Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü
Öğrenci Uygulama Haber Sitesi

Savaşların, kaosların tartışıldığı ortamda iliştirilmiş gazeteciler de bu eleştirilerden nasibini almıştır. İliştirilmiş gazetecilik, yönlendirilmiş bir propaganda aracı olarak nitelendirilmektedir. 

Aydın Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Ferdi Uzun ve İhlas Haber Ajansı Bölge Müdürü İbrahim Kılınç, iliştirilmiş gazeteciliğin tanımını ve iliştirilmiş gazetecilik hakkında bilinmeyen birçok gerçeği bizimle paylaştı.

İliştirilmiş gazetecilik kavramı,  işgal sonucu hayatımıza giren bir kavramdır 

Irak işgali döneminde çok sayıda gazetecinin ABD askerlerinin yanında yer alarak olayları onların gözünden aktardığını vurgulayan Ferdi Uzun, “Çünkü ABD, bu savaşı kazanabilmek için medyanın gücünün farkındaydı. Ayrıca işgali meşru göstermek için de bu yöntemi seçmişti. Öyle ki gazetecilerin birçoğu, ABD’nin zırhlı araçlarının içinden yayınlarını yapmıştı. Sermayenin olduğu yerde ‘haberi olduğu gibi vermek’ terimiyle pek karşılaşamıyoruz. Çünkü her gazetenin bir politikası var ve herkes kendi politikasına göre haberi yansıtıyor.” dedi. Bakmakla görmek aynı şey değildir, herkesin her şeye bakabileceğini ama herkesin aynı şeyi göremediğini vurgulayan İbrahim Kılınç ise, “Gazetecilikte doğrular ayrıntıda gizlidir. O yüzden iliştirilmiş gazeteci neyi ne zaman çekeceğini, yayınlayacağını bilmeli, etki ve baskı altında olmadan yayınlamalıdır." şeklinde konuştu.

İliştirilmiş gazeteciler gerçek haberleri yayımlamıyor 

İliştirilmiş gazetecilik ile ilgili araştırmalar yaptığını belirten Uzun, "Savaş çıkaran iktidarların kendi istedikleri gazetecileri sahaya indirdiğini ve bununla ilgili onlara sözleşme imzalattıklarını düşünürsek, haberin olduğu gibi yayımlanması pek mümkün değil." ifadelerini kullanırken, konu hakkında görüşlerini belirten Kılınç, “Elbette kimse tarafsız değildir, görüş ve inançlarına göre hareket ederler. Bana göre ekonomiye endeksli olduğu için çoğunlukla istenilen haber yansıtılıyor ama dürüstçe davranan iliştirilmiş gazetecilerimiz de var." açıklamasında bulundu.

İliştirilmiş gazetecilikte çarpıtılmış haber olmamalı 

Aktarımın önemini vurgulayan Uzun, “Gazeteciler savaşla birlikte ortaya çıkan dramları aktarma gayretinde olur. İliştirilmiş gazeteci, günümüzde her ne kadar güç olsa da tarafsızlığını korumalıdır. Bunun dışında savaş bölgelerinde görev alacak muhabirlerin kendi güvenliklerini sağlayacak şekilde çalışmaları gerekmektedir. Kompozit başlık ve çelik yeleklerini eksik etmemelidir. Uluslararası basın akreditelerine de sahip olmalıdır. Ayrıca gazeteciler bulundukları bölgenin coğrafî yapısını, lokasyonunu iyice öğrenmelidir. Yerel kaynaklarla nasıl iletişim kurulmalı, bunları iyice araştırmalıdır. Kesinlikle tecrübe ve eğitim gerekmektedir. Savaş muhabirliği eğitimi alınmadan savaş bölgelerine gidilmemelidir. Çünkü savaş alanlarında nerelerde durulmalı, saldırı anında nasıl davranılmalı gibi konular hakkında bilgi sahibi olunmalıdır. En önemli unsur şüphesiz ki canınızı hiçe sayarak çalışmaktır. Gazeteciliğin ilkelerinin göz ardı edilmemesi lazım. Vicdanı tercih etmeleri gerekiyor. Çünkü savaşta birçok kişi hayatını kaybediyor. Kişisel arzuları ve cüzdanını düşünen güç odaklarının istediği haberleri değil, gerçeği yansıtmaları gerekiyor." dedi.

İliştirilmiş gazeteciliğin Türkiye’deki boyutunu ifade edemeyiz

Buna ilişkin herhangi bir veri ya da istatistik olmadığını, bir tahminin olmadığını söyleyen Uzun, “Bu kavram her ne kadar savaş döneminde ortaya çıksa da günümüzde şirket ve sermaye sahipleri de benzer yöntemi kullanmaktan çekinmemiştir. Çünkü sermayenin veya şirketlerin olduğu yerlerde bu kavrama bürünmüş gazetecileri görmek mümkün olacaktır. Ne yazık ki birçok şirket, çalıştırdığı gazeteciyi kendi düşüncesi veya politikasıyla iliştirerek çalışmasını istemektedir. Bundan dolayı olaylar taraflı bir şekilde kamuoyuna yansıtılmaktadır." şeklinde konuştu.

Yaptığımız röportajda iliştirilmiş gazetecilik ile ilgili merak ettiğimiz soruların yanıtını bulduk. Aydın Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Ferdi Uzun ve İhlas Haber Ajansı Bölge Müdürü İbrahim Kılınç'a bizlere verdiği kıymetli bilgilerden dolayı kendilerine teşekkür ediyoruz.

Haber: Göksu Ocaklı