Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
İletişim Fakültesi / Gazetecilik Bölümü
Öğrenci Uygulama Haber Sitesi

6 Şubat 2023 sabahı, saat 04.17’de meydana gelen ve 7.7 büyüklüğünde gerçekleşen ilk depremin ardından, 13.24’te 7.6 büyüklüğünde ikinci bir deprem daha yaşanmıştı. Türkiye’nin güneydoğusunda bulunan Kahramanmaraş merkezli iki büyük deprem, ülkenin en yıkıcı doğal afetlerinden birisi olarak kayıtlara geçti. Bu felaket Kahramanmaraş’ın yanı sıra Hatay, Osmaniye, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Adana, Kilis, Elâzığ ve Malatya gibi birçok ili de etkisi altına almıştı. Yaşanan zorluklar tüm dünyanın gözleri önüne serildi.

Asrın felaketi olarak adlandırılan 6 Şubat depremlerinden sonra, Hatay’ın ve onun cesur insanlarının gösterdiği dirençle hayatlarını yeniden inşa etmeye başladıklarına şahit oluyoruz. Bu sarsıcı depremlerin ardından, Hatay Vali Yardımcısı Gökay İçen bizleri bilgilendirdi.

Öncelikle bize kendinizden bahseder misiniz?

30 Mayıs 1988 yılında Kırıkkale’de doğdum. İlk ve orta öğrenimimi Kırıkkale’de tamamladıktan sonra 2012 yılında Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Bölümü’nden mezun oldum. 2015-2018 yılları arasında Maliye Bakanlığı’nda görev yaptım. 2018 yılında Nevşehir Kaymakam Adayı olarak Mülki İdare Amirliği mesleğine intisap ettim. Nevşehir ilinde Valilik stajını, Adana ili İmamoğlu İlçesi’nde refiklik stajını, Edirne ilinde Mülkiye Teftiş stajını tamamladım. Kayseri ve Afyonkarahisar’ın ilçelerinde Kaymakam Vekilliği görevinde bulunduktan sonra 2019-2020 yılları arasında İngiltere City of London Üniversitesi’nde yabancı dil eğitimimi tamamladım. İçişleri Bakanlığı Kaymakamlık kursunu başarıyla tamamladıktan sonra Sakarya Karapürçek ilçesinde görev yaptım. 11 Ağustos 2022 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararı ile Bingöl ili Kiğı İlçesi'nde Kaymakam olarak görev yaptım. Mart 2023’te İçişleri Bakanlığı tarafından Hatay Vali Yardımcılığı için görevlendirildim.

Hatay’da gerçekleştirilen ilk müdahale ve depremde zarar gören yapılar ile ilgili güvenlik denetimleri nasıl işliyor?

6 Şubat ve devamındaki depremlerden sonra ilimizde AFAD koordinasyonunda ilimize tüm Türkiye’nin dört bir yanından gelen görevliler ve gönüllüler tarafından ilk müdahale çalışmaları gerçekleştirildi. İlimizde arama kurtarma çalışmaları yoğun çalışma temposuyla ve çok sayıda insanın katılımıyla gerçekleştirildi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nün koordinasyonunda sahada olan uzmanlar tarafından gerçekleştirildi. Hasar tespit çalışmaları çok uzun süre önce tamamlanarak, Antakya ve Defne ilçelerimiz başta olmak üzere, hasar tespiti sonucunda yıkım kararı çıkan bütün yapıların yıkım ve enkaz kaldırma işlemleri tamamlanmış durumdadır. Ağır hasarlı olan yapıların da üstünde yer alan bilgilendirme tabelaları ve kolluk kuvvetlerinin denetim desteği ile vatandaşlarımıza zarar vermesi önlenmiştir.

Yeni yapılan konutların ve yeni yapılan binaların depreme dayanıklılık standartları hakkında bilgi verir misiniz?

Yeni yapılan konutlarımız depreme dayanıklı zeminlerde ve zeminin yapısına göre katlarının belirlendiği ve zemin artı 4 katı aşmayacak şekilde yapılmaktadır. Bu konutlar 2+1 ve 3+1 şeklinde yapılmaktadır. Dağıtımları da hak sahipliği usulüne göre yapılmaktadır. Depremin ardından yapılan Afet konutlarımızda zemin artı 4 standardı getirilmiş durumdadır. Deprem konutlarımızın yapım yerleri uzmanlarca zemin etüdü çalışmaları yapıldıktan ve depreme dayanıklılığı yapılan fore kazık, zemin dolgusu işlemleri ile arttırılmaktadır. Burada deprem öncesinde ilimizde yapılan ve depremde hasar almayan yapıların zeminleri, yapım standardı da göz önüne alınmıştır.

Depremden etkilenen yerel halkın moral ve dayanışmasını, okulların eğitim öğretime hazırlanma süreci, öğrencilere ve öğretmenlere yönelik özel eğitim programları nelerdir?

