Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü
Öğrenci Uygulama Haber Sitesi

Aydın'da, modern mahallelerin altında antik döneme ait oda mezarları ortaya çıkarılıyor. Tralleis Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Murat Çekilmez, Kemer, Mesudiye ve Köprülü-Veysipaşa mahallelerinin, Roma İmparatorluk Dönemi’ne ait mezarlık alanları üzerinde kurulduğunu belirterek, bölgedeki mahallelerin önemini koruduğunu vurguladı.

Aydın’da, modern mahallelerin altında antik döneme ait mezar alanları bulunmaya devam ediyor. Tralleis Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Murat Çekilmez, Kemer, Mesudiye ve Köprülü- Veysipaşa mahallelerinin büyük bir kısmının antik dönemde nekropol olarak kullanıldığını belirtti. Tralleis Antik Kenti'nin geniş nekropol alanlarının, kent dışında yer alan manzaralı bölgelere inşa edildiğini ifade eden Çekilmez, 2022 yılından bu yana devam eden kazılarda, çok sayıda oda mezarın gün yüzüne çıkarıldığını kaydetti.

Çekilmez, kentin yerleşim planının iki ana bölümden oluştuğunu belirtti. Yaşam alanı, antik Tralleis yerleşim alanının bulunduğu düzlüğe kurulmuştur. Bu alanda yerleşim faaliyetleri yoğunlaşırken, diğer düzlükte ise tarım faaliyetleri sürdürülmektedir. Çekilmez, Modern Aydın’ın bulunduğu alt kesimde Büyük Menderes Nehri’nin yer aldığını ve yerleşim alanının bu iki trapez üzerinde konumlandığını belirtti. Ayrıca mezarlıkların alt kesimlere yerleştirilmesinin sebebinin de bu durum olduğunu ifade etti. Çekilmez, Tralleis Antik Kenti’nde 2022 yılından bu yana yürütülen kazı çalışmalarında ve mahallerde yapılan yol çalışmalarında, nekropol alanlarının kapsamının giderek genişlediğini ifade etti.

“Çok sayıda oda mezar bulundu”

Tralleis Antik Kenti’nin 256 hektarlık büyük bir alanı kapladığını vurgulayan Çekilmez, kazıların başladığı 1996 yılından bu yana özellikle batı ve güney nekropol alanlarına yoğunlaşıldığını söyledi. Çekilmez, “Bugüne kadar Aydın Müzesi tarafından Kemer Mahallesi’nde gerçekleştirilen kazılarda, Tralleis’in batı nekropolüne ait çok sayıda oda mezar ortaya çıkarıldı. Bu mezarlar genellikle Roma İmparatorluk Dönemi’ne ait ve dönemin mimari özelliklerini taşıyor.” dedi.

“Ölüler şehir dışına defnedilirdi”

Çekilmez, nekropol alanlarının, antik çağda kentlerin dışında yer aldığını ve hijyen koşulları gereği ölülerin kent dışında defnedildiğini belirterek, şunları kaydetti: “Kemer, Mesudiye ve Köprülü Veysipaşa mahalleleri, antik dönemde batı ve güney nekropol alanları olarak kullanılıyordu. Özellikle Kemer Mahallesi’nde yürütülen çalışmalarda, mezarların daha çok Menderes Nehri manzaralı alanlara inşa edildiğini görüyoruz. Antik dönemde ölülerin, ölümden sonraki yaşamda güzel bir manzaraya sahip olmaları önemseniyordu. Bu nedenle mezarlar genellikle yüksek ve nehir manzaralı alanlara yapılıyordu.” Kazı çalışmaları kapsamının, önümüzdeki yıllarda genişletileceğini aktaran Çekilmez, 2032 yılına kadar Tralleis Hamam Gymnasium Kompleksi’nde kazıların tamamlanarak, alanın ziyarete açılmasının hedeflendiğini de sözlerine ekledi.

Aydın’ın antik geçmişi, günümüzün kent dokusu içinde varlığını sürdürmeye devam ediyor. Kentin altındaki nekropoller, adeta birer tarih hazinesi gibi kentin kültürel zenginliğini gözler önüne seriyor. Tralleis Antik Kenti’nin nekropol alanları, kentleşme ile tarih arasında bir köprü kurarken, kentin hafızasını canlı tutuyor. Roma İmparatorluk Dönemi'ne ait bu mezar odaları, ölülerin ölümden sonraki yaşamda manzaralı alanlara gömülme geleneğini yansıtarak, dönemin sosyal ve kültürel yaşamına dair ipuçları sunuyor. Bu alandaki kazıların tamamlanmasıyla, Aydın’ın kültürel ve turistik potansiyelinin daha da artacağı öngörülüyor. Özellikle Tralleis Hamam Gymnasium Kompleksi’nin gün yüzüne çıkarılması, kentin turistik cazibesini artırırken, antik dönemin sosyal yaşamına dair yeni ipuçları sunacak. Aydın’ın bu zengin arkeolojik mirası, modern kent yapısıyla harmanlanarak, hem yerel halkın hem de ziyaretçilerin tarihsel bir yolculuğa çıkmasına olanak tanıyacak.

Haber: Enes Uzun