş oyun çocuğu veya okul öncesi dönem beslenmesi, 6 yaş sonrası ise okul çağı beslenmesi olarak geçiyor. Dönemlere göre çocukların beslenme alışkanlıkları değişiyor. Süt çocukluğu dönemi anne sütüyle başlayıp ek gıda ve tamamlayıcı gıdalarla devam eden bir süreç. Normal beslenmeye geçiş süreci diyebiliriz. Bu dönemde çocuk, beslenme alışkanlıklarının temellerini atmaya başlıyor. Bu yüzden çocuğa bakım verenlerin bu anlamda bilgisinin olması çok önemli. 0-1 yaş dediğimiz geçiş aşamasının ardından gelen dönemde çocuk birçok besinle tanıştığı için bu aşamada çocuk yemek ayrımına gidebiliyor.
Çocuklarda yeme bozukluğu kaça ayrılır?
Pika ve Ruminasyon olmak üzere ikiye ayrılır. Pika, çocuklarda besin özelliği taşımayan şeylerin devamlı olarak yenmesidir. 1-2 yaş arası görülen bu davranışın açtığı bazı tıbbi sorunlar ise ishal, kabızlık, anemi, enfeksiyon, bağırsak tıkanıklığı, demir eksikliğidir. Pika ile bulimia arasında güçlü bir ilişki mevcuttur. Erkek çocuklarda daha sık görülen ruminasyon ise çocuk-anne ilişkisinde yetersizlik ya da ihmal gibi durumlarda ortaya çıkar. Mide içeriğinin yeniden çiğnenmesi olayıdır.
Tanı ve tedavi süreci hakkında bizleri bilgilendirir misiniz?
Çocuklarda yeme bozukluklarının temel sebebi psikolojik kökenlidir ve kesinlikle bir uzmandan yardım alınmalıdır. Çocukların ebeveynleri tarafından yeterli ilgiyi alabilmesi önemlidir. Özellikle bebeklik dönemlerinde çocukların beslenmeyi kabul etmediği gözlemlenmiştir. Çocukların sağlıklı biçimde gelişmeleri için yeme bozukluklarına karşı tedbir almak gerekmektedir.
Yeme bozukluğu olan çocukların ebeveynlerine önerileriniz nelerdir?
Beslenme alışkanlıklarının oluşturulması oldukça önem arz etmekte. Ebeveynler, çocuğun yemek istemediği bir gıdayı farklı alternatif yollar deneyerek almasını sağlamalı. Çocukların sağlıklı biçimde gelişmeleri için yeme bozukluklarına karşı tedbir almak gerekmektedir. Çocuklarını takip etmeliler. Evde bir rutin olmalı ve beslenme zamanları belirli olmalı. Çocuk tek başına yemek yememeli. Ailece masaya oturulmalı sohbet eşliğinde sağlıklı, çocuğa uygun yiyecekler tüketilmeli.
Son olarak neler eklemek istersiniz?
Çoçuğa rol model olmak gerekiyor. Yemek seçmemesi için güzel eğlenceli tabaklar hazırlayabiliriz. Bir proteini farklı versiyonlarla yapabiliriz. Mutlu ve huzurlu bir aile ortamı çocuğun beslenmesini doğrudan etkiliyor. Olumlu bir sofra atmosferi hazırlayarak, çocuklarımızla aynı masada hep beraber sağlıklı beslenmeliyiz. Çocuğa brokoli sağlıklı deyip bizim onun karşısında kızartma yememiz doğru değil. Ebeveynler, rol modeldir.
Değerli zamanını bize ayırdığı için Öğr. Gör. Dr. Hilal Hatice Ülkü'ye çok teşekkür ediyoruz.
Haber: Harika Kahraman
DÜNYA ŞAMPİYONU MÜCAHİT KULAK: “DURMAK YOK, RİNGE DEVAM”
Dünya şampiyonluğu, spor dalında en iyi olanın taşıdığı prestij ve ...
TARİHE TANIKLIK EDEN MÜZE ‘‘ULUCANLAR CEZAEVİ MÜZESİ’’
Ankara Merkez Kapalı Ceza ve Tutukevi (Ulucanlar Cezaevi), 1925 ve 2006 yılları ...
HAYVAN DOSTLARIMIZDA KAN PARAZİTİ HASTALIĞI
Her canlı dönem dönem sağlık sorunları yaşamaktadır. Bu sağlık sorunlarının ...
OSMANLI’DAN GÜNÜMÜZE SOSYAL YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA
Osmanlı İmparatorluğu'nda sosyal yardımlaşma ve dayanışma kültürü, toplumun temel değerlerinden ...
İnsan ve diğer tüm canlıların hayatına devam edebilmesi için toprak ...
KADINLARIN VAZGEÇİLMEZ GİYSİSİ: KIRAS-FİSTAN
Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ne ait birçok yerde yıllardır ...
Türkiye’nin birçok şehrinde birbirinden güzel evler bulunmaktadır. Peki ya Ankara’nın ...
SIK RASTLANIP AZ BİLİNEN HASTALIK: KURDEŞEN
Vücudumuzda bir bölge kaşındığı zaman hafife alır, kaşıyıp geçmesini bekleriz. ...
Aydın deyince aklımıza ilk incir, incir deyince de aklımıza ilk ...
DÜNDEN BUGÜNE: URLA SANAT SOKAĞI
Asıl adı Zafer Caddesi olan sokak, 2010 yılından sonra bir ...