Depremle birlikte eğitim binalarımız da malumunuz hasar aldı. Kısmi olarak depremden birkaç ay sonra eğitime açılan okullarımız oldu, ancak tam anlamıyla eğitime geçmek açısından hummalı bir çalışmaya girdik. Konteyner kentlerimizde veya yakın yerlerde konteynerden ya da hafif çelikten hızlıca okullar kurduk. Bu sayede eğitimden hiçbir öğrencimizi mahrum bırakmadık. Depremden bu yana 466 derslikli 67 yeni okulumuzu açtık. 173 tane okulumuzu da yatırım programına alarak inşaatlarına tüm hızıyla devam etmekteyiz. Şu an ilimizde 398 bine yakın öğrenci eğitim almaktadır. Yaptığımız yatırımlar tamamlandıktan sonra deprem öncesinden 2 bin adet daha fazla derslik ile sorunsuz bir eğitim öğretim hayatına geçmiş olacağız. Özel eğitime ihtiyaç duyan öğrencilerimize yönelik eğitim programları deprem öncesindeki şekliyle devam etmektedir. Öğretmenlerimiz için de öğretmen buluşmaları düzenlenmekte ve birlik beraberlik duygularının gelişimlerine katkı sağlanmaktadır. İlimizde eğitim öğretim faaliyetlerinin aksamaması için öğretmenlerimizin tüm ihtiyaçlarına, özellikle barınma ihtiyaçlarına destek sağlamak açısından 3 bine yakın konteyneri kendilerine tahsis ettik.

Konteyner kentlerimizde de imkanlarımız dahilinde sosyal, kültürel aktivitelerin yapılabileceği alanlar sağlayarak iyi olma haline destek verilmektedir.. Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğümüz koordinasyonunda da iyileştirme faaliyetlerimiz devam etmektedir. Ayrıca önemli gün ve haftalarda şehrimizde yaşayan her vatandaşımızın katılımıyla şenlikler ve kutlamalar gerçekleştirilmektedir.

Deprem sonrası geçici barınma çözümleri nasıl hızla sağlandı? Bu süreçte hangi kurumlar etkin rol aldı?

Depremin ilk zamanlarında kurulan çadır ve çadır kentler ilk çözüm olarak hayatımıza girdi, devamında da konteyner kentlerimizin kurulumunu ivedilikle sağladık. Çadır ve konteyner kent kurulumları da AFAD koordinasyonunda gerçekleştirildi. Görev yapan kurumlarımız da saymakla bitmez. Milli Eğitimden Jandarmaya, Emniyetten Gençlik ve Spor Müdürlüğü’ne, Kaymakamlarımızdan Vali Yardımcılarımıza herkes o dönemde vatandaşlarımızın iyi olma haline katkı sağlayacak ne iş varsa el birliği ile görev yaptı.

Şu an 206 Konteyner Kentimizde 220 bin insanın ikameti sağlanmaktadır. Aynı zamanlarda paralel olarak kalıcı köy evlerimizi, TOKİ Afet konutlarımız ve rezerv alanlarında yerinde kentsel geri dönüşüm projeleri ile kalıcı konutlarımızı yapmaya başladık. İlimizde şu an 196 bin 446 adet bağımsız bölümün inşaatı devam edilmektedir.

Bu süreçte geliştirilen yerel çözümler ve projeler nelerdir?

Depremin yıkıcı etkisi Hiroşima Atom Bombası’nın 2 bin kat büyüklüğündeydi. Bu kapsamda her alanda oluşan ihtiyaçlara yönelik çözümler ve projeler üretmek gerekliydi. Projelerimiz ihtiyaca göre şekillenmektedir. Yıkımın etkisi çok büyük boyutta olduğu için yapılan projeler de büyük boyuttadır. Şu an temel ihtiyaç olan kalıcı barınma üzerine ve iş yerlerinin yapılması üzerine projelerimiz de aktif olarak devam etmektedir. Gençlerimizi ve çocuklarımızı da desteklemek için “Gençlik Merkezi” projesini hayata geçirdik. Ayrıca öksüz ve yetimlerimize devletimizin şefkatli yüzünü göstermek amacıyla “Yüreğimizdeki Işık” projemizi hayata geçirildi. Engelli bireylerimiz de hayata bağlamak amacıyla “Engelli Sosyal Girişimcilik Merkezi” projemizi hayata geçirdik, bu projenin inşaatı tüm hızıyla devam etmektedir. Bununla beraber kadınlarımızın güçlenmesi ve şehrimizi yeniden ayağa kaldırmada en önde olmaları için “Hayat Hatay” projemizi hayata geçirdik. Kadın kooperatiflerinin ekonomik hayata katılımını bu şekilde sağladık.

Bizimle bu röportajı gerçekleştirdiği, yanlarında olamasak da her zaman aklımızda olan Hatay ve Hatay halkı hakkında bizleri bilgilendiren Hatay Vali Yardımcısı Gökay İçen’e teşekkür ederiz.

Haber: Hüseyin Kum