Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü
Öğrenci Uygulama Haber Sitesi

Aydın, hava kalitesini korumak adına yaptığı düzenlemelerle Türkiye’deki örnek iller arasında yer alıyor. Aydın Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü, hava kirliliğine karşı sürdürülebilir çözümler üretirken, hava kalitesini izleyen teknolojik altyapı sayesinde şehirdeki hava durumu sürekli olarak takip ediliyor.  

Aydın, ülke genelinde hava kirliliğiyle mücadele konusunda başarılı bir model olarak öne çıkıyor. Hem sanayi hem de tarım açısından önemli bir şehir olan Aydın, hava kalitesinin iyileştirilmesi için devlete bağlı kurumların koordineli çalışmaları ile birçok başarılı uygulamaya imza atıyor. Aydın Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü, şehre ait hava kalitesi ölçümleri ile birlikte, çevreye duyarlı politikalara öncelik veriyor. Aydın Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Şube Müdürü Elçin Karadeniz, şehre özel alınan tedbirler, hava kirliliğiyle mücadele stratejileri ve sürdürülebilir çevre politikalarını anlattı.

Temiz hava, sürdürülebilir çevre politikalarıyla korunur

Aydın, Türkiye genelinde hava kirliliği seviyesi düşük iller arasında yer alıyor. Tarım arazilerinin geniş yer kapladığı, sanayi tesislerinin yoğunlaşmadığı bu Ege şehri, hava kalitesi açısından avantajlı bir konumda. Ancak Aydın Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü yetkilileri, bu olumlu tablonun sürdürülebilir olması için tedbirli davranılması gerektiği görüşünde. Karadeniz, “Şu an ciddi risk yok, ancak duyarlılık sürmeli.” sözlerini sarf etti. Karadeniz, ölçüm istasyonlarından elde edilen güncel verilere göre Aydın’ın hava kalitesinin genel olarak “iyi” kategorisinde yer aldığını belirterek, “Şu an kentimizde hava kirliliği ciddi boyutlarda değil. Özellikle Efeler ilçesinde hava kalitesi ölçüm istasyonlarımız düzenli veriler sağlıyor. Ancak bu durumun rehavete neden olmaması gerekiyor. Temiz havayı korumak için hem bireysel hem de kurumsal düzeyde çevre bilincini sürdürmemiz şart.” ifadelerini kullandı.

Kış aylarında kısa süreli yükselmeler yaşanabiliyor

Karadeniz, kış aylarında soba ve kömür kullanımına bağlı olarak zaman zaman artış gözlemlendiğini söyleyerek, “Isınma kaynaklı partikül madde salımı, özellikle rüzgarsız havalarda, havada askıda kalıyor ve kısa süreli yoğunluk oluşturabiliyor.” dedi.

Trafik kaynaklı emisyonlar sınırlı ama kontrol edilmeli

Aydın’da artan araç sayısına da dikkat çeken Karadeniz, “Aydın kent merkezinde, özellikle mesai başlangıç ve bitiş saatlerinde egzoz kaynaklı kirleticilerde küçük artışlar yaşanabiliyor. Bunun önüne geçmek için toplu taşımanın özendirilmesi ve bireysel araç kullanımının azaltılması gerekiyor.” ifadelerini kullandı.

Tarımsal faaliyetler de etkili olabilir

Aydın’ın önemli bir tarım kenti olması dolayısıyla özellikle yaz aylarında anız yakma, gübreleme ve ilaçlama gibi faaliyetlerin de hava kalitesini etkileyebildiğini ifade eden Karadeniz, bu konuda çiftçilerin bilinçlendirilmesinin önemine değinerek, “Tarımsal ilaçlamalarda kullanılan bazı maddeler havaya karışabiliyor. Ayrıca anız yakma uygulaması da hem çevre hem sağlık açısından risklidir. Bu konuda İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ile işbirliği yapıyoruz.” diye belirtti.

“Hava kalitesi verilerine herkes ulaşabilir”

Aydın’da Efeler, Nazilli, Söke ve Germencik ilçelerinde bulunan hava kalitesi izleme istasyonlarının 7/24 çalıştığını belirten Karadeniz, bu sistemlerin kamuya açık olduğunu hatırlatarak, “www.havaizleme.gov.tr adresinden Aydın ve diğer illerdeki hava kalitesi verilerine herkes ulaşabilir. Bu şeffaflık, halkın bilinçlenmesini sağlıyor ve çevreye duyarlılığı artırıyor.” sözleriyle vatandaşları bilgilendirdi.

Geleceğe yatırım: sürdürülebilirlik

Karadeniz, çevre politikasının süreklilik gerektirdiğini ve Aydın’ın havasının gelecekte de korunması için herkese görev düştüğünü belirterek, “Aydın bugün temiz bir havaya sahip olabilir ama bu hep böyle kalacak demek değildir. İklim değişikliği, şehirleşme, nüfus artışı gibi faktörler uzun vadede risk oluşturabilir. Bu nedenle sürdürülebilir çevre politikaları ve ortak sorumluluk anlayışıyla hareket etmeliyiz.” ifadelerine yer verdi.

Sanayi, tarım ve ulaşımda denetimler

Aydın’daki hava kirliliği sorununun çözülmesinde en önemli alanlardan biri de sanayi sektörü. Özellikle sanayi tesislerinden kaynaklanan emisyonlar, hava kirliliği üzerinde büyük bir etkiye sahip. Bu konuda, sanayi tesislerinin denetim altına alınması ve çevre dostu teknolojilere yönlendirilmesi için çalışmalar yapılıyor. Aydın’daki birçok sanayi tesisi, çevre dostu teknolojiler kullanmaya teşvik ediliyor. Ayrıca, tarım sektörü ve ulaşım kaynaklı hava kirliliği de önemli sorunlardan biri. Anız yakımı gibi tarımsal faaliyetlerden kaynaklanan kirliliği önlemek amacıyla, Aydın Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü çiftçilere yönelik bilinçlendirme çalışmaları ve denetimler yapıldığını belirten  Karadeniz, “Bilinçlendirme çalışmaları, fabrika denetimleri, gerekirse belirli ceza yaptırımları uygulanarak, bu tür uygulamalara kesinlikle izin verilmiyor.” diye aktardı.

Yenilenebilir enerji kullanımına çağrı: Geleceğimiz için temiz enerjiyi tercih edelim

Fosil yakıtların doğaya verdiği zararlara dikkat çeken Karadeniz, sürdürülebilir bir gelecek için herkesin üzerine düşeni yapması gerektiğini vurguladı. “Gelecek kuşaklara yaşanabilir bir çevre bırakmak hepimizin sorumluluğu. Bunun için artık fosil yakıtlardan uzaklaşmalı, yenilenebilir enerji kaynaklarını daha fazla hayatımıza dahil etmeliyiz. Güneş, rüzgâr ve jeotermal gibi temiz enerji kaynakları Aydın gibi doğal potansiyeli yüksek iller için büyük bir avantaj. Evlerde, işletmelerde, tarımsal üretimde bu kaynaklara yönelmemiz hem çevreyi korur hem de ekonomik olarak daha sürdürülebilir bir sistem oluşturur. Her bir vatandaşımızdan ricamız, enerji tercihlerinde doğayı göz önünde bulundurmalarıdır.” Bu çağrıyla birlikte Karadeniz, çevresel farkındalığın toplumun her kesimine yayılması gerektiğini belirterek, çevreci yaşam biçimlerinin yaygınlaştırılması için kurum olarak yürüttükleri eğitim ve bilgilendirme çalışmalarına da devam edeceklerini ifade etti.

Hava kirliliği, yalnızca büyük sanayi kentlerinin değil; tarım, ulaşım ve nüfus yoğunluğunun etkili olduğu her yerleşim biriminin karşı karşıya olduğu önemli bir çevre sorunudur. Aydın gibi hava kalitesi iyi düzeyde olan şehirlerde dahi sürdürülebilir önlemlerin alınması, hava kirliliğinin uzun vadeli etkilerini azaltmak açısından büyük önem taşımaktadır. Bu bağlamda, toplumun her kesiminin çevre bilinciyle hareket etmesi, temiz hava hakkının korunmasında temel bir rol oynamaktadır. Bireysel sorumlulukların, bilinçli enerji tercihlerinin ve çevreye duyarlı yaşam alışkanlıklarının yaygınlaştırılması, gelecekte daha sağlıklı yaşam alanlarının oluşmasına katkı sağlayacaktır.

Haber: Feride Nur Yaka